لایه برداری پوست

لایه برداری پوست یکی از روش‌های مراقبت از پوست است که طی آن لایه‌های سطحی پوست به آرامی و با استفاده از مواد شیمیایی یا فرآیندهای فیزیکی از بدن جدا می‌شوند. این فرآیند می‌تواند بر روی پوست صورت، بدن و حتی پاها انجام شود و هدف اصلی آن رفع لایه‌های سلول‌های مرده پوست، بهبود بافت پوستی، درمان مشکلات و اختلالات پوستی و ایجاد پوستی یکنواخت و شفاف است. پیلینگ صورت با استفاده از دستگاه‌های لیزری انجام شود که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند.

لایه برداری پوست چیست؟

به فرایند حذف سلول‌های مرده از سطح پوست و جایگزین شدن سلول‌های جدید، لایه برداری پوست (Exfoliate) می‌گویند. اگر عمل لایه برداری پوست در فواصل زمانی منظم انجام شود، با جلوگیری از بسته شدن منافذ پوست، پوست شفاف‌ با جوش کمتری ایجاد می‌کند. لایه برداری صورت در بلند مدت باعث افزایش تولید کلاژن‌سازی پوست شده و شادابی و درخشندگی را به صورت برمی‌گرداند. به‌علاوه اینکه با افزایش خاصیت ارتجاعی پوست، چین و چروک‌های ریز پوستی را به حداقل می‌رساند.

لایه برداری پوست به‌عنوان یکی از روش‌های مؤثر جوانسازی پوست، با بازسازی سلولی به شادابی و درخشندگی پوست کمک می‌کند.

دلایل انجام لایه برداری پوست

از دلایل و فواید لایه برداری پوست صورت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش جوش های سرسیاه و سرسفید : 
  این فرایند با حذف لایه‌های سطحی پوست و سلول‌های مرده، از انسداد منافذ پوست و تجمع چربی جلوگیری می‌کند. عمل لایه برداری پوست با تحریک تجدید سلول‌های پوست و افزایش سرعت تخلیه منافذ، روند درمان و بهبود جوش‌ها را تسریع می‌کند و از تشکیل مجدد جوش‌های سرسیاه و سرسفید نیز پیشگیری می‌نماید.
   
• کاهش لک های پوستی : 
  لایه برداری پوست با تحریک تجدید سلول‌های پوست و افزایش سرعت تخلیه منافذ، زمینه را برای شفاف‌سازی و یکنواخت‌سازی رنگ پوست فراهم می‌کند. همچنین، لایه‌های سطحی حاوی مواد رنگدانه‌ای و پیگمانی از بین رفته و لک‌های پوستی کمتر دیده می‌شوند. 
   
• تحریک تولید کلاژن : 
  کلاژن به عنوان یکی از اصلی‌ترین پروتئین‌های ساختاری پوست، نقش حیاتی در تحکیم و پیوستگی بافت پوست ایفا می‌کند. این افزایش تولید کلاژن، به بهبود استحکام، قدرت کشسانی و جوان‌سازی پوست منجر می‌گردد. همچنین، این فرایند در درمان چین و چروک‌های پوست و افزایش سفتی آن نیز موثر است.
   
• جذب بهتر مواد مراقبتی پوست : 
  لایه برداری پوست با حذف لایه‌های سطحی و سلول‌های مرده پوست، مانع از انسداد منافذ و مسیرهای جذب مواد مختلف می‌شود. به این ترتیب، پوست قادر به جذب بهتر و سریع‌تر مواد آبرسان، مرطوب‌کننده، مواد مغذی و سایر ترکیبات مراقبتی خواهد بود.

کاندیدای مناسب برای لایه برداری پوست

افراد با شرایط زیر، کاندیدای مناسب برای عمل لایه برداری پوست هستند: 

• افراد مبتلا به لک‌های پوستی
• پوست‌های خشک و زبر
• افراد مبتلا به آکنه و جوش‌های سرسیاه
• پوست پیر و چین و چروکیده
• افراد با پوست سالم و طبیعی که به دنبال بهبود و شفافیت بیشتر پوست هستند.

چه افرادی نباید لایه برداری پوست انجام دهند

هرچند لایه برداری پوست، تکنیک زیباسازی و جوان‌سازی پوست صورت است، اما برای همه کارآمد نیست. افراد با شرایط زیر نباید لایه برداری پوست انجام دهند:

• افراد با پوست حساس و التهابی
• عفونت‌های پوستی فعال
• زخم‌های باز یا بثورات پوستی
• افرادی که رتینوئید مصرف می‌کنند
• بیماری‌های پوستی مزمن مانند پسوریازیس
• سابقه آلرژی شدید به مواد شیمیایی

انواع لایه برداری پوست صورت

لایه‌برداری پوست صورت به روش‌ها و انواع مختلفی انجام می‌شود که عبارتند از: 

• لایه برداری مکانیکی (Physical Exfoliation) 
• لایه برداری شیمیایی (Chemical Exfoliation) 
• لایه برداری آنزیمی (Enzymatic Exfoliation) 

1. لایه برداری مکانیکی

لایه‌برداری مکانیکی با مالش یا اسکراب دستی پوست انجام می‌شود و باعث پاکسازی سطحی پوست و نرم‌تر شدن آن می‌شود. استفاده از روغن یا سرم بعد از درمان، سوزش و خشکی را کاهش می‌دهد. انواع آن شامل اسکراب‌ها، دستکش‌های لایه‌بردار، لیف، سنگ‌پا و غلتک‌های خانگی است.

مزایای لایه برداری مکانیکی

• ساده و سریع
• پاکسازی سطح پوست
• افزایش جذب محصولات مراقبتی
• بهبود درخشندگی پوست
• کاهش جوش‌های سطحی

معایب لایه برداری مکانیکی

• تحریک و قرمزی پوست
• خشکی و التهاب
• آسیب به لایه سطحی
• احتمال عفونت و ناراحتی
• افزایش ترشح چربی و جوش

2. لایه برداری شیمیایی

در پیلینگ صورت شیمیایی از آنزیم، رتینول و هیدروکسی اسید استفاده می‌کنند که اثر درخشندگی بیشتری نسبت به لایه برداری مکانیکی دارد. لایه بردارهای شیمیایی به ۳ دسته تقسیم می‌شوند: 

• آلفا هیدروکسی اسید که اسید محلول در آب است و از میوه‌های شیرین به‌دست می‌آید و برای لایه برداری و ایجاد سلول‌های جدید استفاده می‌شود. اسیدهای آلفا هیدروکسی باعث کاهش تولید ملانین و روشن شدن پوست می گردد. 
• بتا هیدروکسی اسید از نوع محلول در روغن هستند و چربی اضافی و سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد. این نوع لایه برداری شیمیایی برای درمان آکنه و مشکلات ناشی از آفتاب تجویز می‌شود. 
• رتینوئیدها داروی حاوی ویتامین A هستند که برای کاهش علایم پیری و درمان جوش‌های پوستی استفاده می‌شوند. 

مزایای لایه برداری شیمیایی پوست

• دقت و کنترل بیشتر
• موثرتر برای پوست‌های چرب، آکنه‌دار و یا دارای لک
• بهبود ظاهر پوست
• تحریک کمتر پوست

معایب لایه برداری شیمیایی پوست

• مراقبت بیشتر
• عوارض پوستی شدیدتر مانند التهاب، خشکی، قرمزی یا سوختگی پوست
• هزینه بیشتر
• حتما باید در محیط کنترل شده و توسط متخصص پوست انجام شود

3. لایه برداری با دستگاه

لایه‌برداری پوست با دستگاه روشی حرفه‌ای است که لایه سطحی پوست را برمی‌دارد و باعث صاف‌تر و نرم‌تر شدن پوست می‌شود. این روش قوی‌تر از لایه‌برداری فیزیکی و شیمیایی است و باید توسط متخصص انجام شود. لایه‌برداری با دستگاه می‌تواند جای آکنه، زخم، لکه‌های پیری و چین‌وچروک را بهبود بخشد و انواع مختلفی دارد:

• درم ابریژن

در روش درم ابریژن، لایه‌های عمیق پوست برداشته می‌شوند تا اسکار و زخم‌های ناشی از آکنه بهبود یابند. این روش برای پوست روشن مناسب‌تر است و ظاهر بافت پوست را یکدست می‌کند.

• میکرودرم ابریژن

روش میکرودرم ابریژن کم‌تهاجمی است و با کریستال‌های ریز، لایه سطحی پوست را حذف می‌کند. این تکنیک باعث شفافیت و لطافت پوست می‌شود، اما برای اسکارهای عمیق یا چین‌وچروک شدید مناسب نیست.

• هیدرودرم ابریژن

در هیدرودرم ابریژن، سرم‌های فعال و مکش ملایم پوست را پاکسازی و آبرسانی می‌کنند. این روش خطوط ظریف، منافذ بزرگ و چربی بیش از حد پوست را بهبود داده و درخشندگی و یکنواختی پوست را افزایش می‌دهد.

مزایای لایه برداری پوست با دستگاه

مزایای لایه برداری پوست با دستگاه عبارتند از:

• تحریک و تجدید سلول‌های پوستی
• بهبود جذب محصولات پوستی
• درمان مشکلات پوستی مانند جوش و لک
• بازسازی و جوانسازی پوست
• تحریک گردش خون در پوست

معایب لایه برداری پوست با دستگاه

ریسک عوارض پوستی مانند قرمزی، التهاب و حساسیت، احتمال ایجاد آسیب به لایه‌های پوستی در صورت استفاده نادرست، هزینه نسبتا بالا جلسات لایه برداری و غیرقابل استفاده بودن برای افراد حساس با پوست نازک از معایب لایه برداری با دستگاه هستند. 

کدام قسمت های بدن را می توان لایه برداری کرد؟

لایه برداری پوست را می‌توان روی صورت، دست، کف پا و ناحیه تناسلی انجام داد:

• صورت:
   لایه برداری صورت یکی از رایج‌ترین و موثرترین روش‌های پاکسازی و جوان سازی پوست است. پیلینگ صورت، ظاهر جوش، لک و منافذ باز را کاهش داده و پوست را شفاف و درخشان کند.
   
• دست: 
  راحت‌ترین راه برای لایه برداری پوست دست، استفاده از دستکش لایه بردار یا اسفنج‌های مخصوص است که با تقویت جریان گردش خون، سلول‌های پوستی مرده را از بین برده و سلول جدید جایگزین می‌شود. این محصولات اسکراب دست و بدن را می‌توانید از داروخانه‌ها بخرید.
   
• کف پا: 
  سنگ پا یکی از قدیمی‌ترین لایه‌بردارهایی است که از گذشته برای کف پا استفاده می‌شد. زبری سنگ پا، سلول‌های مرده کف پا را از بین برده و باعث تحریک گردش خون می‌شود.
   
• بیکینی: 
  برای لایه برداری بیکینی می‌توانید از اسکراب‌های بدن داخل حمام استفاده کنید. چرا که پوست نرم شده و احتمال تحریک ناحیه تناسلی به حداقل می‌رسد.

درجات لایه برداری پوست

لایه برداری پوست دارای درجات مختلفی است که به میزان عمق و شدت عمل لایه برداری اشاره دارد:

1. لایه برداری سطحی پوست: 
   پیلینگ صورت سطحی همانطور که از اسمش پیداست، صرفا برای از بین بردن سلول‌های مرده سطح پوست کاربرد دارد و عمدتا با اسیدهای آلفا هیدروکسی یا آنزیم انجام می‌شود.
    
2. لایه برداری متوسط پوست: 
   لایه‌ برداری متوسط کمی به لایه‌های عمیق‌تر پوست نفوذ کرده و لکه‌ها، چروک و جوش‌های سرسیاه را از بین می‌برد. عمل لایه برداری پوست متوسط با اسیدهای بتا هیدروکسی یا تری کلرواستیک اسید انجام می‌شود.
    
3. لایه برداری عمیق پوست: 
   لایه برداری زیاد یا عمیق به عمق پوست نفوذ کرده و لایه‌های زیرین را هدف قرار می دهد. این نوع لایه برداری پوست برای درمان ضایعات پوستی شدید مانند خال و آفتاب سوختگی مورد استفاده قرار می گیرد و نیازمند مراقبت‌های پس از درمان است.

لایه برداری انواع پوست ها

برای انجام لایه برداری پوست، باید نوع پوست خود را بشناسید، چرا که بسته به نوع پوست، تکنیک لایه برداری متفاوت خواهد بود: 

• لایه برداری پوست چرب و جوش دار: 
  بهترین گزینه لایه بردار پوست چرب، لایه بردارهای شیمیایی و فیزیکی قوی هستند. افراد با پوست جوش‌دار برای لایه برداری باید از محصولات سالیسیلیک اسید، رتینوئید یا گلیکولیک اسید استفاده کنند.
• لایه برداری پوست خشک: 
  پوست‌های خشک، زبر و پوسته پوسته هستند و برای پیلینگ صورت خشک باید از آلفا هیدروکسی اسید استفاده شود. 
• لایه برداری پوست حساس: 
  افراد با پوست حساس با استفاده از محصولات جدید دچار تحریک و سوزش می‌شوند. این افراد برای لایه برداری باید از بتا هیدروکسی اسیدها استفاده کنند که نسبت به روش‌های پیلینگ مکانیکی و شیمیایی، کمتر حساسیت‌زا است. 
• لایه بردار پوست نرمال: 
  پوست‌های نرمال می‌توانند از انواع روش‌های لایه برداری پوست استفاده کنند، چرا که به‌راحتی تحریک نشده و معمولا عوارض جدی تجربه نمی‌کنند.
• لایه برداری پوست مختلط: 
  پوست مختلط، ترکیبی از پوست خشک و چرب است که باید ترکیبی از انواع لایه بردارها برای قسمت خشک و چرب پوست استفاده شود.

مزایای کلی لایه‌ برداری پوست 

برخی از فواید لایه برداری پوست عبارتند از:

• حذف سلول‌های مرده پوست و افزایش نوسازی سلول‌ها
• بهبود بافت و رنگ پوست و یکنواختی آن
• صاف‌تر و نرم‌تر شدن پوست
• کاهش خشکی، پوسته‌پوسته شدن و خارش پوست
• کمک به کاهش جای جوش و لکه‌ها
• تحریک کلاژن و الاستین (در پیلینگ متوسط و عمیق)
• جذب بهتر مرطوب‌کننده‌ها و سرم‌ها
• کاهش منافذ مسدود و جلوگیری از جوش
• ایجاد درخشش و ظاهر سالم و جوان‌تر پوست

مراقبت های بعد از پیلینگ صورت

برای اینکه نتیجه لایه‌برداری پایدار بماند و پوست شما سالم و شاداب بماند، مراقبت‌های بعد را جدی بگیرید:

• مرطوب نگه داشتن پوست با لوسیون یا کرم
• محافظت در برابر نور خورشید (SPF حداقل 50)
• اجتناب از مالش، ماسک‌های خشن و اسکراب‌های قوی
• شستشوی سلول‌های مرده پس از خشک برس زدن
• خودداری از لایه‌برداری روی زخم باز یا سوختگی
• رعایت فاصله مناسب بین جلسات لایه‌برداری (۱–۲ بار در هفته بسته به نوع پوست)
• مراجعه به متخصص در صورت قرمزی، تحریک یا التهاب شدید
• پرهیز از فعالیت‌های شدید

اقدامات قبل از لایه‌ برداری پوست:

برای اینکه پوست شما بهترین نتیجه را از لایه‌‌برداری بگیرد و عوارض احتمالی کاهش یابد، قبل از شروع این نکات را بدانید:

• شروع آماده‌سازی حداقل ۱۰–۱۵ روز قبل
• استفاده از ماسک‌ها یا لوسیون‌های حاوی AHA، BHA، سالیسیلیک اسید یا اسید لاکتیک با غلظت پایین
• مرطوب نگه داشتن پوست با کرم مناسب
• استفاده از ضدآفتاب با SPF حداقل 50
• بررسی سابقه پزشکی و حساسیت‌ها
• تعیین نوع پوست (حساس، خشک، نرمال)
• خودداری از لایه‌برداری روی پوست آسیب‌دیده یا زخم

عوارض لایه برداری

از شایع‌ترین عوارض لایه برداری پوست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• قرمزی و تحریک پوست
• خشکی پوست که به‌خاطر از بین رفتن لایه‌های محافظ پوست
• افزایش حساسیت پوست در برابر نور آفتاب، سرما و سایر محرک‌ها
• ایجاد لکه‌های پیگمانته روی پوست
• عفونت در صورت عدم رعایت بهداشت و نکات ایمنی
• تشدید مشکلات پوستی در افراد با شرایط خاص پوستی مانند اگزما، پسوریازیس

در صورت انجام لایه برداری نامناسب یا بیش از حد، ممکن است افزایش تولید ملانین رخ دهد که به تیره شدن پوست منجر می‌شود. در صورت استفاده از محصولات تهاجمی، ممکن است آسیب جدی‌تری به دسموزوم‌ها وارد شود که نیاز به زمان بیشتری برای بازسازی دارد. در برخی موارد خاص، مانند افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی که با اختلال در دسموزوم‌ها همراه است، لایه برداری باید با احتیاط بیشتری انجام شود.

هزینه لایه برداری پوست

قیمت لایه برداری پوست به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله: 

• نوع پیلینگ: پیلینگ‌های شیمیایی، مکانیکی و لیزری هر کدام دارای هزینه‌های متفاوتی هستند. پیلینگ‌های قوی‌تر و پیشرفته‌تر معمولا هزینه بیشتری دارند.
• تعداد جلسات: برای رسیدن به نتیجه مطلوب، نیاز به انجام چند جلسه پیلینگ است. 
• تجربه و تخصص پزشک: پزشکان متخصص در زمینه پوست و زیبایی، معمولا هزینه بالاتری دارند.
• محل انجام پیلینگ: هزینه عمل لایه برداری پوست در مطب‌های خصوصی و مراکز زیبایی معمولا بالاتر از مطب‌های دولتی و بیمارستان‌ها است.