لایه برداری پوست

لایه برداری پوست یکی از روش‌های مراقبت از پوست است که طی آن لایه‌های سطحی پوست به آرامی و با استفاده از مواد شیمیایی یا فرآیندهای فیزیکی از بدن جدا می‌شوند. این فرآیند می‌تواند بر روی پوست صورت، بدن و حتی پاها انجام شود و هدف اصلی آن رفع لایه‌های سلول‌های مرده پوست، بهبود بافت پوستی، درمان مشکلات و اختلالات پوستی و ایجاد پوستی یکنواخت و شفاف است. پیلینگ صورت با استفاده از دستگاه‌های لیزری انجام شود که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند.

 

لایه برداری پوست چیست؟

به فرایند حذف سلول‌های مرده از سطح پوست و جایگزین شدن سلول‌های جدید، لایه برداری پوست (Exfoliate) می‌گویند. اگر عمل لایه برداری پوست در فواصل زمانی منظم انجام شود، با جلوگیری از بسته شدن منافذ پوست، پوست شفاف‌ با جوش کمتری ایجاد می‌کند. لایه برداری صورت در بلند مدت باعث افزایش تولید کلاژن‌سازی پوست شده و شادابی و درخشندگی را به صورت برمی‌گرداند. به‌علاوه اینکه با افزایش خاصیت ارتجاعی پوست، چین و چروک‌های ریز پوستی را به حداقل می‌رساند.

 

دلایل انجام لایه برداری پوست

از دلایل و فواید لایه برداری پوست صورت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

کاهش جوش های سرسیاه و سرسفید : این فرایند با حذف لایه‌های سطحی پوست و سلول‌های مرده، از انسداد منافذ پوست و تجمع چربی جلوگیری می‌کند. عمل لایه برداری پوست با تحریک تجدید سلول‌های پوست و افزایش سرعت تخلیه منافذ، روند درمان و بهبود جوش‌ها را تسریع می‌کند و از تشکیل مجدد جوش‌های سرسیاه و سرسفید نیز پیشگیری می‌نماید.

 

کاهش لک های پوستی : لایه برداری پوست با تحریک تجدید سلول‌های پوست و افزایش سرعت تخلیه منافذ، زمینه را برای شفاف‌سازی و یکنواخت‌سازی رنگ پوست فراهم می‌کند. همچنین، لایه‌های سطحی حاوی مواد رنگدانه‌ای و پیگمانی از بین رفته و لک‌های پوستی کمتر دیده می‌شوند. 

 

تحریک تولید کلاژن : کلاژن به عنوان یکی از اصلی‌ترین پروتئین‌های ساختاری پوست، نقش حیاتی در تحکیم و پیوستگی بافت پوست ایفا می‌کند. این افزایش تولید کلاژن، به بهبود استحکام، قدرت کشسانی و جوان‌سازی پوست منجر می‌گردد. همچنین، این فرایند در درمان چین و چروک‌های پوست و افزایش سفتی آن نیز موثر است.

 

جذب بهتر مواد مراقبتی پوست : لایه برداری پوست با حذف لایه‌های سطحی و سلول‌های مرده پوست، مانع از انسداد منافذ و مسیرهای جذب مواد مختلف می‌شود. به این ترتیب، پوست قادر به جذب بهتر و سریع‌تر مواد آبرسان، مرطوب‌کننده، مواد مغذی و سایر ترکیبات مراقبتی خواهد بود.

 

کاندیدای مناسب برای لایه برداری پوست

افراد با شرایط زیر، کاندیدای مناسب برای عمل لایه برداری پوست هستند: 

• افراد مبتلا به لک‌های پوستی
• پوست‌های خشک و زبر
• افراد مبتلا به آکنه و جوش‌های سرسیاه
• پوست پیر و چین و چروکیده
• افراد با پوست سالم و طبیعی که به دنبال بهبود و شفافیت بیشتر پوست هستند.

 

چه افرادی نباید لایه برداری پوست انجام دهند

هرچند لایه برداری پوست، تکنیک زیباسازی و جوان‌سازی پوست صورت است، اما برای همه کارآمد نیست. افراد با شرایط زیر نباید لایه برداری پوست انجام دهند:

• افراد با پوست حساس و التهابی
• عفونت‌های پوستی فعال
• زخم‌های باز یا بثورات پوستی
• افرادی که رتینوئید مصرف می‌کنند
• بیماری‌های پوستی مزمن مانند پسوریازیس
• سابقه آلرژی شدید به مواد شیمیایی

 

انواع لایه برداری پوست صورت

لایه‌برداری پوست صورت به روش‌ها و انواع مختلفی انجام می‌شود که عبارتند از: 

• لایه برداری مکانیکی (Physical Exfoliation) 
• لایه برداری شیمیایی (Chemical Exfoliation) با استفاده از مواد شیمیایی مانند آلفا هیدروکسی اسید (AHA) و بتا هیدروکسی اسید (BHA) 
• لایه برداری آنزیمی (Enzymatic Exfoliation) با آنزیم‌های طبیعی مانند پاپایین، بروملین و آنزیم‌های موجود در میوه‌ها

لایه برداری مکانیکی

لایه برداری مکانیکی، روش لایه برداری پوست صورت با اسکراب دستی یا مالش است، همانند روش‌های سنتی قدیمی لیف و سفیدآب در حمام. مزیت اصلی لایه برداری مکانیکی، سهولت انجام آن است. با این حال، باید دقت داشت که انجام نادرست لایه برداری فیزیکی ممکن است باعث تحریک پوست شود. استفاده از روغن‌های مرطوب‌کننده یا سرم‌های پوستی می‌تواند به کاهش سوزش بعد از لایه برداری و تامین رطوبت پوست کمک کند. انواع لایه برداری فیزیکی پوست شامل اسکراب‌های پاک‌کننده، دستکش‌های لایه بردار، لیف، سنگ‌پا و غلتک‌های میکرونیدلینگ خانگی می‌شوند. 

 

♦    مزایا

• روش ساده و آسان
• لایه برداری عمیق
• بهبود جذب محصولات
• درخشندگی پوست
• کاهش جوش

 

♦    معایب

از معایب لایه برداری مکانیکی می‌توان به تحریک پوست و ایجاد قرمزی، خشکی و التهاب، آسیب دیدن لایه سطحی پوست و تضعیف سد دفاعی، عفونت و آلودگی پوست، درد و احساس ناراحتی و تحریک حساسیت‌ها اشاره کرد. در برخی افراد، لایه برداری مکانیکی منجر به افزایش ترشح سبوم و بروز جوش‌های چرکی می‌شود.

لایه برداری شیمیایی

در پیلینگ صورت شیمیایی از آنزیم، رتینول و هیدروکسی اسید استفاده می‌کنند که اثر درخشندگی بیشتری نسبت به لایه برداری مکانیکی دارد. لایه بردارهای شیمیایی به ۳ دسته تقسیم می‌شوند: 

• آلفا هیدروکسی اسید که اسید محلول در آب است و از میوه‌های شیرین به‌دست می‌آید و برای لایه برداری و ایجاد سلول‌های جدید استفاده می‌شود. اسیدهای آلفا هیدروکسی باعث کاهش تولید ملانین و روشن شدن پوست می گردد. 
• بتا هیدروکسی اسید از نوع محلول در روغن هستند و چربی اضافی و سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد. این نوع لایه برداری شیمیایی برای درمان آکنه و مشکلات ناشی از آفتاب تجویز می‌شود. 
• رتینوئیدها داروی حاوی ویتامین A هستند که برای کاهش علایم پیری و درمان جوش‌های پوستی استفاده می‌شوند. 

 

♦    مزایا

• دقت و کنترل بیشتر
• موثرتر برای پوست‌های چرب، آکنه‌دار و یا دارای لک
• بهبود ظاهر پوست
• تحریک کمتر پوست

 

♦    معایب

• مراقبت بیشتر
• عوارض پوستی شدیدتر مانند التهاب، خشکی، قرمزی یا سوختگی پوست
• هزینه بیشتر
• حتما باید در محیط کنترل شده و توسط متخصص پوست انجام شود

لایه برداری با دستگاه

لایه برداری پوست با دستگاه از نوع لایه برداری حرفه‌ای است که از دستگاه‌های مختلف برای برداشتن لایه سطحی پوست استفاده می‌کند. این فرایند باعث می‌شود پوستی که دوباره ایجاد می‌شود، صاف‌تر و نرم‌تر باشد. لایه برداری با دستگاه قوی‌تر از روش‌های فیزیکی و شیمیایی است و باید توسط متخصصان مجرب انجام شود. این روش می‌تواند عیوب پوستی مانند جای آکنه، زخم‌های جراحی، لکه‌های پیری و چین و چروک را بهبود ببخشد و از روش‌های مختلفی بهره می‌برد:

 

درم ابریژن : در این روش پزشک از یک دستگاه کوچک دارای موتور برای حرکت ملایم و با فشار ثابت روی پوست استفاده می‌کند. نوک این دستگاه، لایه‌های سطحی پوست را با ایجاد حالت سایش، برمی‌دارد. طول زمان انجام این روش بسته به نوع پوست و میزان لایه برداری مورد نیاز، از چند دقیقه تا یک ساعت متفاوت است.

در صورت نیاز به لایه برداری بیشتر، ممکن است این فرایند در چند مرحله انجام شود. درم ابریژن برای بهبود زخم‌های آکنه، علائم آبله و زخم‌های ناشی از تصادف یا بیماری استفاده می‌شود. این روش بیشتر برای افراد با پوست روشن مناسب است و در افراد با پوست تیره ممکن است باعث ایجاد زخم یا تغییر رنگ شود.

 

میکرودرم ابریژن : در روش میکرودرم ابریژن، دستگاهی روی پوست قرار گرفته و کریستال‌های ریزی روی پوست اسپری می‌شوند. با حرکت دستگاه، لایه خارجی پوست به آرامی از بین می‌رود. این روش کم تهاجمی‌تر است و نیازی به بی‌حسی قبل از درمان نیست. میکرودرم ابریژن برای انواع رنگ پوست موثر است، اما برای مشکلات شدید پوستی مانند زخم، اسکار عمیق و چین و چروک مناسب نیست.

 

هیدرودرم ابریژن : روشی غیرتهاجمی است که برای لایه برداری و پاکسازی استفاده می‌شود. ابتدا از سرمی ملایم حاوی سالیسیلیک اسید و گلیکولیک اسید برای لایه برداری استفاده می‌کنند و سپس دستگاه مکش برای پاکسازی به کار گرفته می‌شود. در نهایت، با مرطوب‌کننده، آنتی اکسیدان و پپتید، پوست تغذیه و درخشندگی آن افزایش می‌یابد. این روش بدون درد انجام می‌شود و می‌تواند خطوط ظریف، چین و چروک، آکنه، منافذ بزرگ و چربی بیش از حد پوست را برطرف کند.

 

♦    مزایا

• مزایای لایه برداری پوست با دستگاه عبارتند از:
• تحریک و تجدید سلول‌های پوستی
• بهبود جذب محصولات پوستی
• درمان مشکلات پوستی مانند جوش و لک
• بازسازی و جوانسازی پوست
• تحریک گردش خون در پوست

 

♦    معایب

ریسک عوارض پوستی مانند قرمزی، التهاب و حساسیت، احتمال ایجاد آسیب به لایه‌های پوستی در صورت استفاده نادرست، هزینه نسبتا بالا جلسات لایه برداری و غیرقابل استفاده بودن برای افراد حساس با پوست نازک از معایب لایه برداری با دستگاه هستند. 

 

کدام قسمت های بدن را می توان لایه برداری کرد؟

لایه برداری پوست را می‌توان روی صورت، دست، کف پا و ناحیه تناسلی انجام داد:

 

صورت : لایه برداری صورت یکی از رایج‌ترین و موثرترین روش‌های پاکسازی و جوان سازی پوست است. پیلینگ صورت، ظاهر جوش، لک و منافذ باز را کاهش داده و پوست را شفاف و درخشان کند.

 

دست : راحت‌ترین راه برای لایه برداری پوست دست، استفاده از دستکش لایه بردار یا اسفنج‌های مخصوص است که با تقویت جریان گردش خون، سلول‌های پوستی مرده را از بین برده و سلول جدید جایگزین می‌شود. این محصولات اسکراب دست و بدن را می‌توانید از داروخانه‌ها بخرید.

 

کف پا : سنگ پا یکی از قدیمی‌ترین لایه‌بردارهایی است که از گذشته برای کف پا استفاده می‌شد. زبری سنگ پا، سلول‌های مرده کف پا را از بین برده و باعث تحریک گردش خون می‌شود.

 

بیکینی : برای لایه برداری بیکینی می‌توانید از اسکراب‌های بدن داخل حمام استفاده کنید. چرا که پوست نرم شده و احتمال تحریک ناحیه تناسلی به حداقل می‌رسد.

 

درجات لایه برداری

لایه برداری پوست دارای درجات مختلفی است که به میزان عمق و شدت عمل لایه برداری اشاره دارد:

 

سطحی : پیلینگ صورت سطحی همانطور که از اسمش پیداست، صرفا برای از بین بردن سلول‌های مرده سطح پوست کاربرد دارد و عمدتا با اسیدهای آلفا هیدروکسی یا آنزیم انجام می‌شود.

 

متوسط : لایه‌ برداری متوسط کمی به لایه‌های عمیق‌تر پوست نفوذ کرده و لکه‌ها، چروک و جوش‌های سرسیاه را از بین می‌برد. عمل لایه برداری پوست متوسط با اسیدهای بتا هیدروکسی یا تری کلرواستیک اسید انجام می‌شود.

 

عمیق : لایه برداری زیاد یا عمیق به عمق پوست نفوذ کرده و لایه‌های زیرین را هدف قرار می دهد. این نوع لایه برداری پوست برای درمان ضایعات پوستی شدید مانند خال و آفتاب سوختگی مورد استفاده قرار می گیرد و نیازمند مراقبت‌های پس از درمان است.

 

لایه برداری انواع پوست ها

برای انجام لایه برداری پوست، باید نوع پوست خود را بشناسید، چرا که بسته به نوع پوست، تکنیک لایه برداری متفاوت خواهد بود: 

 

لایه برداری پوست چرب و جوش دار : بهترین گزینه لایه بردار پوست چرب، لایه بردارهای شیمیایی و فیزیکی قوی هستند. افراد با پوست جوش‌دار برای لایه برداری باید از محصولات سالیسیلیک اسید، رتینوئید یا گلیکولیک اسید استفاده کنند.

 

لایه برداری پوست خشک : پوست‌های خشک، زبر و پوسته پوسته هستند و برای پیلینگ صورت خشک باید از آلفا هیدروکسی اسید استفاده شود. 

 

لایه برداری پوست حساس : افراد با پوست حساس با استفاده از محصولات جدید دچار تحریک و سوزش می‌شوند. این افراد برای لایه برداری باید از بتا هیدروکسی اسیدها استفاده کنند که نسبت به روش‌های پیلینگ مکانیکی و شیمیایی، کمتر حساسیت‌زا است. 

 

لایه بردار پوست نرمال : پوست‌های نرمال می‌توانند از انواع روش‌های لایه برداری پوست استفاده کنند، چرا که به‌راحتی تحریک نشده و معمولا عوارض جدی تجربه نمی‌کنند.

 

لایه برداری پوست مختلط : پوست مختلط، ترکیبی از پوست خشک و چرب است که باید ترکیبی از انواع لایه بردارها برای قسمت خشک و چرب پوست استفاده شود.

 

مراقبت های بعد از پیلینگ صورت

مراقبت بعد از لایه برداری صورت، اهمیت زیادی در جلوگیری از بروز عوارض جانبی دارد: 

 

استفاده از محصولات ملایم و بدون الکل : پس از پیلینگ، پوست حساس‌تر است استفاده از محصولات حاوی الکل، سبب تحریک بیشتر پوست می‌شود.

 

محافظت در برابر نور آفتاب : پس از پیلینگ صورت، پوست به شدت در برابر اشعه ماورا بنفش آسیب‌پذیر می‌شود. استفاده از کرم‌های ضدآفتاب قوی و پوشش مناسب در برابر نور آفتاب ضروری است.

 

پرهیز از فعالیت‌های شدید : فعالیت‌های ورزشی شدید، مسافرت‌های طولانی و مواجهه با گرما و سرما می‌تواند سبب تحریک پوست شود. بنابراین، چند روز پس از پیلینگ از این موارد پرهیز کنید.

 

استفاده از مرطوب‌کننده‌های مناسب : پس از انجام لایه برداری پوست حتما از مرطوب کننده استفاده کنید تا پوست سریع‌تر ترمیم شود.

 

عوارض لایه برداری

از شایع‌ترین عوارض لایه برداری پوست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• قرمزی و تحریک پوست
• خشکی پوست که به‌خاطر از بین رفتن لایه‌های محافظ پوست
• افزایش حساسیت پوست در برابر نور آفتاب، سرما و سایر محرک‌ها
• ایجاد لکه‌های پیگمانته روی پوست
• عفونت در صورت عدم رعایت بهداشت و نکات ایمنی
• تشدید مشکلات پوستی در افراد با شرایط خاص پوستی مانند اگزما، پسوریازیس

در صورت انجام لایه برداری نامناسب یا بیش از حد، ممکن است افزایش تولید ملانین رخ دهد که به تیره شدن پوست منجر می‌شود. در صورت استفاده از محصولات تهاجمی، ممکن است آسیب جدی‌تری به دسموزوم‌ها وارد شود که نیاز به زمان بیشتری برای بازسازی دارد. در برخی موارد خاص، مانند افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی که با اختلال در دسموزوم‌ها همراه است، لایه برداری باید با احتیاط بیشتری انجام شود.

 

هزینه لایه برداری پوست

قیمت لایه برداری پوست به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله: 

 

نوع پیلینگ : پیلینگ‌های شیمیایی، مکانیکی و لیزری هر کدام دارای هزینه‌های متفاوتی هستند. پیلینگ‌های قوی‌تر و پیشرفته‌تر معمولا هزینه بیشتری دارند.

 

تعداد جلسات : برای رسیدن به نتیجه مطلوب، نیاز به انجام چند جلسه پیلینگ است. 

 

تجربه و تخصص پزشک : پزشکان متخصص در زمینه پوست و زیبایی، معمولا هزینه بالاتری دارند.

 

محل انجام پیلینگ : هزینه عمل لایه برداری پوست در مطب‌های خصوصی و مراکز زیبایی معمولا بالاتر از مطب‌های دولتی و بیمارستان‌ها است.