ویترکتومی

ویترکتومی (Vitrectomy) یک عمل جراحی مربوط به مشکلات چشم است که در آن مایع زجاجیه از داخل کره چشم خارج می‌شود. هدف اصلی از انجام این عمل از بین بردن کدورت زجاجیه چشم، ترمیم شبکیه یا ماکولا است. در طی عمل ویترکتومی زجاجیه به وسیله محلول نمکی، روغن سیلیکون با حباب گاز پر می‌شود تا چشم شکل خود را حفظ کرده و شبکیه نیز در موقعیت خود باقی بماند تا زمانی که مجدد چشم شروع به تولید زجاجیه کرده و جایگزین محلول یا گاز شود. اگر نمی‌دانید ویترکتومی چشم چیست و دلایل، عوارض و مراقبت‌های بعد از عمل آن چیست، با ادامه این مقاله همراه شوید. 

 

بیماری‌هایی که توسط ویترکتومی درمان می‌شود 

در مورد دلایل ویترکتومی باید گفت که این عمل جراحی به منظور درمان برخی از مشکلات چشم صورت می‌گیرد. از مهم‌ترین موارد کاربرد ویترکتومی می‌توان به درمان بیماری‌های زیر اشاره کرد:

• جداشدگی شبکیه
• دژنراسیون ماکولا
• اندوفتالمیت
• رتینوپاتی دیابتی
• به وجود آمدن مشکلات بعد از جراحی کاتاراکت(اب مروارید)
• جراحت شدید چشم

 

انواع جراحی ویترکتومی چشم

ویترکتومی یکی از روش‌های مؤثر برای درمان مشکلات چشم، به خصوص درمان مشکلات مربوط به زجاجیه است که به روش‌های مختلف انجام می‌شود. در مورد انواع ویترکتومی باید گفت که این روش جراحی زجاجیه چشم، به دو صورت عمیق و قدامی انجام می‌شود که هر کدام از این روش‌ها برای درمان قسمت مشخصی از زجاجیه مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

ویترکتومی عمیق چیست؟

در جراحی ویترکتومی عمیق یا ویترکتومی سگمان خلفی، زجاجیه چشم به صورت کامل تخلیه می‌شود و محلول BSS یا گاز جایگزین آن می‌شود. ویترکتومی با دکولمان یک روش جراحی است که باید توسط فوق تخصص شبکیه انجام شود. در این جراحی زجاجیه از طریق پارس پلانا برداشته می‌شود؛ پارس پلانا یکی از قسمت‌های چشم ست که پس از دوران جنینی وظیفه خاصی ندارد. به همین دلیل بهترین قسمت برای وارد کردن ابزارها و تجهیزات به منظور انجام ویترکتومی عمیق با دکولمان است. 

در ویترکتومی عمیق جراح برش‌های کوچک 1 میلی‌متری در قسمت سفید چشم ایجاد کرده و از این طریق زجاجیه را به صورت کامل تخلیه می‌کند. در این جراحی در صورتی که جسم خارجی نیز در چشم وجود داشته باشد، خارج می‌شود. یکی از اهداف این روش درمانی رفع مشکلات چشمی مربوط به دیابت است؛ در این شرایط رگ‌های خونی چشم که در حال خونریزی هستند به منظور جلوگیری از خونریزی مسدود می‌شوند. 

ویترکتومی قدامی چیست؟

ویترکتومی قدامی چشم یکی دیگر از روش‌های جراحی ویترکتومی است که در آن فقط قسمت جلوی زجاجیه چشم تخلیه شده و توسط محلول نمکی (BSS) یا گاز جایگزین می‌شود. عمل ویترکتومی قدامی زمانی انجام می‌شود که زجاجیه از مردمک چشم عبور کرده و به قسمت جلوی کره چشم نشت پیدا کند. از مهم‌ترین دلایل نشت قسمت جلوی زجاجیه می‌توان به ترومای چشم، آب مروارید (کاتاراکت)، جراحی قرنیه و گلوکوم اشاره کرد. 

 

عواض جراحی ویترکتومی

از شایع‌ترین عوارض و خطرات جراحی ویترکتومی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عفونت
• خونریزی
• جداشدگی شبکیه
• ضعف بینایی
• افزایش فشار در چشم
• افزایش سرعت ابتلا به آب مروارید( کاتاراکت)
• تغییر در عیوب انکساری چشم

افرادی که تحت جراحی ویترکتومی قرار می‌گیرند ممکن است با جراحی اول مشکل آن‌ها به صورت کامل و موفقیت‌آمیز برطرف نشده و نیاز به جراحی مجدد داشته باشند. به طور کلی این جراحی برای درمان بیماری‌های مختلف چشم موفقیت بالای 90 درصد دارد و عوارض اشاره شده خفیف و نادر هستند. همچنین در موارد نادر ممکن است پس از مدتی کاتاراکت در چشم پیشرفت کند؛ ریسک پیشرفت کاتاراکت در افراد سالخورده بیشتر بوده و ممکن است چند ماه پس از عمل روی دهد. 

 

مراقبت بعد از عمل ویترکتومی

مهم‌ترین موارد مراقبت پس از عمل ویترکتومی به شرح زیر است:

• استفاده از قطره‌های تجویز شده توسط پزشک به منظور بهبود سطح چشم
• خودداری از بلند کردن وزنه‌های سنگین،‌ انجام کارها و ورزش‌های سنگین به مدت چند هفته
• رعایت توصیه‌های ارائه شده توسط پزشک برای نگه داشتن وضعیت سر در زمان بیداری و خواب
• خودداری از انجام سفر با استفاده از هواپیما (به خصوص اگر از گاز برای جایگزینی زجاجیه استفاده شده باشد)
• استفاده از محافظ یا شیلد مخصوص برای محافظت از چشم

 

هزینه جراحی ویترکتومی

در مورد هزینه ویترکتومی باید به این نکته اشاره کرد که عوامل متعددی وجود دارند که می‌توانند هزینه این جراحی را تحت تأثیر قرار دهند. تعداد دفعات مورد نیاز برای جراحی، نوع جراحی ویترکتومی، سطح تخصص و تجربه جراح و کیفیت ابزار و تجهیزات مورد استفاده از جمله مواردی هستند که هزینه ویترکتومی را تعیین می‌کنند.