توربینکتومی

عمل شاخک بینی یا توربینکتومی، نوعی جراحی است که به منظور کاهش اندازه شاخک‌های بینی انجام می‌شود. این شاخک‌ها در مجاری بینی قرار دارند و وظیفه آن‌ها گرم و مرطوب کردن هوای تنفسی است. در صورتی که این شاخک‌ها بزرگ شوند، می‌توانند منجر به انسداد بینی و دشواری در تنفس گردند. این وضعیت ناشی از آلرژی‌ها، سینوزیت مزمن یا سایر مشکلات التهابی است.

این عمل تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام می‌شود و در بیشتر موارد، بیمار همان روز پس از جراحی به منزل بازمی‌گردد. دوران بهبودی شامل کنترل ناراحتی و کاهش تورم است و اکثر بیماران قادرند ظرف یک هفته به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.

این جراحی می‌تواند به بهبود تنفس و کیفیت زندگی بیماران کمک شایانی نماید، اما خطراتی نیز همچون خونریزی، عفونت و تغییرات در عملکرد بینی وجود دارد. لذا مهم است که قبل از انجام عمل، با جراح درباره مزایا و خطرات آن مشورت شود تا بهترین تصمیم اتخاذ گردد.

 

دلایل انجام توربینکتومی

رینیت مزمن : رینیت مزمن به عنوان اختلال شایع تنفسی، به التهاب مداوم غشای مخاطی بینی اطلاق می‌شود که می‌تواند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری به دو صورت آلرژیک یا غیرآلرژیک بروز می‌کند و می‌تواند با علائمی نظیر احتقان، ترشحات بینی و عطسه همراه باشد. در بسیاری از موارد، درمان‌های دارویی به تنهایی کافی نیستند و بیماران به دنبال راه‌حل‌های موثرتر می‌گردند. در چنین شرایطی، توربینکتومی بینی به عنوان روش جراحی، می‌تواند به کاهش حجم شاخک‌های بینی کمک کند و در نتیجه، جریان هوا را بهبود بخشد و علائم رینیت مزمن را کاهش دهد.

 

انسداد بینی : انسداد بینی مشکلی رایج است که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند انحراف سپتوم، پولیپ‌های بینی یا التهاب مزمن رخ دهد. این وضعیت می‌تواند به شدت بر تنفس فرد تاثیر بگذارد و عوارضی همچون اختلال در خواب و کاهش حس بویایی را به همراه داشته باشد. در موارد شدید که درمان‌های غیرجراحی کارساز نیستند، جراحی توربینکتومی به عنوان گزینه موثر مطرح می‌شود. این عمل با هدف بازسازی جریان هوای طبیعی در مجرای بینی طراحی شده و می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیمار و تسهیل در تنفس کمک کند.

 

مشکلات تنفسی ناشی از بزرگ شدن شاخک‌ها : بزرگ شدن شاخک‌های بینی، که به نام هایپرتروفی شاخک‌ها شناخته می‌شود، یکی از علل اصلی مشکلات تنفسی است. این حالت به‌طور معمول به دلیل التهاب مزمن یا تحریکات محیطی مانند آلرژن‌ها و آلودگی‌ها ایجاد می‌شود. بزرگ شدن شاخک‌ها می‌تواند منجر به احساس ناراحتی و اختلال در تنفس شود و در برخی موارد کیفیت خواب فرد را نیز تحت تاثیر قرار دهد. وقتی درمان‌های غیرجراحی به نتایج مطلوبی منجر نمی‌شوند، توربینکتومی به عنوان راه‌حل جراحی مطرح می‌شود. این روش با کاهش بافت اضافی شاخک‌ها، به بهبود جریان هوا و تسهیل تنفس کمک می‌کند و می‌تواند به طور قابل توجهی علائم بیمار را کاهش دهد.

 

نحوه انجام توربینکتومی

عمل جراحی شاخک بینی به عنوان گزینه درمانی برای افرادی که به داروها پاسخ مثبت نمی‌دهند یا با مشکل بزرگی شاخک‌ها مواجه هستند، مطرح می‌شود. این عمل توسط متخصصین گوش، حلق و بینی انجام می‌گیرد و هدف آن کاهش اندازه شاخک‌ها به منظور بهبود جریان هوا در مجاری تنفسی است. با توجه به تنوع در ساختار شاخک‌ها، چندین روش مختلف برای انجام این جراحی وجود دارد: 

 

برداشتن استخوان شاخک تحتانی (ITBR) : در این روش، قسمتی از استخوان شاخک‌های تحتانی برداشته می‌شود تا فضا برای عبور بهتر هوا فراهم گردد. این تکنیک به ویژه برای افرادی که از انسداد شدید رنج می‌برند، بسیار موثر است.

 

توربینکتومی تحتانی جزئی (PIT) : این جراحی روی بافت نرم شاخک‌های تحتانی تمرکز دارد و شامل حذف بخشی از این بافت برای کاهش التهاب و بهبود تهویه بینی است این روش می‌تواند به طور قابل توجهی به راحتی تنفس کمک کند.

 

دیاترمی زیر مخاطی (SMD) : در این تکنیک، از سوزن خاصی استفاده می‌شود که انرژی حرارتی را به بافت‌های نرم شاخک‌ها منتقل می‌کند. این روش به دلیل کم‌تهاجمی بودن و دوره بهبودی سریع، توجه بسیاری از بیماران را جلب کرده است.

 

علاوه‌بر این روش‌های جراحی، گزینه‌های غیرتهاجمی مانند درمان‌های لیزری، آندوسکوپی و فرکانس رادیویی نیز وجود دارند که می‌توانند به کوچک کردن شاخک‌های بینی کمک کنند. این تکنیک‌ها عوارض کمتری دارند و به بیماران این امکان را می‌دهند که با کمترین ناراحتی به نتایج مطلوب دست یابند.

در برخی حالات، بزرگی شاخک‌ها ناشی از انحراف تیغه بینی است. در این موارد، عمل کوچک کردن شاخک‌ها به همراه جراحی اصلاح انحراف تیغه بینی (سپتوپلاستی) انجام می‌شود. همچنین، در شرایط خاص، این دو عمل می‌تواند همزمان با عمل زیبایی بینی (رینوپلاستی) صورت گیرد تا به بهبود تنفس و زیبایی ظاهری کمک کند.

 

اقدامات لازم قبل از انجام توربینکتومی

قبل از اقدام به عمل جراحی توربینکتومی، رعایت یک سری مراحل کلیدی به منظور اطمینان از موفقیت جراحی و کاهش عوارض ناخواسته اهمیت دارد. این مراحل شامل موارد زیر است:

گام نخست، برگزاری جلسه مشاوره با متخصص گوش، حلق و بینی است. در این جلسه، پزشک به دقت سوابق پزشکی و علائم تنفسی بیمار را بررسی خواهد کرد. این ارزیابی کمک می‌کند تا نیاز واقعی به جراحی مشخص شود و بهترین روش درمانی انتخاب گردد.

بسته به شرایط بیمار، پزشک آزمایشات خاصی را توصیه می‌کند. این آزمایشات شامل نمونه‌برداری خون، تصویربرداری از بینی و سینوس‌ها (به عنوان مثال، سی‌تی‌اسکن) و ارزیابی عملکرد تنفسی است. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا وضعیت دقیق بیمار را تحلیل کرده و برنامه‌ریزی بهتری برای جراحی داشته باشد.

بیماران باید فهرست داروهایی که مصرف می‌کنند را به پزشک ارائه دهند. برخی داروها، به ویژه رقیق‌کننده‌های خون مانند آسپرین و ایبوپروفن، باید چند روز قبل از عمل قطع شوند تا خطر خونریزی به حداقل برسد.

بیماران باید مطمئن شوند که سلامت عمومی آن‌ها در وضعیت مناسبی قرار دارد. وجود بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا فشار خون بالا باید تحت کنترل باشد و پزشک باید از این شرایط آگاه شود.

متوقف کردن مصرف سیگار و کاهش مصرف الکل پیش از جراحی می‌تواند به بهبود نتایج عمل کمک کند و خطر عفونت و عوارض جانبی را کاهش دهد.

 

مراقبت‌های پس از توربینکتومی

رعایت نکات مراقبتی و پیروی از دستورات پزشک اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. این موارد نه تنها به تسریع فرآیند بهبودی شما کمک می‌کند، بلکه خطر بروز عوارض جانبی را نیز به حداقل می‌رساند. در ادامه به برخی از این توصیه‌ها اشاره می‌شود:

• پس از عمل، بسته به نوع جراحی، لازم است یک هفته به خود استراحت دهید و از فعالیت‌های سنگین و ورزش پرهیز کنید.
• از تماس با ناحیه بینی، خراشیدن، فین کردن و هرگونه ضربه به آن خودداری کنید.
• برای مدیریت درد و کاهش تورم، استفاده از کیسه یخ یا کمپرس سرد می‌تواند بسیار موثر باشد.
• اگر درد شما قابل تحمل نیست، می‌توانید از مسکن‌های تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید.
• مدت زمان استحمام را محدود کرده و از آب ولرم استفاده کنید.
• هنگام خواب به زاویه سر خود توجه کنید و طبق دستورات پزشک بخوابید؛ سر باید در زاویه‌ای حدود ۴۵ درجه قرار گیرد.
• پس از کشیدن تامپون، بینی خود را با سرم شستشو دهید، طبق راهنمایی پزشک.
• از سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی به شدت پرهیز کنید.
• از خم کردن سر و بلند کردن اشیاء سنگین اجتناب کنید.
• سعی کنید از مواد آلرژی‌زا دوری کنید.

 

عوارض توربینکتومی

این عمل جراحی با هدف اصلاح و کاهش اندازه شاخک‌های بینی انجام می‌شود تا مشکلاتی مانند تنش‌های تنفسی و انسداد بینی را برطرف کند. به طور کلی، جراحی شاخک بینی ایمن است و در صورتی که زیر نظر جراحی با تجربه صورت گیرد، خطری نخواهد داشت.

با این حال، در صورت عدم مهارت کافی جراح، عوارض جانبی به وجود می‌آید. یکی از شایع‌ترین مشکلات پس از این عمل، خشکی بینی است که به خاطر برداشتن بیش از حد مژک‌ها در ناحیه شاخک‌ها ایجاد می‌شود. همچنین در موارد نادر، عوارضی مانند خونریزی، عفونت و حتی سندرم بینی خالی رخ می‌دهد. برای همین انتخاب جراح مناسب و رعایت نکات پس از عمل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

 

هزینه عمل توربینکتومی

هزینه عمل شاخک بینی تحت تاثیر چندین عامل مختلف قرار دارد، مشابه دیگر جراحی‌های بینی. این هزینه به طور عمده به علائم بیمار، شدت مشکل و علت اصلی آن وابسته است. برای مثال، اگر بزرگ شدن شاخک‌ها ناشی از پولیپ بینی، عفونت‌های سینوسی یا انحراف بینی باشد، هزینه‌های مربوط به جراحی برای کاهش اندازه شاخک‌ها و درمان این مسائل بیشتر خواهد بود.

علاوه‌بر این، دستمزد پزشک، نوع بیمارستان و همچنین هزینه‌های آزمایشات قبل از عمل نیز می‌تواند بر قیمت کلی تایر بگذارد. از آنجایی که این عمل اصولا جنبه درمانی دارد، بخش قابل توجهی از هزینه‌ها تحت پوشش بیمه‌های درمانی قرار می‌گیرد. بنابراین، پیش از انجام این جراحی، بررسی دقیق همه جوانب مالی اهمیت زیادی دارد.