کبودی بینی پس از عمل یکی از عوارض جانبی رایج بسیاری از جراحیهای بینی، از جمله رینوپلاستی (عمل بینی) و سپتوپلاستی است. این اتفاق بهدلیل آسیب به رگهای خونی در طول فرایند جراحی رخ میدهد. کبودی عمل بینی بعد از جراحی کاملا طبیعی است و لازم نیست نگران آن باشید. در این مقاله دلایل این اتفاق و راههای موثر درمان آن را توضیح میدهیم. پس همراهمان بمانید.
دلایل بروز کبودی بعد از عمل بینی
همانطور که اشاره کردیم، کبودی امری طبیعی است و دلایل منطقی برای آن وجود دارد. شکستن استخوان بینی، دستکاری بافت غضروف آن و حرکت تیغ در محل جراحی همگی باعث پاره شدن مویرگهای بینی میشوند.
نتیجه این پارگی نشت خون و ماندن آن در زیر پوست است که بهشکل کبودی نمایان میشود. در نتیجه احتمال کبودی در همه عملهای بینی وجود دارد. اما بعضی عوامل ممکن است آن را تشدید کنند. از جمله:
- پیچیدگی عمل: هرچه عمل پیچیدهتر باشد و پزشک تغییر بزرگتری را برای بافت بینی در نظر گرفته باشد، احتمال گستردگی کبودی بیشتر میشود. تراشیدن پل بینی نیز یکی دیگر از دلایلی است که روی کبودی بیشتر، اثر دارد.
- تکنیک جراحی: تکنیک جراحی به کار رفته میتواند بر میزان کبودی اثر بگذارد. تکنیکهای ظریفتر ممکن است منجر به کبودی کمتر شود.
- سن: افزایش سن باعث نازک شدن پوست و رگها میشود. هر دو کبودی عمل بینی را تشدید میکنند.
- فرایند بهبودی فردی: فرایند بهبودی هر فرد متفاوت است. برخی افراد ممکن است بیشتر از دیگران کبود شوند.
- مصرف داروهای رقیقکننده خون: پزشک در جلسه مشاوره قبل از جراحی از شما میخواهد از مصرف داروهای رقیقکننده خون چند روز قبل از عمل بپرهیزید. مصرف مجدد این داروها بلافاصله بعد از جراحی باعث خونریزی و کبودی میشود. آسپرین و بروفن در این دسته قرار میگیرند.
درمان کبودی بعد از عمل بینی
برای رفع کبودی بعد از عمل بینی راههایی وجود دارند که کمک میکنند کبودی بیشتر نشود و سریعتر از بین برود. از قبیل:
- استفاده از کمپرس آب سرد: استفاده از کمپرس آب سرد در روزهای اول جراحی به بسته شدن رگهای خونی کمک میکند و مانع گسترش کبودی میشود. این کار ورم ناشی از عمل را نیز کمتر میکند.
برای این منظور کمپرس را از زیر چشم به ناحیه عمل نزدیک کنید و نگه دارید. بافت بینی در روزهای ابتدایی بسیار حساس است، بنابراین این کار را بدون هیچ فشاری انجام دهید. بعد از گذشت چند روز، استفاده از کمپرس یا حوله گرم هم با افزایش جریان خون، به محو شدن اثر کبودی در ناحیه بینی کمک میکند.
- ارتفاع دادن سر هنگام خواب: بالا بردن سر میتواند به کاهش تورم و ترویج بهبودی کمک کند. قرار گرفتن سر و بدن در یک راستا باعث تجمع مایع درون بینی میشود و به مویرگهای این ناحیه فشار وارد میکند. این فشار روند بهبودی را کندتر میکند و باعث کبودی بیشتر میشود.
- دارو: مسکنهای بدون نسخه و داروهای ضد التهاب میتوانند به تسکین درد، کاهش التهاب و کبودی عمل بینی کمک کنند. داروهایی را که پزشک تجویز کرده است، بهشکل دقیق و سر ساعت مصرف کنید.
- اجتناب از نور خورشید: نور خورشید میتواند ظاهر کبودی را بدتر کند. بهتر است برای چند هفته پس از عمل از نور مستقیم خورشید اجتناب کنید. کوچک کردن چشم در نور شدید آفتاب باعث کشیدگی پوست بینی میشود و ظاهر بینی را تحتتاثیر قرار میدهد.

راههای پیشگیری از کبودی بعد از عمل بینی
اگر میخواهید کبودی بینی بعد از عمل بهحداقل برسد، میتوانید اقداماتی را قبل از جراحی انجام دهید. از جمله:
- انتخاب پزشک باتجربه و ماهر: اگر پزشکی که انتخاب میکنید مهارت کافی برای جراحی داشته باشد، با کمترین آسیب بینی شما را عمل میکند. پزشکهای باتجربه آناتومی بینی بیمار را در نظر میگیرند و با توجه به آن بهترین تکنیک جراحی را انتخاب میکنند.
- قطع مصرف سیگار و الکل: مصرف سیگار گردش خون طبیعی را مختل میکند. این موضوع باعث میشود کبودی بیشتری در افراد سیگاری ظاهر شود و مدتزمان طولانیتری اثر آن میماند. الکل هم با گشاد کردن رگهای خونی و ضعیف کردن سیستم ایمنی بدن، ناحیه جراحی را آسیبپذیرتر میکند.
- نوشیدن آب کافی: هیدراته بودن بدن به سیستم عروقی و گردش خون کمک میکند تا بهترین عملکرد خود را داشته باشند و کبودی ناشی از عمل را بهحداقل میرساند.
- بالا قرار دادن وضعیت سر هنگام فعالیتهای روزانه: سعی کنید در هفتههای اول سر خود را هنگام انجام دادن فعالیتهای روزانه، بهویژه کار کردن با گوشی و مطالعه، پایین نگیرید. این کار باعث تجمع خون در ناحیه سر میشود و به بینی فشار وارد میکند. حتی ممکن است باعث افتادگی بینی هم شود.
مدت زمان ماندگاری کبودی بعد از جراحی بینی
زمان دقیق این موضوع به سن، ژنتیک، شرایط بدنی، نوع و تکنیک استفادهشده برای عمل بستگی دارد. بااینحال در بیشتر موارد بعد از گذشت 7 تا 10 روز روند کبودی عمل بینی رو به بهبودی میرود. در روزهای ابتدایی کبودی بسیار تیره و مایل به آبی و بنفش است. بعد از گذشت این روزها، کمرنگتر شده و به زرد و قهوهای مایل میشود. این تغییر رنگ نشاندهنده بهبود کبودی است.
قرص و پمادهای موثر برای رفع کبودی بعد از عمل بینی
پزشکان معمولا برای کاهش کبودی داروهایی را تجویز میکنند که با کاهش التهاب و تقویت عروق خونی، به این روند کمک میکنند. این داروها معمولا بدون نسخه هستند و میتوانید آنها را در داروخانههای معتبر پیدا کنید. قبل از مصرف هر کدام از داروهای زیر ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
- پماد لازونیل: لازونیل (به انگلیسی: Lasonil) یکی از پمادهای موثر برای کاهش کبودی است. این پماد با افزایش جریان خون در نواحی آسیبدیده، به روند درمانی سرعت میبخشد و با کاهش التهاب در آن ناحیه از گسترش کبودی جلوگیری میکند.
- کرم سیکاستیم آرنیکا: کرم سیکاستیم آرنیکا (به انگلیسی: Cicastim Arnica) التهاب ناشی از ضربه یا انواع عملهای زیبایی را کاهش میدهد. این کرم خاصیت ترمیمکنندگی دارد و به از بین رفتن رنگدانههای آبی ناشی از کبودی کمک میکند. آرنیکا در کاهش درد، تورم و بازسازی پوست هم موثر است.
- قرص آناهیل: خواص قرص آناهیل (به انگلیسی: Anaheal) برای کبودی بهدلیل وجود بروملین است. این آنزیم با کاهش التهاب، خواص ضددرد و کمک به سیستم ایمنی روند بهبود را سریعتر میکند. آناناس یکی از منابع طبیعی سرشار از بروملین است.
- قرص آرنیکا مونتانا: قرص آرنیکا (به انگلیسی: Arnica Montana) را میتوانید برای رفع کبودی عمل بینی 3 الی 4 بار در روز و قبل از وعدههای غذایی مصرف کنید. بهتر است آن را با معده خالی تا 2 هفته مصرف کنید.
روشهای خانگی درمان کبودی بعد از عمل بینی
- مصرف زیاد آب: نوشیدن آب کافی برای بهبود هر زخمی از جمله جراحت ناشی از عمل بینی ضروری است. مصرف آب کافی به عمکرد صحیح سیستم عروقی کمک میکند و مانع گسترش کبودی میشود.
- پرهیز از فعالیتهای سنگین: فعالیتهای سنگین باعث افزایش فشار در ناحیه جراحی میشوند و ممکن است مویرگهای بیشتری را پاره کنند. بنابراین در روزهای ابتدایی از هر فعالیت سنگینی بپرهیزید.
- مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین C: ویتامین سی یکی از عوامل موثر برای التیام زخمها و کمک به بهود آنها است. با مصرف موادی مانند فلفل دلمهای، کلم بروکلی و اسفناج که سرشار از ویتامین C هستند، میتوانید روند درمانی خود را کوتاهتر کنید.
- مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین کا: ویتامین کا هم در بهبود زخم و رفع کبودی بسیار موثر است. این ویتامین در مواد غذایی مانند جعفری، کلم، اسفناج، کاهو، گوجهفرنگی، کرفس و لوبیا سبز موجود است و میتوانید از آنها در وعدههای غذایی خود استفاده کنید.
- پرهیز از زدن عینک: هر فشاری در ناحیه جراحی بعد از عمل به ظاهر طبیعی آن آسیب میزند و باعث بیشتر شدن عوارض جراحی از جمله کبودی میشود. وزن عینک نیز یکی از دلایلی است که این فشار را ایجاد میکند. بنابراین تا هفتهها نباید از هیچ نوع عینکی استفاده کنید.