همان‌طور که می‌دانید همان‌طور که می‌دانید ارتودنسی یک روش درمانی برای انواع مشکلات دندان‌ ها و فک است. بریس‌ های ارتودنسی برای کمک به حرکت دندان‌ ها و فک شما به سمت موقعیت‌ های صحیح از نیرو و فشار استفاده می‌کنند. این نیرو در اولین گام توسط یک سیم کمانی که از میان بریس‌ ها می‌گذرند، به دندان و فک اعمال می‌شود. 

اما اگر دندان و فک شما نیاز به فشار بیشتر داشته باشد، باید در طول درمان از کش ارتودنسی استفاده کنید. این ابزار نوارهای لاستیکی هستند که نیروی اضافی به مناطق خاصی از دندان و فک وارد می‌نمایند. این لاستیک‌ها معمولاً از لاتکس درجه پزشکی ساخته می‌شوند که تماس آن‌ها با دهان بی‌ خطر است، اما لیگاتور ارتودنسی بدون لاتکس نیز در بازار موجود است.

بااین‌حال، آیا همه به کش ارتودنسی نیاز دارند؟ آیا از عوارض استفاده از این ابزار آگاه هستید؟ برای آشنایی کامل با این نوع کش‌ها تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.

 

دلایل استفاده از کش ارتودنسی

اصلاح ناهنجاری‌ های فکی : کش‌ های ارتودنسی برای اصلاح ناهماهنگی‌ های فک مانند اوربایت، آندربایت و کراس بایت ضروری هستند. آنها فشار ملایم و ثابتی را اعمال می‌کنند تا فک‌ ها را به تراز مناسب برسانند. 

بستن فواصل بین‌دندانی : در برخی موارد، درمان ارتودنسی برای بستن شکاف یا فاصله بین دندان‌ ها انجام می‌شود. در این شرایط، ارتودنتیست نوارهای لاستیکی را با استراتژی خاصی روی دندان‌ ها قرار می‌دهد تا آن‌ها را به هم نزدیک کند و به طور مؤثر این فضاها را ببندد و لبخندی هماهنگ‌ تر ایجاد نماید.

ایجاد هماهنگی بین دندان‌ های بالا و پایین : تراز بهینه فک به این معنی است که دندان‌ های بالا و پایین به‌ درستی روی هم قرار گیرند. لاستیک ارتودنسی کمک می‌کند که دندان‌ های بالا و پایین به‌درستی روی هم قرار گیرند و عملکرد فک و زیبایی آن را بهبود می‌ بخشد.

ساده کردن حرکت دندان‌ ها : درحالی‌ که بریس‌ ها به دندان‌ ها برای حرکت فشار وارد می‌ کنند، باندهای لاستیکی نیروی اضافی برای هدایت دندان‌ ها در جهات خاص ایجاد می‌ نمایند. این امر برای دستیابی به حرکات پیچیده دندان که ممکن است بریس‌ ها به‌ تنهایی قادر به انجام آن نباشند مفید است.

کاهش مدت زمان درمان: استفاده مداوم و مناسب از کش ارتودنسی می‌تواند روند درمان ارتودنسی را تسریع کند. با پوشیدن مکرر این لیگاتورها طبق دستورالعمل، می‌توانید به طور بالقوه زمان کلی درمان خود را کوتاه کنید و زودتر به نتایج دلخواه خود برسید.

 

 

کاندیدای مناسب استفاده از کش ارتودنسی

استفاده از لیگاتور ارتودنسی برای همه کسانی که در حال درمان فک و دندان خود به روش ارتودنسی هستند، ضروری نخواهد بود. به طور معمول، ارتودنتیست شما در صورت اوربایت شدید یا نیاز به ایجاد حرکات پیچیده برای دندان در جهات مختلف استفاده از کش را تجویز می‌کند. وقتی اوربایت یا ناهم‌ ترازی فک شما حدود 2 تا 3 میلی‌متر است، کاندیدای خوبی برای استفاده از کش‌ های بریس خواهید بود.

 

نحوه عملکرد کش ارتودنسی

متخصص دندان‌پزشکی لاستیک‌ های مخصوصی را به درمان ارتودنسی شما اضافه می‌کند تا در طول مرحله درمان فک شما، آن را تراز نماید. این نوارها روی قلاب‌ های کوچک در بالا و پایین بریس‌ ها یا روی دکمه‌ های شفاف کوچکی که به چند دندان متصل شده‌اند، کشیده می‌شوند. در نتیجه نیرویی به دندان و فک اعمال می‌کنند که به بریس کمک می‌کند و دندان را در جهت درست به حرکت در می‌ آورد تا در موقعیت مناسب قرار گیرد.

هنگامی که الاستیک‌ ها را به طور مداوم می‌ پوشید، فشار ثابت مورد نیاز را به دندان‌ های خود وارد می‌کنید تا به موقعیت صحیح بروند. فشاری که کش به دندان و فک وارد می‌نماید می‌ تواند در هر جهتی که متخصص می‌ خواهد اعمال شود، زیرا دندان‌ پزشک آن را به طرق مختلف عمودی، افقی، کج و یا مثلثی روی دندان‌ ها قرار می‌ دهد.

 

 

انواع کش ارتودنسی

کش الاستیک ارتودنسی : ساده‌ ترین نوع کش ارتودنسی نوع الاستیک است که از یک لاستیک با کشش متوسط تهیه می‌شود و در درمان مشکلات فک و جویدن فرد به کار می‌ رود.

کش اورینگ ارتودنسی : اورینگ ارتودنسی کش یا حلقه لاستیکی کوچکی است که برای پشتیبانی از اتصال سیم کمانی به هر براکت در ارتودنسی ثابت استفاده می‌ شود.

کش ارتودنسی رابربند : رابربندها کش‌های لاستیکی کوچکی هستند که دندان‌ های فک بالا و پایین را به یکدیگر وصل می‌کنند و سیم کمانی بریس را در جای خود نگه می‌ دارند. این نوع کش با گره زدن به براکت وصل می‌ شود و حالت رینگ ندارد.

کش ارتودنسی مثلثی : این نوع کش از نظر اتصال با بقیه کش‌ ها متفاوت است و به‌صورت مثلثی روی دندان‌ ها قرار می‌گیرد و 3 نقطه را به هم وصل می‌ کند. این نوع اتصال کمک می‌ کند در 3 جهت نیرو به دندان‌ ها اعمال شود.

کش ارتودنسی کلاس 1 : این نوع کش به صورت افقی قرار گرفته و براکت‌ ها را روی یکی از فک‌ های شما متصل می‌ کند. آنها می‌ توانند برای کمک به بستن فضاهای بین دندان‌ های شما استفاده شوند.

کش ارتودنسی کلاس 2 : این کش دندان‌ های فک بالا را به دندان‌ های آسیاب فک پایین متصل می‌ کند. آنها را می‌توانید برای اصلاح اورجت اضافی، که معمولاً اوربایت نامیده می‌ شود، استفاده نمایید. اوربایت فاصله بین دندان‌ های جلویی بالا و پایین هنگام گاز گرفتن است.

کش ارتودنسی کلاس 3 : این کش دندان‌ های فک پایین را به دندان‌ های آسیاب فک بالا متصل می‌کند. می‌توانید از آنها برای اصلاح آندربایت استفاده نمایید.

 

 

نحوه نصب و تعویض کش ارتودنسی

1. دستان خود را بشویید : قبل از دست زدن به کش‌ ها، دست‌ های خود را کاملاً با آب و صابون بشویید. این کار از ورود باکتری‌ ها به دهان جلوگیری می‌ کند و بریس های شما را تمیز نگه می‌دارد.

2. پیکربندی کش خود را بشناسید : ارتودنتیست شما دستورالعمل‌ های خاصی را در مورد محل قلاب کشی الاستیک ارائه می‌ دهد. این پیکربندی بسته به نیازهای فردی و اهداف درمانی شما متفاوت است. به راهنمایی‌ های او بسیار توجه کنید و به هر نموداری که ارائه می‌ دهد مراجعه نمایید.

3. قرار دادن کش‌ها : با استفاده از انگشتان خود یا ابزار خاصی که توسط متخصص ارتودنسی به شما داده شده است، یک سرکش را با دقت به قلاب تعیین شده روی بریس‌ های بالایی خود بچسبانید. سپس کش را بکشید و انتهای دیگر را به قلاب مربوطه روی بریس‌ های پایینی خود بچسبانید.

4. اطمینان از قرارگیری مناسب : دو بار بررسی کنید که کش روی هر دو قلاب محکم باشد و احساس راحتی دارید. کش باید محکم باشد؛ اما نه خیلی سفت. اگر احساس شل‌ شدن یا ناراحتی کردید، در صورت نیاز آن را تغییر دهید.

5. تعویض کش : متخصص ارتودنسی به شما توصیه می‌ کند که هر چند وقت یکبار کش خود را تعویض کنید؛ معمولاً یک یا دو بار در روز. برای جدا کردن یک کش، کافی است آن را از یکی از قلاب‌ ها جدا کرده و دور بیندازید. با پیروی از همان روش قلاب کردن، کش جدید را روی ارتودنسی خود قرار دهید.

 

 

مزایای استفاده از کش ارتودنسی

دقت : لیگاتور‌ها کنترل دقیقی بر حرکت دندان ارائه می‌کنند و به ارتودنتیست‌ها اجازه می‌ دهند تا تنظیمات را برای نتایج بهینه تنظیم نمایند.

کارایی : ترکیب لاستیک‌ ها می‌ تواند روند درمان را تسریع کند و نتایج سریع‌ تری را در مقایسه با بریس‌ های تنها ارائه دهد.

سفارشی‌سازی : کش‌ ها انواع و اندازه‌ های مختلف دارند و می‌ توانند برای رفع نیازهای ارتودنسی فردی طراحی شوند.

تصحیح فک : بندهای لاستیکی در حل مشکلات گاز گرفتن معجزه می‌کنند که در نهایت می‌تواند عملکرد جویدن را بهبود بخشد و حتی درد فک را کاهش دهد.

لبخند زیبا را هدیه می‌دهد : کش‌ ها هر دندان را در جای مناسب خود قرار می‌ دهند و لبخند زیباتری به شما می‌ بخشند. همچنین سلامت دهان و دندان و اعتماد به‌ نفس کلی شما را افزایش می‌ دهند.

 

معایب و عوارض جانبی استفاده از کش ارتودنسی

ناراحتی : از آنجایی‌ که نوارهای لاستیکی فشار بیشتری به دندان‌ ها و فک شما وارد می‌ کنند، ممکن است هنگام شروع استفاده از آنها ناراحتی موقتی داشته باشید. با استفاده از مسکن‌ های معمولی می‌ توانید این مشکل را کاهش دهید.

واکنش آلرژیک : برخی از انواع نوارها حاوی لاتکس هستند. به همین دلیل ممکن است یک واکنش آلرژیک را تجربه کنید. باندهای مصنوعی نیز در بازار موجود هستند، بنابراین اگر حساسیت به لاتکس دارید، حتماً به ارتودنتیست خود اطلاع دهید.

پارگی : نوارهای لاستیکی به طور بالقوه می‌توانند در حین استفاده پاره شوند.

 

 

مراقبت‌های لازم بعد از نصب کش ارتودنسی

 

• کش‌ های خود را طبق دستور ارتودنتیست خود تعویض کنید، معمولاً یک یا دو بار در روز  لاستیک‌ های تازه فشار ثابتی را برای حرکت بهینه دندان ایجاد می‌ کنند.

 

• در کیف، کمد یا ماشین خود یک بسته کش مناسب همراه داشته باشید تا همیشه آماده باشید در صورت نیاز آنها را تعویض نمایید.

 

• کش‌ های خود را قبل از غذا و میان‌ وعده بردارید. این کار از به دام افتادن غذا و آسیب رساندن به بریس‌ ها یا کش‌ ها جلوگیری می‌ کند.

 

• بهداشت دهان و دندان را حفظ کنید. بعد از هر وعده‌ غذایی و قبل از خواب با دقت مسواک بزنید و نخ دندان بکشید تا براکت‌ ها و دندان‌ هایتان تمیز بمانند.

 

• اگر هر گونه ناراحتی یا سوزش را تجربه کردید، با متخصص ارتودنسی خود تماس بگیرید. آنها می‌ توانند لیگاتورهای‌ ارتودنسی شما را تنظیم کنند.

 

• در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید. این کار به تمیز نگه داشتن دهان کمک می‌کند و از خشک‌شدن لاستیک‌ها و از دست دادن خاصیت ارتجاعی آنها جلوگیری می‌ کند.

 

• از خوردن غذاهای چسبنده مانند آدامس، کارامل و تافی دوری کنید. آنها می‌ توانند بریس‌ ها و کش‌ های شما را خراب کنند و مانع پیشرفت درمان شما شوند.

 

• مصرف نوشیدنی‌ های تیره‌ رنگ مانند قهوه و چای را محدود کنید، زیرا می‌ توانند کش‌ ها و دندان‌ های شما را لکه‌دار کنند.

 

• از برداشتن و چسباندن مداوم کش‌ ها خودداری کنید. این کار می‌ تواند آنها را ضعیف کرده و اثربخشی آنها را کاهش دهد.

 

• استفاده از کش‌ های ارتودنسی زمان می‌ برد تا نتیجه بخش باشد. آنها را طبق دستورالعمل پزشک به‌صورت مرتب استفاده نمایید و به فرایند درمان اعتماد کنید تا لبخند رؤیایی خود را ببینید.

 

 

مدت زمان لازم برای استفاده از کش‌های ارتودنسی

کل مدت زمانی که باندهای لاستیکی روی بریس‌ های شما قرار می‌ گیرند به برنامه درمانی شما بستگی دارد. برخی از افراد ممکن است فقط برای چند هفته نیاز به استفاده از کش‌ های لاستیکی داشته باشند، درحالی‌که برخی دیگر ممکن است ماه‌ ها و یا یک سال از آن استفاده کنند.

در حین درمان نیز با گذشت زمان، نوارهای لاستیکی خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند. این بدان معنی است که نیرویی که آنها به دندان‌ ها و فک شما وارد می‌ کنند شروع به کاهش می‌ کند. به همین دلیل، نوارهای لاستیکی اغلب چندین بار در روز نیاز به تعویض دارند. متخصص ارتودنسی به شما اطلاع می‌ دهد که چگونه و هر چند وقت یکبار باید باندهای لاستیکی خود را تعویض کنید.

 

اقدامات لازم در صورت پاره شدن یا درآمدن کش ارتودنسی

این امکان وجود دارد که نوارهای لاستیکی از بریس جدا شده یا پاره شوند. خوشبختانه می‌ توانید بدون مراجعه به متخصص ارتودنسی آنها را جایگزین کنید. اگر نوار لاستیکی جدا یا پاره شد، آن را با یک کش جدید جایگزین کنید. مهم است که این کار را دراسرع‌ وقت انجام دهید تا مطمئن شوید که درمان ارتودنسی شما طبق برنامه پیش می‌ رود. براساس تجربه شخصی توصیه می‌ کنم که همیشه یک بسته کش لاستیکی همراه خود داشته باشید. به‌این‌ترتیب، در صورت شل‌ شدن یا پاره شدن یکی از آنها، می‌ توانید به سرعت آن را تعویض کنید.

 

هزینه نصب کش ارتودنسی

نصب کش ارتودنسی در قرار ملاقات‌ هایی که در طول دوره درمان ارتودنسی دارید توسط دندان‌ پزشک انجام می‌ شود. ارتودنتیست روش و مراحل نصب را به شما می‌ آموزد تا پس از آن خودتان کش‌ ها را تعویض و نصب نمایید. به همین جهت هزینه مازادی برای نصب کش پرداخت نخواهید کرد.

برخی دندان‌ پزشکان کش‌ ها را بخشی از روند درمانی شما می‌ دانند و هزینه‌ ای بابت آن نمی‌ گیرند. با این‌حال، برخی دیگر از شما می‌خواهند شخصاً این کش‌ ها را تهیه کنید. البته لازم است بدانید این کش‌ ها مبلغ بسیار کمی قیمت دارند و خرید آنها برای شما سخت نخواهد بود.