-
۲۸ دی ۱۴۰۳
فیبروز بینی مشکل کوچکی است که احتمال دارد بعد از فیبروز بینی مشکل کوچکی است که احتمال دارد بعد از عمل بینی (رینوپلاستی) برای برخی افراد به وجود آید. این عارضه شامل یک بافت اسکار اضافی است که داخل بینی رشد می کند. وجود این بافت فیبروزی ممکن است مشکلاتی مانند تنفس سخت، گرفتگی و تغییرات ظاهری بینی را به همراه داشته باشد. اگر جراح حین عمل بافت بینی شما را زیاد دستکاری نماید، احتمال دارد بدنتان بیش از حد واکنش نشان داده و چنین بافت اسکاری را بسازد. از طرفی عفونت بعد از عمل نیز میتواند با ایجاد التهاب، منجر به تولید بافت اسکار اضافی شود. همچنین، ممکن است ویژگی های ژنتیکی، برخی افراد را بیشتر مستعد اسکار نموده و از دیگر عوامل ایجاد فیبروز بینی باشد.
تشخیص فیبروز بینی گاه با یک معاینه ساده توسط پزشک متخصص گوش و حلق و بینی صورت می گیرد. با این حال در بعضی موارد از سی تی اسکن یا ام آر آی نیز کمک گرفته می شود. پس از اینکه فیبروز بینی تشخیص داده شد، نحوه درمان آن به شدت فیبروز بستگی دارد. در صورتی که فیبروز بینی خفیف باشد، غالباً با تزریق کورتیکواستروئید یا فیزیوتراپی برطرف خواهد شد. اما اگر فیبروز بینی شدید باشد، احتمالاً باید جراحی مجدد صورت گیرد.
اگر به تازگی عمل رینوپلاستی انجام دادهاید یا قصد دارید که در آینده نزدیک بینی خود را عمل کنید، جایی برای نگرانی نیست. زیرا به سادگی میتوانید با رعایت چند نکته، از بروز فیبروز بینی بعد از عمل جلوگیری نمایید. کافیست کار را به دست یک جراح ماهر و باتجربه بسپارید و به دقت از دستورات پزشک خود پیروی کنید. به علاوه، هر گونه علامتی را مبنی بر بروز عفونت بعد از عمل جدی بگیرید و با مراجعه منظم به پزشک، شرایط بینی خود را تحت نظر داشته باشید. جهت آشنایی با علائم، روش های درمان و دلایل بروز فیبروز بینی مطالعه ادامه مطلب را از دست ندهید.
ابتدا بیایید ببینیم بافت فیبروزی چگونه شکل می گیرد. جراحی بینی با بیشترین میزان تهاجم به بافت های بینی همراه است. طی این عمل، بافت های بینی برش داده می شود. آنگاه پوست بینی به طور کامل از بافت های گوشتی، غضروفی و استخوانی جدا می گردد. به این ترتیب جراح می تواند هر نوع تغییری را روی استخوان، غضروف یا پره های بینی ایجاد نماید. در پایان جراحی، پوست بینی دوباره به جای اول خود بازگردانده شده و از طریق بخیه به گوشت پیوند داده می شود.
طی دوره ترمیم زخم (مانند هر قسمت دیگری از بدن) نوعی بافت به نام بافت فیبروزی برای جوش دادن پوست بینی به گوشت، استخوان و غضروف توسط بدن ایجاد میگردد. بافت فیبروزی عمدتاً از کلاژن و سلول های فیبروبلاست تشکیل شده است. سلول های فیبروبلاست در واقع نقش تعمیر و نگهداری را در بدن به عهده دارند.
وقتی جایی از بدن آسیب می بیند، این سلول ها با تولید کلاژن، زخم را می بندند. از این طریق، بافت آسیب دیده را ترمیم می کنند. در برخی موارد، این بافت فیبروزی بیش از حد در زیر پوست بینی ایجاد می گردد. در این شرایط اصطلاحاً گفته می شود که فیبروز بینی یا Nasal Fibrosis رخ داده است.
با بروز فیبروز بینی، بافت های بینی به شکلی غیر طبیعی سفت و ضخیم می شوند. به این ترتیب نتیجه عمل زیبایی بینی را تحتالشعاع قرار می دهند. فیبروز زیاد، می تواند به ورم و التهاب کل بینی منجر گردد و امکان دارد بینی را به حدی بزرگ کند که تفاوتی با قبل از عمل نداشته باشد. اما علت بروز این اتفاق چیست؟
تکنیک های جراحی نامناسب : اصلی ترین علت بروز فیبروز بینی انتخاب روش جراحی نامناسب یا بی دقتی جراح حین عمل است. دستکاری زیاد و کوچک کردن بیش از حد بینی عاملی است که واکنش افراطی بدن را برای ترمیم زخم به دنبال دارد. هرچه جراحی سنگین تر باشد و بافت های بیشتری برداشته شوند، احتمال بروز فیبروز بالاتر می رود.
عفونت : وجود التهاب طولانی مدت یا عفونت در محل جراحی بینی، می تواند فرآیند ترمیم زخم ها را مختل کند. بنابراین اگر به خوبی از زخم های بینی خود مراقبت نکنید و دچار عفونت شوند، ممکن است در مرحله بعدی شاهد عارضه فیبروز بینی باشید.
واکنشهای التهابی بدن : واکنش های التهابی بدن پس از جراحی، بخشی از فرآیند طبیعی ترمیم زخم است. زیرا بدن زخم را به عنوان آسیب شناسایی کرده و سلول های ایمنی را به محل آسیب می فرستد. این سلول ها، انواعی از مواد شیمیایی التهابی را آزاد می کنند که فیبروبلاست ها را تحریک می نمایند. پس از آن، تولید کلاژن آغاز می گردد. این روند در ابتدا برای بهبود زخم ضروری است. اما اگر التهاب کنترل نشود، فیبروبلاست ها بیش فعال شده و بیش از حد کلاژن می سازند. دستکاری بینی بعد از عمل یا فشار آوردن به آن، این شرایط را بدتر کرده و بافت فیبروزی اضافی را رقم می زند.
عوامل فردی و ژنتیکی : بدن بعضی از افراد به طور ژنتیکی تمایل بیشتری به تشکیل بافت فیبروزی دارد. برای مثال افرادی که به طور طبیعی پوست ضخیمی دارند، بیشتر مستعد فیبروز بینی هستند. بنابراین در صورتی که برای اعضای خانواده شما سابقه فیبروز یا تشکیل اسکار اضافی مشاهده شده باشد، احتمال رخداد این عارضه بعد از عمل بینی برای شما نیز بالاتر از افراد معمولی است.
استفاده نادرست از مواد پرکننده : اگر بعد از عمل بینی، مواد پرکننده (فیلرها) به شیوه ای نادرست به بینی تزریق گردند، خطر ایجاد فیبروز بیشتر می شود. این اتفاق زمانی می افتد که فیلر تزریقی سازگاری زیستی و کیفیت مناسبی نداشته باشد یا اشتباه تزریق شود. در این صورت سیستم ایمنی بدن آن را به عنوان یک جسم خارجی شناسایی خواهد کرد. آنگاه برای مقابله با آن، التهاب ایجاد می نماید. این التهاب می تواند باعث تحریک فیبروبلاست ها و تولید کلاژن بیشتر شود که با تشکیل فیبروز اضافی همراه است.
عوامل محیطی : هر چیزی که بعد از عمل باعث ایجاد عفونت، خونریزی یا سایر عوارض جراحی بینی شود، میتواند خطر بروز فیبروز بینی را افزایش دهد. عدم رعایت دستورالعمل های پزشکی، قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید یا هوای آلوده و مصرف سیگار و دخانیات از جمله عواملی هستند که با مختل کردن روند بهبود زخم، این عارضه را رقم می زنند.
سن و جنسیت : عمدتاً فیبروز بینی در سنین بالاتر و در خانم ها بیشتر مشاهده می شود.
تجمع و رشد غیر طبیعی بافت فیبروزی در محل جراحی، معمولاً بعد از عمل با علائم زیر خود را نشان میدهد. دقت داشته باشید که این علائم ممکن است در افراد مختلف، به شیوه ای متفاوت ظاهر شوند. زیرا شدت آنها به حجم بافت فیبروزی و محل شکل گیری آن بستگی دارد.
تغییرات ظاهری بینی : مهمترین نشانه، تورم و سفت شدن پوست بینی است. البته ورم بینی در چند هفته اول بعد از جراحی، امری طبیعی است. اما در صورتی که این تورم بعد از گذشت چند هفته روند کاهشی نداشته و ادامه یافته یا حتی بدتر شود، نشان از فیبروز بینی دارد. علاوه بر آن ممکن است در یک نقطه خاص از بینی برجستگی یا ناهمواری هایی دیده شود. بزرگ تر شدن بینی، نامتقارن و بدفرم شدن یا تغییر رنگ پوست (تیرگی) آن نیز از دیگر نشانه های فیبروز است.
مشکلات تنفسی : فیبروز اضافهای که در ساختار داخلی بینی یا اطراف پره های آن باشد، راه هوا را تا حدودی می بندد. در نتیجه نفس کشیدن برای بیمار سخت میشود. همچنین، برخی از مبتلایان به این عارضه، از احساس سنگینی یا گرفتگی غیر عادی بینی خود شکایت دارند.
احساس سفتی و کشیدگی در بینی : منظور از سفتی پوست بینی، حالتی است که بافت آن انعطاف پذیری طبیعی نداشته و بیش از حد به لمس حساس باشد. در مواردی که فیبروز اضافی در نزدیکی سطح پوست شکل گرفته باشد، پوست حالتی ضخیم تر پیدا می کند. همچنین ممکن است شرایطی ایجاد گردد که فرد به دلیل تجمع بیش از حد بافت فیبروزی احساس کند پوست بینی اش کشیده شده است.
درد و ناراحتی: درد مداوم یا حساسیت شدید در ناحیه جراحی علامت دیگر فیبروز بینی بعد از عمل است. به ویژه اگر این درد به مرور زمان افزایش یافته و بدتر شود.
در صورت ظهور نشانه های بالا، پزشک بسته به شدت فیبروز بینی، از روش های زیر برای تشخیص آن بهره می گیرد:
معاینه بالینی : پزشک با مشاهده و لمس بینی، وجود سفتی یا تورم غیر عادی را در آن بررسی می نماید. همچنین بینی را از نظر تغییرات و ناهنجاری های ظاهری مانند برجستگی یا ناهمواری چک می کند. ضمناً برای اطمینان از اینکه مسیر تنفسی بیمار با فیبروز اضافی بسته یا محدود نشده باشد، وجود هرگونه مشکل تنفسی را تحت آزمایش قرار می دهد.
تصویربرداری : گاهی بنابر تشخیص پزشک لازم است از بینی فرد سی تی اسکن گرفته شود. این روش برای شناسایی فیبروزهایی است که در نواحی عمیق تر بینی یا مجرای تنفسی ایجاد شدهاند. در موارد پیچیده تر که لازم است درباره انجام یا عدم انجام جراحی ترمیمی تصمیم گیری شود، پزشک ام آر آی تجویز می کند.
آزمایش های پاتولوژیکی : در صورتی که نیاز به جراحی ترمیمی تشخیص داده شود، از بافت فیبروزی نمونه برداری میگردد. این نمونه برای بررسی های دقیق تر به آزمایشگاه فرستاده می شود.
در صورتی که فیبروز بینی خفیف باشد، احتمال دارد با گذشت زمان خودبه خود برطرف گردد. اما در موارد شدیدتر اغلب لازم است یکی از روش های درمانی زیر به کار گرفته شود. روش های درمان فیبروز بینی را می توان به دو دسته غیر تهاجمی و تهاجمی تقسیمبندی نمود. معمولاً بسته به شدت فیبروز و علائم آن، متد درمانی مناسب برای هر بیمار انتخاب خواهد شد تا کاهش بافت فیبروزی، بهبود ظاهر بینی و رفع مشکلات تنفسی صورت گیرد.
تزریق کورتیکواستروئید : تزریق کورتون یا کورتیکواستروئیدهایی مثل تریامسینولون، از اولین روش های درمانی غیر تهاجمی فیبروز بینی است. این درمان برای موارد خفیف تا متوسط فیبروز موثر است. برای این منظور ماده مورد نظر به صورت موضعی در ناحیه فیبروزی تزریق میگردد. معمولاً به چند بار تزریق در فواصل زمانی چهار هفته ای نیاز است که مهار فعالیت فیبروبلاست ها را به دنبال دارد.
فیزیوتراپی : یکی دیگر از درمان های غیر تهاجمی و بدون عوارض برای فیبروز در مراحل اولیه، فیزیوتراپی است. این درمان می تواند به صورت ماساژ ملایم و کنترل شده روی بافت های بینی، استفاده از امواج اولتراسوند یا رادیوفرکانسی صورت گیرد. امواج اولتراسوند، امواج صوتی با فرکانس بالا هستند که می توانند به بافت های عمیق فیبروزی نفوذ کنند. این امواج به نرم شدن بافت مورد نظر، کاهش التهاب، تحریک بازسازی آن و جذب بهتر داروهای موضعی کمک می کنند. گاه در این روش از الکتروتراپی هم کمک گرفته می شود. یعنی یک جریان الکتریکی خفیف برای کاهش درد، تورم و التهاب و نیز بهبود گردش خون و تحریک بازسازی بافت آسیبدیده اعمال میگردد.
لیزر درمانی : برای درمان فیبروزهای سطحی میتوان از لیزرهای فرکشنال یا پالسی هم کمک گرفت. این روش نیز با کاهش بافت فیبروزی، ظاهر پوست بینی را بهبود می بخشد. این روش نیز، درمانی غیر تهاجمی و بدون نیاز به جراحی به شمار می آید.
دارو درمانی : در مراحل اولیه فیبروز، روش غیر تهاجمی دیگری، شامل مصرف داروهای ضد التهابی موضعی کارساز است. در این شیوه پزشک کرم های حاوی سیلیکون یا ژلهای ضد اسکار تجویز می کند که از ضخامت بافت فیبروزی می کاهند.
جراحی مجدد : در موارد شدید که فیبروز موجب تغییر شکل بینی و انسداد آن شده باشد، تنها راه درمان، جراحی مجدد است. این جراحی حتماً باید توسط پزشک باتجربه انجام شود تا ضمن برداشتن بافت فیبروزی، از ایجاد فیبروز جدید جلوگیری به عمل آید.
اقدامات زیر کمک میکند تا از بروز فیبروز بعد از عمل رینوپلاستی پیشگیری شود:
رعایت استانداردهای کوچک کردن بینی : مهم ترین نکته این است که بینی خود را بیش از حد کوچک نکنید. زیرا این همان عاملی است که بدن را به واکنش افراطی در تولید بافت فیبروزی تحریک می نماید.
انتخاب جراح ماهر و مجرب : یک جراح خوب حتی اگر اصرار داشته باشید، کاری را که باعث آسیب به شما می شود، انجام نخواهد داد. بنابراین پزشکی را انتخاب کنید که از تخصص و تجربه کافی برخوردار باشد و توصیه های او را جدی بگیرید. تسلط جراح و دقت او حین عمل، مانع از تحریک بدن به تولید بافت های اضافه خواهد شد.
مراقبتهای بعد از عمل : توصیه های پزشک و دستورالعمل های او را بعد از جراحی به دقت اجرا کنید. این دستورالعمل ها می تواند شامل عدم استعمال سیگار، استفاده صحیح از چسب بینی، پرهیز از تابش مستقیم خورشید، بالا نگه داشتن سر یا پاکیزه و خشک نگه داشتن محل جراحی به منظور پیشگیری از عفونت باشد.
تزریق دورهای کورتون : برای آنکه ورم بینی شما بعد از جراحی زودتر از بین برود و منجر به تشکیل فیبروز نشود، ممکن است پزشک تزریق کورتون را (حتی قبل از تشخیص فیبروز) در دستور کار قرار دهد. این دارو با خاصیت ضد التهابی به بهبود سریعتر جای زخم شما کمک میکند و خوشبختانه عوارض خاصی ندارد.
بی اثر شدن جراحی بینی : تشکیل بافت فیبروزی زیر پوست بینی باعث بزرگ شدن آن و در نتیجه بی نتیجه بودن جراحی بینی شما خواهد شد.
افتادگی نوک بینی : تجمع بافت اسکار در نوک بینی میتواند موجب سنگین شدن این ناحیه و افتادگی نوک بینی به سمت پایین شود.
مشکلات تنفسی : در صورت ابتلا به فیبروز شدید، معمولاً مجرای تنفسی بستهتر شده و برای نفس کشیدن مشکل خواهید داشت.
کشیدگی پوست و ظاهر غیر عادی بینی : این عارضه میتواند کشیدگی، تیرگی، سفتی و ضخیم شدن بیش از حد پوست بینی را به دنبال داشته باشد که جلوه ای غیر عادی به بینی شما میدهد.
عفونت : فیبروز بینی و عفونت، علت و معلول یکدیگرند. بروز فیبروز خود میتواند زمینه را برای ایجاد عفونتهای مکرر در بینی فراهم نماید.
درد و ناراحتی مزمن : بافت فیبروزی ممکن است حساسیت، درد و احساس سنگینی دائمی را در ناحیه بینی رقم بزند.
نیاز به جراحی ترمیمی پیچیده تر : هرچه درمان فیبروز را بیشتر به تعویق بیندازید ممکن است اصلاح آن نیاز به جراحی ترمیمی دشوارتر و پرهزینه تری داشته باشد.
آمارها نشان میدهد خطر ایجاد فیبروز بعد از رینوپلاستی برای بینیهای گوشتی بیشتر است. بینیهای گوشتی معمولاً پوست ضخیمتر، چربی بیشتر و غضروف ضعیف تری دارند. همچنین دوره التهاب در این نوع بینیها، اغلب طولانی تر است و ورم آن دیرتر از بینی های استخوانی فروکش می کند. ضعیف بودن غضروف در بینی های گوشتی موجب میگردد تا فیبروز بینی راحت تر بتواند روی ساختار آن اثر گذاشته و فرم بینی را تغییر دهد.
علت دیگری که بروز این عارضه را در بینی های گوشتی افزایش می دهد آن است که کوچک کردن آن با جراحی راحت تر است. به همین دلیل بیشتر کسانی که بینی های گوشتی دارند، تمایل دارند بینی خود را تا حد زیادی کوچک کنند. کوچک کردن بیش از حد بینی برای این افراد عاملی است که ریسک ابتلا به فیبروز بینی را بالا می برد.
اگر شما هم بینی گوشتی دارید، فراموش نکنید که در صورت کوچک تر کردن آن نسبت به اندازه های استاندارد، احتمال تشکیل بافت فیبروزی اضافی و برگشتن به اندازه اولیه را در آن افزایش خواهید داد.
پس بهتر است با سپردن بینی خود به جراحی باتکنیک و اجرای صحیح مراقبت های بعد از عمل، بدون نگرانی از بروز این عارضه، از نتیجه جراحی خود لذت ببرید!
-
۱۶ شهریور ۱۴۰۳
هزینه کاشت مو به عوامل مختلفی مثل روش کاشت، تعداد گرافت، تجهیزات مورد استفا ...
نفر این مقاله را مطالعه کردند.
-
۵ آذر ۱۴۰۳
کلوملا، بخش میانی بینی، به شکلها و ویژگیهای مختلفی تقسیم میشود و تغییرات ...
نفر این مقاله را مطالعه کردند.
بین 2 تا 6 ماه. در ماههای دوم تا سوم بعد از عمل، علائم اولیه فیبروز و در ماه ششم علائم قطعی آن ظاهر میگردد.
بله. در صورتی که درمان کامل صورت نگرفته باشد و عامل اصلی فیبروز از میان برداشته نشود، به ویژه در روشهای درمانی غیر تهاجمی احتمال عود مجدد وجود دارد. با انتخاب جراح خوب، پیگیری درمانهای تکمیلی و کنترل التهاب بینی بعد از عمل میتوان احتمال عود مجدد را از بین برد.
در مراحل اولیه اندک است. در موارد ابتلا به فیبروز خفیف تا متوسط که با تزریق کورتون، فیزوتراپی و ماساژ یا لیزر قابل درمان است، مبالغ زیادی برای درمان لازم نیست. اما اگر کار به جراحی ترمیمی بکشد، بسته به پیچیدگی عمل، باید هزینه یک جراحی رینوپلاستی کامل را دوباره بپردازید.
نظـــرات مخاطبـــان
امتیـــاز دهیـــد!
0