جراحی پلاستیک
25 آذر 1404
درک دقیق آناتومی بخیهها در رینوپلاستی، کلید کاهش استرس دوران نقاهت است. بسیاری از زیباجویان نگران درد کشیدن بخیه بینی هستند، اما واقعیت این است که شناخت نوع و محل قرارگیری آنها، ترس شما را مدیریت میکند.
بخیهها در جراحی بینی تنها وظیفه بستن پوست را ندارند؛ آنها ستونهای نامرئی هستند که اسکلت جدید غضروفی و استخوانی را نگه میدارند.
توضیح ساده: بخیهها مثل داربست ساختمانی عمل میکنند تا فرم جدید بینی تثبیت شود.
جراحان معمولاً از ترکیبی از نخهای ظریف برای کارهای مختلف استفاده میکنند: برخی برای پیوند غضروفها و برخی صرفاً برای بستن برشهای پوستی.
تجربه بیماران نشان میدهد که آگاهی از تفاوت این بخیهها، تحمل پروسه بهبودی را برایشان آسانتر کرده است.
انتخاب بین نخ جذبی و غیرجذبی به محل برش و هدف جراح بستگی دارد. جدول زیر تفاوتهای اصلی این دو را نشان میدهد تا بدانید چه چیزی در انتظار شماست:
|
ویژگی |
بخیههای جذبی (Absorbable) |
بخیههای غیرجذبی (Non-Absorbable) |
|
جنس رایج |
ویکریل (Vicryl)، کرومیک (Chromic) |
نایلون (Nylon)، پرولن (Prolene) |
|
محل استفاده |
داخل بینی، تیغه سپتوم، پیوندهای غضروفی |
پوست کلوملا، پرههای بینی (آلار) |
|
نیاز به کشیدن |
خیر (توسط آنزیمهای بدن حل میشوند) |
بله (معمولاً روز ۵ تا ۷) |
|
واکنش بافتی |
ممکن است کمی التهاب ایجاد کند |
کمترین واکنش را دارد (خنثی) |
نکته: نخهای نایلونی معمولاً آبی یا مشکی هستند تا هنگام کشیدن بخیه بینی راحت دیده شوند.
شناخت دقیق لوکیشن بخیهها به شما کمک میکند تا هنگام شستشو یا پماد زدن، با احتیاط بیشتری عمل کنید.

این بخیهها روی پوست خارجی بین دو سوراخ بینی قرار دارند؛ معمولاً غیرجذبی هستند و باید کشیده شوند.
درون حفره بینی پنهان شدهاند؛ اغلب از جنس جذبی هستند و خودبهخود میافتند.
بخیههای عمیق داخلی که تیغه بینی را صاف نگهداشته و مانع خونریزی زیرمخاطی (هماتوم) میشوند.
رعایت زمانبندی دقیق برای برداشتن بخیهها، مرز باریک بین یک اسکار نامرئی و یک جای زخم ماندگار است. بسیاری تصور میکنند هرچه بخیه بیشتر بماند، جوش خوردن بهتر است، اما در جراحی زیبایی اینطور نیست.
باقی ماندن طولانیمدت نخهای غیرجذبی، باعث واکنش جسم خارجی در پوست میشود. بدن سعی میکند دور نخ را با بافت جدید بپوشاند که منجر به ایجاد کیستهای ریز یا جای زخم نردبانی میشود.
از طرفی، عجله در کشیدن آنها نیز خطر باز شدن لبههای زخم (Dehiscence) را به همراه دارد.
توضیح ساده: اگر بخیه زود کشیده شود زخم باز میشود، و اگر دیر کشیده شود جای آن میماند.
پزشکان بر اساس میزان تورم، نوع پوست و کشش بافتی، زمان دقیق را مشخص میکنند. اما یک قانون کلی وجود دارد که در ادامه بررسی میکنیم.

اکثر جراحان پلاستیک، بازه زمانی ۵ تا ۷ روز پس از جراحی را بهترین زمان میدانند. در این مدت، فرآیند اتصال اولیه لایههای اپیدرم انجام شده است.
معمولاً بخیههای کلوملا (تیغه میانی) در روز پنجم یا ششم برداشته میشوند. بخیههای پره بینی (اگر داشته باشید) ممکن است تا روز هفتم باقی بمانند.
طبق تجربه بیماران در فرومهای گفتگوی پزشکی (مثل RealSelf)، برداشتن بخیه در روز ششم، تعادل خوبی بین درد کمتر و جای زخم کمتر ایجاد کرده است.
همه بیماران در یک قالب نمیگنجند. اگر پوست ضخیم و چرب دارید، احتمالاً پزشک ترجیح میدهد بخیهها را زودتر بکشد تا از عفونت جلوگیری کند.
در مقابل، در بیماران دیابتی یا افراد سیگاری که جریان خون ضعیفتری دارند، ترمیم بافت کندتر است. در این موارد، جراح ممکن است برای اطمینان از جوش خوردن کامل، زمان را چند روز به تعویق بیندازد.
همچنین در جراحیهای ترمیمی (Revision) که بافت اسکار قبلی وجود دارد، نگهداری بخیهها ممکن است طولانیتر شود.
بزرگترین کابوس زیباجویان، ایجاد "رد نردبانی" یا همان Railroad Tracks است. اگر نخهای نایلونی بیش از حد بمانند، پوست جدید روی نخها رشد میکند.
این اتفاق باعث میشود جای ورود و خروج سوزن به صورت نقاط دائمی باقی بماند. همچنین احتمال ایجاد تونلهای زیرپوستی (Epithelial Tunnels) افزایش مییابد که محل تجمع باکتری خواهد شد.
توضیح ساده: تونل زیرپوستی یعنی پوست روی نخ را میپوشاند و کشیدن آن را بسیار دردناک و سخت میکند.
در مورد زمان کشیدن بخیه های داخل بینی، داستان متفاوت است زیرا آنها طراحی شدهاند تا خودبهخود محو شوند. این بخیهها (معمولاً از جنس ویکریل یا کتگوت) طی فرآیند هیدرولیز در بدن حل میشوند.
معمولاً از هفته دوم شروع به شل شدن میکنند و ممکن است هنگام شستشو تکههایی از نخ خارج شود. جذب کامل آنها بین ۴ تا ۶ هفته و گاهی تا ۳ ماه طول میکشد.
نیازی به کشیدن این بخیهها نیست، مگر اینکه نوک نخها باعث تحریک شدید مخاط یا احساس قلقلک مداوم شود که در این صورت پزشک اضافه آن را میچیند.
روز مراجعه به کلینیک برای برداشتن بخیهها، ترکیبی از هیجان دیدن فرم جدید بینی و اضطراب ناشی از درد احتمالی است. این جلسه معمولاً سریعتر از آنچه فکر میکنید میگذرد و نقطه عطفی در دوران نقاهت شماست.
بسیاری از بیماران این روز را "روز آزادی" مینامند، زیرا تنفس راحتتر میشود و فشار گچ از روی صورت برداشته میشود.
قبل از شروع، پرستار یا پزشک وضعیت پوست و جوش خوردن زخمها را بررسی میکند. اگر التهاب غیرعادی وجود داشته باشد، ممکن است برداشتن برخی گرهها به جلسه بعد موکول شود.
فرآیند برداشتن بخیهها یک پروسه استریل و دقیق است که معمولاً به ترتیب زیر انجام میشود:

بگذارید خیالتان را راحت کنیم: درد آن بسیار کمتر از تصور شماست. اکثر بیماران احساس آن را شبیه به "برداشتن ابرو با موچین" یا یک نیشگون ریز توصیف میکنند.
این حس بیشتر کلافهکننده است تا دردناک. در مقایسه با سایر مراحل، سوال رایج دیگر این است که آیا کشیدن تامپون درد دارد؟
تجربه بیماران نشان میدهد که کشیدن تامپون حس عجیب "خالی شدن" و کمی مکش دارد، اما کشیدن بخیه حس سوزش لحظهای و نقطهای است. هر دو قابل تحمل هستند و تنها چند ثانیه طول میکشند.
این موضوع به پروتکل کلینیک بستگی دارد. در بسیاری از مراکز حرفهای، این کار توسط دستیار ارشد جراح یا پرستار دوره دیده انجام میشود.
کشیدن بخیه یک پروسه تکنیکال استاندارد است و نیاز به مهارت جراحی پیچیده ندارد. پزشک معمولاً پس از اتمام کار برای بررسی فرم بینی و دادن دستورات بعدی حاضر میشود. بنابراین اگر پرستار این کار را انجام داد، نگران نباشید.
معمولاً در همان جلسهای که بخیههای کلوملا کشیده میشوند، اسپلینت یا گچ بینی هم برداشته میشود.
ابتدا چسبهای نگهدارنده اسپلینت شل میشوند و سپس گچ به آرامی جدا میشود. برداشتن اسپلینت هیچ دردی ندارد و برعکس، حس خنکی و سبکی بسیار لذتبخشی به پوست میدهد.
توضیح ساده: اسپلینت همان قالب پلاستیکی یا گچی سخت است که روی بینی قرار میگیرد.
پس از برداشتن اسپلینت، ممکن است بینی کمی ورم کرده به نظر برسد که کاملاً طبیعی است و به مرور زمان میخوابد.
برای اینکه تجربه روز کشیدن بخیه (که در بخش قبل توصیف شد) راحت و بدون دردسر باشد، باید آماده باشید. اقدامات هوشمندانه شما در خانه، به اندازه مهارت پزشک در کاهش درد مؤثر است.
در حالی که تمام تمرکزتان روی بخیههای بیرونی است، ممکن است این سوال ذهنتان را مشغول کند که بخیه جذبی بینی کی میفته؟
جای نگرانی نیست؛ آنها نیاز به مداخله دستی ندارند و آمادگیهای امروز ما صرفاً مخصوص بخیههای غیرجذبی پوست کلوملا و پرهها است.

وجود خون خشک شده یا دلمه (Crust) روی زخم، دشمن اصلی یک جداسازی بدون درد است. وقتی خون خشک میشود، نخ بخیه را مثل سیمان به پوست میچسباند.
اگر با همین وضعیت به مطب بروید، پزشک مجبور است دلمهها را بکند که دردناک است.
نیم ساعت قبل از حرکت، یک گوشپاککن را به سرم شستشو یا پراکسید هیدروژن ۳٪ (آب اکسیژنه رقیق) آغشته کنید. خیلی آرام و با حوصله روی گرهها بکشید تا کاملاً نرم و تمیز شوند.
این کار ساده، اصطکاک نخ با پوست را از بین برده و سوزش حین کار را تقریباً به صفر میرساند.
اگر آستانه درد پایینی دارید یا از دیدن قیچی جراحی دچار استرس میشوید، قهرمانبازی در نیاورید.
پزشکان اغلب توصیه میکنند یک قرص مسکن معمولی (مانند استامینوفن ۵۰۰) حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت قبل از ویزیت مصرف کنید.
این کار سطح تحمل شما را بالا میبرد و گیرندههای درد را قبل از تحریک شدن، آرام میکند.
توضیح ساده: مسکن پیشگیرانه مثل یک سپر عمل کرده و قبل از اینکه دردی حس کنید، جلوی سیگنال آن را میگیرد.
از مصرف خودسرانه آسپرین پرهیز کنید، زیرا ممکن است باعث خونریزی مختصر از جای سوراخهای سوزن شود.
شاید فکر کنید برای یک کار ۵ دقیقهای نیازی به وسیله خاصی نیست، اما تجربه بیماران نشان میدهد داشتن این اقلام حیاتی است:
۱. خوراکی شیرین: استرس و دیدن ابزار پزشکی میتواند باعث افت ناگهانی قند خون (سنکوپ وازوواگال) شود. همراه داشتن یک آبمیوه طبیعی یا شکلات، از ضعف و سرگیجه جلوگیری میکند.
۲. کمپرس سرد کوچک: گاهی جای بخیهها بلافاصله بعد از کشیدن، قرمز و داغ میشود. قرار دادن کمپرس یخ (غیر مستقیم) برای چند دقیقه، التهاب را فوراً سرکوب میکند.
پایان جلسه برداشتن گچ و بخیه بینی، پایان مراقبتها نیست؛ بلکه آغاز مرحلهای حیاتی برای محو کردن رد جراحی است. پوستی که هفتهها زیر پوشش بوده، اکنون حساس و آسیبپذیر است.
بسیاری از بیماران تصور میکنند با کشیدن نخها کار تمام است، اما مدیریت زخم (Wound Management) در این هفتهها تعیین میکند که آیا خط بخیه نامرئی میشود یا به صورت یک رد سفید یا قرمز باقی میماند.
رعایت یک روتین دقیق، بافت را نرم نگه داشته و از کلوئیدساز (گوشت اضافه) جلوگیری میکند.

در روز اول پس از برداشتن بخیه، منافذ ورود و خروج سوزن هنوز باز هستند. این سوراخهای میکروسکوپی دروازه ورود باکتریها محسوب میشوند.
مهمترین کار، تمیز نگه داشتن ناحیه با سرم شستشو و استفاده لایه نازکی از پماد آنتیبیوتیک (مانند موپیروسین یا تتراسایکلین چشمی) طبق دستور پزشک است.
توضیح ساده: پماد آنتیبیوتیک مثل یک چسب زخم مایع عمل کرده و جلوی عفونت منافذ باز را میگیرد.
از زدن آب لولهکشی مستقیم به زخم تا ۲۴ ساعت خودداری کنید.
پس از بسته شدن کامل زخم، نوبت به مبارزه با بافت اسکار میرسد تا اثری از جراحی باقی نماند.
ژلهای حاوی سیلیکون (مانند استراتادرم یا کلو-کوت که تأییدیه FDA دارند) استاندارد طلایی درمان اسکار هستند. مصرف آنها را باید زمانی شروع کنید که زخم کاملاً بسته شده و هیچ دلمهای ندارد (معمولاً هفته سوم).
سلب مسئولیت: پیش از خرید هر محصول ترمیمی گرانقیمت، حتماً با جراح خود یا متخصصین پوست پلتفرم "هیلیفا" مشورت کنید.
ماساژ ملایم ناحیه کلوملا (تیغه بین سوراخها) با نوک انگشت، به شکستن فیبرهای کلاژن نامنظم کمک میکند. این کار از سفت و برجسته شدن جای بخیه جلوگیری میکند.
اگر بعد از ۶ ماه هنوز رد بخیه قرمز یا برجسته بود، لیزرهای پیشرفته مثل PDL (برای قرمزی) یا CO2 فرکشنال (برای هموارسازی سطح) گزینههای نهایی درمان هستند.
شما میتوانید ۴۸ ساعت پس از کشیدن بخیهها، آرایش ملایم (Non-comedogenic) انجام دهید، اما نباید کرم پودر را مستقیم روی خط برش بمالید.
مهمترین نکته، محافظت در برابر خورشید است. پوست تازه ترمیم شده ملانین ندارد و سریعاً تیره میشود. حتماً از ضدآفتابهای مینرال (فیزیکی) با SPF 50 روی محل بخیه استفاده کنید تا دچار لک دائمی نشوید.
شاید با خواندن مراحل سادهی بالا، وسوسه شوید که خودتان دست به کار شوید. "چرا وقتم را در ترافیک تلف کنم وقتی یک قیچی و موچین در خانه دارم؟"
این خطرناکترین جملهای است که میتوانید به خودتان بگویید. کشیدن بخیه یک پروسه پزشکی است، نه یک خدمات زیبایی خانگی.
اگرچه این کار در ظاهر ساده به نظر میرسد، اما نیازمند شناخت دقیق گرههای جراحی است. یک اشتباه کوچک میتواند نتیجه ماهها تحمل درد و هزینه جراحی را نابود کند.
در این بخش، بدون تعارف درباره عواقب وحشتناک این "صرفهجویی" اشتباه صحبت میکنیم.
مهمترین خطر، باز شدن ناگهانی لبههای زخم (Dehiscence) است. پزشک میداند کدام گره را باید ببرد تا کشش نخ، زخم را باز نکند.
اگر نخ را اشتباه بکشید، لبههای پوست از هم جدا شده و جوش نمیخورند. نتیجه نهایی؟ یک اسکار پهن و فرورفته که هیچ لیزری آن را پاک نمیکند.
همچنین، خطر "جا ماندن نخ" وجود دارد. اگر گره را در جای اشتباه ببرید، بخشی از نخ به زیر پوست لیز میخورد و آنجا میماند.
توضیح ساده: نخ جا مانده مثل یک جسم خارجی عمل کرده و ماهها بعد به صورت جوش چرکی بیرون میزند.
طبق گزارشهای اورژانس، بسیاری از عفونتهای شدید بینی ناشی از دستکاری زخم توسط بیمار بوده است.
ابزارهای خانگی مثل قیچی ابرو یا ناخنگیر، حتی اگر با الکل شسته شوند، استریل نیستند. آنها میکروبهای میکروسکوپی را مستقیم به عمق بافت تازه ترمیم شده میبرند.
استفاده از این وسایل میتواند باعث ورود باکتری استافیلوکوک و ایجاد عفونتهای نکروزان (بافتمردگی) شود.
علاوه بر این، نوک ابزارهای خانگی ظرافت ابزار جراحی را ندارد و باعث پاره شدن پوست اطراف بخیه و خونریزی مجدد میشود.
لطفاً سلامت صورت خود را با این ریسک غیرمنطقی به خطر نیندازید.
هرچند کشیدن بخیه بینی یک پروسه استاندارد و کمخطر است، اما بدن هر فرد واکنش متفاوتی نشان میدهد. گاهی اوقات سیستم ایمنی یا بافت پوست رفتاری غیرمنتظره دارند که نیاز به مداخله پزشکی دارد.
شناخت مرز باریک بین "روند طبیعی ترمیم" و "شروع یک عارضه"، میتواند از آسیبهای جدی به نتیجه عمل جلوگیری کند.
بسیاری از نگرانیهای بیماران کاذب است، اما برخی علائم حکم "پرچم قرمز" را دارند و نباید نادیده گرفته شوند. در این بخش، علائم هشداری که نیاز به تماس فوری با جراح دارند را بررسی میکنیم.
همه زخمهای جراحی کمی قرمز و متورم میشوند. اما چگونه بفهمیم این قرمزی طبیعی است یا نشانه حمله باکتریها؟
جدول زیر به شما کمک میکند تا وضعیت زخم خود را ارزیابی کنید:
|
نشانه |
التهاب طبیعی (Healing) |
عفونت (Infection) |
|
رنگ پوست |
صورتی یا قرمز ملایم |
قرمز آتشین که گسترش مییابد |
|
دما |
کمی گرمتر از سایر نقاط |
داغ و سوزان |
|
ترشحات |
شفاف یا خونابه رقیق |
زرد، سبز یا چرک غلیظ |
|
بو |
بدون بو |
بوی نامطبوع و زننده |
|
درد |
درد خفیف که کم میشود |
درد ضرباندار که زیاد میشود |
توضیح ساده: اگر جای بخیه "نبض" دارد و دردش هر ساعت بیشتر میشود، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

گاهی به دلیل فشار ناگهانی (مثل عطسه شدید) یا کشیدن زود هنگام بخیه، لبههای زخم از هم جدا میشوند. به این حالت "دِهیسنس" میگویند.
این وضعیت اورژانسی است اما نباید وحشت کنید. باز ماندن زخم میتواند باعث ایجاد اسکار عمیق شود.
اقدامات فوری:
یکی از شایعترین شکایتها، پدیده Spitting Sutures است. گاهی بدن به جای حل کردن نخ جذبی، آن را به عنوان جسم خارجی شناسایی کرده و به سمت سطح پوست هل میدهد.
بیماران معمولاً گزارش میدهند که یک برآمدگی کوچک سفید یا چیزی شبیه جوش چرکی روی بخیه میبینند که نخی از آن بیرون زده است.
این مورد خطرناک نیست اما آزاردهنده است. پزشک با یک پنس استریل، انتهای نخ بیرون زده را میگیرد و میچیند تا پوست بسته شود.
در موارد نادر، سیستم ایمنی بدن نخ بخیه را محاصره میکند و تودهای سفت و دردناک به نام "گرانولوم" (Granuloma) میسازد.
این توده ممکن است ماهها بعد از عمل ظاهر شود و شبیه یک برآمدگی زیرپوستی سفت حس شود.
توضیح ساده: گرانولوم یعنی بدن دور نخ سنگر گرفته و بافت سفت ساخته است.
درمان آن معمولاً تزریق کورتون موضعی یا در موارد خاص، خارج کردن نخ باقیمانده توسط جراح است.
کشیدن بخیه، شاید در ظاهر تنها چیدن چند نخ ساده باشد، اما در واقعیت، پایان فصل اول دوران نقاهت شماست.
این مرحله، پلی است میان "بیمار بودن" و "زیباجو شدن". تا پیش از این، تمام تمرکزتان روی حفاظت از گچ و زخمها بود، اما حالا مسیر برای دیدن فرم واقعی بینی هموار میشود.
فراموش نکنید که استرس و ترس از درد در این پروسه، بسیار بزرگتر از واقعیت فیزیکی آن است.
همانطور که در بخشهای قبل گفتیم، درد این کار لحظهای و کمتر از یک نیشگون ساده است.
مهمترین درسی که باید از این مقاله بگیرید، "صبر" و "اعتماد به متخصص" است.
عجله در کشیدن بخیهها یا دستکاری خودسرانه آنها در خانه، قمار بزرگی بر سر زیبایی صورتتان است که ارزش ریسک کردن ندارد.
اکنون که بخیهها برداشته شدهاند، مسئولیت اصلی شما آغاز میشود: مراقبت از پوست تازه و جلوگیری از ایجاد اسکار.
پوست بینی شما اکنون مثل یک بوم نقاشی خام است؛ با مصرف منظم پمادهای ترمیمی، ماساژ صحیح و دوری از نور خورشید، شاهکار نهایی جراحتان را تکمیل کنید.
به یاد داشته باشید، ترمیم نهایی یک ماراتن است، نه یک دوی سرعت. به بدن خود زمان بدهید تا با ریتم طبیعی خودش، زیبایی جدیدتان را تثبیت کند.
پـر بـازدیـد تـرین مطـالب
دسته بندی نشده
12 آبان 1404
کلوملا، بخش میانی بینی، به شکلها و ویژگیهای مختلفی تقسیم میشود و تغییرات ...
نفر این مقاله را مطالعه کردند.
دسته بندی نشده
28 فروردین 1404
هماتوم سپتوم بینی: تجمع خون بین تیغه و مخاط بینی در اثر ضربه، جراحی یا بیما ...
نفر این مقاله را مطالعه کردند.
در تکنیک کشیدن تفاوتی ندارند، اما در بینیهای گوشتی به دلیل ضخامت پوست و فشار تورم، ممکن است جراح برای اطمینان بیشتر، بخیهها را ۱ تا ۲ روز دیرتر بردارد.
بله، زیرا برش دقیقاً در چین طبیعی کنار بینی (Alar crease) زده میشود. پس از بلوغ کامل اسکار، خط آن در سایه طبیعی بینی پنهان و نامرئی خواهد شد.
قرمزی خفیف تا ۳ ماه کاملاً طبیعی است. پس از آن جای زخم به صورتی کمرنگ تغییر کرده و تا ماه ششم باید همرنگ پوست شود.
فوراً زخم را در آینه بررسی کنید. اگر خونریزی فعال یا بازشدگی لبهها (فاصله افتادن پوست) مشاهده کردید، سریعاً یک گاز استریل روی آن بگذارید و به کلینیک مراجعه کنید.
خیر، هزینه کشیدن بخیه و برداشتن گچ معمولاً در پکیج اولیه جراحی محاسبه شده و در جلسات فالوآپ (Follow-up) به صورت رایگان انجام میشود
نظـــرات مخاطبـــان
امتیـــاز دهیـــد!
0