موارد استفاده از فضا نگهدار دندان

 

دندان‌ ها به دلایل مختلفی ممکن است بیفتند و یا نیاز به کشیده شدن، داشته باشند

موارد استفاده از فضا نگهدار دندان

 

دندان‌ ها به دلایل مختلفی ممکن است بیفتند و یا نیاز به کشیده شدن، داشته باشند. در واقع دندان شیری کودک زمانی می‌ افتد که دندان‌های اصلی شروع به رشد کنند. با این حال مواردی وجود دارند که دندان‌ های شیری زودتر از موعد می‌ افتند. همچنین شرایطی وجود دارد که بنا به تشخیص دندانپزشک باید یک دندان را از دهان خارج نمود. این موارد در واقع نشان دهنده زمان‌های لازم جهت استفاده از فضا نگهدار دندان هستند. 

افتادن زودهنگام دندان شیری : برخی از بچه‌ ها دندان‌ های شیری خود را زود از دست می‌ دهند. در اینجا منظور از زود، زمانی است که هنوز دندان‌های دائمی جوانه نزده‌ اند. 

کشیدن دندان شیری به دلایل پزشکی : برخی از دندان‌ های کودک قبل از زمان رشد دندان‌ های دائمی دچار آسیب و پوسیدگی‌ هایی می‌ شوند که بهترین تصمیم خارج کردن یا کشیدن آن‌ها است. 

مشکلات فنی : تصادف، زمین خوردن و انواع مختلفی از سوانح می‌ تواند سبب نداشتن یک تا تعدادی از دندان‌ کودکان شود. 

وجود مشکل مادرزادی در تعداد دندان‌ها : برخی از کودکان به صورت ژنتیکی و مادرزادی برخی از دندان‌ ها را به عنوان دندان شیری ندارند. این مشکل ممکن است در بین دندان‌ های دائمی نیز وجود داشته باشد. 

 

فواید فضا نگهدار دندان

جلوگیری از حرکت دندان‌ها : فضا نگهدار دندان مانع کج شدن دندان‌ های کناری دندان افتاده می‌ شوند. در واقع از هر گونه حرکت این دندان‌ ها با نگه داشتن فضای خالی دندان قبلی جلوگیری می‌ کنند. 

حفظ جایگاه دندان دائمی : در صورتی که دندانی حذف شود و دندان دائمی بلافاصله در جای آن رویش نداشته باشد، باید فضای آن حفظ شود. در غیر این صورت این دندان قابلیت رشد خود را از دست داده و به صورت نهفته باقی خواهد ماند. ممکن است این دندان به صورت نیمه و کج از لثه خارج شود. 

کاهش نیاز به ارتودنسی : فضا نگهدار دندان در واقع با حفظ مکان مورد نیاز جهت رشد دندان و ممانعت از کج شدن سایر دندان‌ها در دهان، به صورت نوعی ارتودنسی پیشگیری عمل خواهد کرد. 

 

انواع فضا نگهدارنده دندان 

 

فضا نگهدارنده دندان دارای انواع متفاوتی است. در واقع دسته‌ بندی هم در انواع این نگهدارنده‌ ها متفاوت است. در برخی دسته‌بندی‌ ها با توجه به جنس مورد استفاده انواعی از فضا نگهدار دندان را خواهید دید. در اینجا به بررسی انواع فضا نگهدارنده دندان از نظر میزان تحرک بررسی خواهیم نمود.

 

ثابت

 فضا نگهدار دندان ثابت همانطور که از نام آن پیدا است در دهان فیکس می‌ شود. این فضا نگهدارها توسط دندانپزشک در دهان قرار می‌ گیرند و از طریق چسب یا پایه‌ های مخصوص در جای خود ثابت خواهند بود. زمانی که نیاز به وجود این فضا نگهدارها در دهان رفع شود، باید دندانپزشک آن‌ ها را بردارد. فضا نگهدارنده دندان ثابت خود دارای چند نوع است. 

 

 

انواع ثابت

 

فضا نگهدارنده باند و حلقه : این مدل از سیم ضد زنگ ساخته می‌شود و به کمک باند ارتودنسی نگهداری خواهد شد. کاربرد آن زمانی است که یک یا چند دندان آسیا در یک قو دندانی حذف شده باشند، است. در واقع باند ارتودنسی سبب می‌شود دندان‌ های دائمی بدون انسداد رشد کنند. 

فضا نگهدار دیستال شو : مخصوص نگهداری فضای لازم برای دندان آسیاب بزرگ تا رشد دائمی این دندان است. این نوع به صورت اختصاصی برای هر فرد ساخته می‌ شود. 

فضا نگهدار سیم کمانی پشت دندان : نام دیگر این مدل نگهدارنده، قوس نگهدارنده زبانی است. این فضا نگهدارنده دندان برای حفظ فضای دندان‌های پشتی یا عقبی استفاده می‌ شود. 

فضا نگهدار ترانس پالاتال : این مدل روی فک بالایی نصب می‌ شود. از طریق سیمی که روی دندان‌ های مجاور قرار می‌ گیرد، فیکس شده و در دو طرف قوس دندانی فضا را نگه می‌ دارد. 

 

مزایای فضا نگهدار ثابت

 

یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌ های استفاده از فضا نگهدار ثابت، عدم نیاز به خارج کردن آن از دهان است. در واقع نیازی نیست کودک هر بار درگیر گذاشتن و برداشتن این نگهدارنده شود. ثابت بودن فضا نگهدار عملکرد آن را تضمین می‌ کند. در نمونه‌ های متحرک چنانچه استفاده به درستی انجام نگیرد و یا در ساعات لازم در دهان گذاشته نشود ممکن است نتیجه دستخوش تغییر گردد. در حالی که در نمونه‌های ثابت این امر منتفی است. 

متحرک

فضا نگهدار متحرک را می‌توان از دهان خارج نمود. بدیهی است با توجه به این نکته موارد نگهداری از این نوع فضا نگهدار بیشتر و دقیق‌تر خواهد بود. این نوع فضا نگهدار دندان بیشتر در مواردی که تعداد دندان‌های افتاده زیاد باشد، کاربرد دارد. عموما این نوع برای بزرگسالان و کودکان با سن بیشتر استفاده می‌ شود. این فضا نگهدارنده باید در طول روز حداقل ۱۴ ساعت در دهان بماند. 

انواع متحرک

فضا نگهدار سیم‌دار: این نمونه شبیه به نگهدارنده‌ هایی است که در پایان ارتودنسی تجویز می‌ شوند. استفاده از این مدل برای کوکانی با سن کم توصیه نمی‌ شود. 

فضا نگهدار اکریلیک: فضا نگهدار اکریلیک از جنس اکریلیک ساخته می‌ شود و استفاده از آن معمول‌ تر از نوع دیگر است. 

 

مزایای فضا نگهدار متحرک 

فضا نگهدار متحرک دندان این مزیت را دارد که نیازی نیست دائما در دهان باشد. همچنین کنترل برداشتن و گذاشتن آن با فرد است. البته که نیاز به نگهداری دقیق‌ تر و بیشتری دارد. 

 

مراقبت‌ های مورد نیاز از فضا نگهدارهای دندان

 

مسواک زدن : مسواک زدن سبب تمیزی دائم فضا نگهدار می‌ شود و باید همواره انجام شود. فشا نگهدارنده دندان متحرک نیز نیاز به تمیز کردن خارج از دهان دارد.

خیساندن در محلول آب و جوش شیرین : باید فضا نگهدارنده را در محلول آب و جوش شیرین در زمان توصیه شده توسط پزشک قرار دهید تا ضد عفونی شود. این امر از بروز بیماری‌ های دهان و دندان با داشتن نگهدارنده کمک می‌کند. 

استفاده از دهانشویه : یکی دیگر از موارد مورد نیاز جهت رعایت بهداشت دهان و دندان ضمن داشتن نگهدارنده، استفاده از دهانشویه است. 

قرار دادن در محفظه نگهداری : در صورتی که از نگهدارنده متحرک استفاده می‌ کنید، زمانی که آن را از دهان خارج کردید، حتما در محفظه نگهدارنده مخصوص قرار دهید. 

کاهش مصرف مواد شیرین و چسبنده و سفت : با توجه به اینکه جنس مواد سازنده نگهدارنده‌ ها متفاوت است، بهتر است زمانی که از این وسیله استفاده می‌ کنید، مصرف شیرینی‌ جات و مواد سفت و چسبنده را به حداقل برسانید. این مواد ضمن آسیب به نگهدارنده، بهداشت و تمیزی آن را نیز تحت تاثیر قرار خواهند داد. 

مراجعه منظم به پزشک : دندانپزشک با معاینات منظم و دوره‌ ای زمان لازم برای خارج کردن نگهدارنده و یا ایجاد هر گونه تغییر در آن را مشخص می‌ کند. بهتر است مراجعه منظم به وی را فراموش نکنید. 

 

عوارض استفاده از فضا نگهدارنده 

 

درد و ناراحتی : در ابتدای استفاده از فضا نگهدارنده دندان احتمالا کمی درد و ناراحتی حس خواهد شد. این درد و ناراحتی بعد از مدت کوتاهی برطرف خواهد شد. در واقع فرد به وجود آن در دهان خود عادت خواهد کرد. می‌توانید با نظر دندانپزشک در روزهای اول استفاده، از مسکن استفاده نمایید. 

مشکل در تکلم : با توجه وجود یک جسم خارجی در دهان، تکلم می‌تواند تحت تاثیر قرار گیرد. ممکن است در ابتدا حرف زدن برای فرد مشکل باشد، اما به مرور زمان بهبود خواهد یافت. 

تحریک لثه‌ها : با توجه به نوع فضا نگهدارنده دندان و نحوه قرار گرفتن آن، ممکن است لثه‌ها تحریک شوند. در صورت بروز چنین عارضه‌ای به دندانپزشک اطلاع دهید و راهکار بخواهید. 

پوسیدگی دندان : اگر بهداشت دهان و دندان در زمان وجود فضا نگهدارنده رعایت نشود، مشکلات دندانی از جمله پوسیدگی احتمال تشدید دارند.

آلرژی : ممکن است بدن به جنس فضا نگهدارنده حساسیت نشان دهد. در این صورت با پزشک معالج مشورت نمایید و نوع آن را عوض کرده و یا روش دیگری برای درمان در نظر بگیرید. 

 

قیمت فضا نگهدار دندان شیری 

قیمت فضا نگهدارنده دندان متفاوت است. در درجه اول نوع و جنس آن تعیین کننده قیمت هستند. همچنین این نکته که فضا نگهدارنده برای دندان کودک استفاده می‌ شود و یا بزرگسال، می‌ تواند در تعیین قیمت موثر باشد. پزشک معالج، دلیل نیاز به این نگهدارنده‌ ها و تعداد دندان‌ هایی که از دهان خارج شده‌ اند، همگی در هزینه موثر هستند. همچنین هزینه فشا نگهدار دندان کودکان با بزرگسالان تفاوت بسیاری دارد. انتخاب فضا نگهدار برای کودک دشوارتر و تخصصی‌ تر است. در واقع استفاده این وسیله در کودکان با چالش‌ های بسیاری همراه است. فضا نگهدارنده دندان شیری بسیار حسا‌س‌ تر و واجب‌ تر است.