داروهای بعد از عمل بینی: چه بخوریم و از چه دارویی پرهیز کنیم؟

پزشک پس از جراحی بینی و با هدف دریافت نتیجه مطلوب و افزایش رضایت، دارو‌هایی را تجویز می‌کند

پزشک پس از جراحی بینی و با هدف دریافت نتیجه مطلوب و افزایش رضایت، دارو‌هایی را تجویز می‌کند. این دارو‌ها و نحوه مصرف آن‌ها پس از جراحی باید زیر نظر پزشک متخصص صورت بگیرد. مصرف دارو پس از جراحی عوارض ناشی از آن را تا حد زیادی کاهش داده و تاثیرات زیادی روی بهبودی فرد دارد. سؤالی که مطرح می‌شود این است که هدف استفاده از داروهای بعد از عمل بینی چیست و چه عوارضی ممکن است به دنبال داشته باشند؟ در ادامه هر آنچه که نیاز است تا در مورد مصرف دارو پس از جراحی بینی بیاموزید، ارائه شده است.

اهداف استفاده از دارو‌ها بعد از عمل بینی

کاهش درد: دارو‌های ضد درد یا مسکن‌ها از جمله دارو‌های تجویزی پس از عمل بینی هستند که با هدف کاهش درد و تورم توسط پزشک تجویز می‌شوند.

کاهش تورم: اغلب پس از جراحی بینی از کپسول حاوی ماده‌ای به نام بروملین با کارکردی شبیه به آناناس استفاده می‌شود که در کاهش کبودی بینی و رینیت بسیار مؤثر بوده و باعث تسکین تورم و التهاب می‌شود.

پیشگیری از عفونت: آنتی بیوتیک‌ها مهم‌ترین دارو‌های تجویزی پس از جراحی بینی هستند که برای جلوگیری از عفونت باید سر وقت و به طور منظم مصرف شوند.

کنترل خونریزی: برای کنترل خونریزی احتمالی پس از جراحی بینی، از قطره بینی استفاده می‌شود. قطره‌ها باید به مدت ۳ الی ۴ روز پس از جراحی مورد استفاده قرار بگیرند.

تسکین سایر علائم: پزشک برای جلوگیری از خشک شدن و چسبندگی مجاری تنفسی، قطره بینی را تجویز می‌کند. برای ترمیم جای بخیه‌ها نیز پماد‌هایی برای درون بینی و برای ناحیه بیرون استفاده می‌شوند.

انواع دارو‌های تجویز شده بعد از عمل بینی

• آنتی‌بیوتیک برای پیشگیری از عفونت توسط پزشک تجویز خواهد شد. اغلب آموکسی سیلین ۵۰۰ به مدت ۳ الی ۵ روز مصرف می‌شود.
• دارو‌های مسکن مانند ژلوفن و ناپروکسن از جمله دارو‌های مسکن رایج ضد درد هستند که برای کاهش درد و ورم پس از جراحی توسط پزشک تجویز می‌شوند.
• قرص استامینوفن یا سرماخوردگی برای جلوگیری از آبریزش و عطسه در زمان پس از برداشتن پانسمان بینی به عنوان یکی داروهای بعد از عمل بینی مصرف می‌شوند.
• برای کاهش التهاب پوست، رفع کبودی بینی و تسریع در روند بهبودی از قرص آناهیل استفاده می‌شود.
• انواع پماد مانند پماد استریل چشمی برای جلوگیری از عفونت، پماد تتراسایکلین برای جلوگیری از عفونت‌های پوستی و پماد جنتامایسین برای تسریع روند بهبودی تجویز می‌شوند.
• در برخی موارد پزشک برای بازسازی بافت‌های بینی و پوست، مکمل‌هایی مانند ویتامین C تجویز می‌کند.
• قطره بینی رینوسالتین پس از خارج کردن تامپون‌ها برای رطوبت‌رسانی به بینی استفاده می‌شود.

عوارض جانبی هر یک از دارو‌ها

کلیه دارو‌هایی که توسط پزشک پس از جراحی تجویز می‌شوند، بدون عوارض است و برای ترمیم و تسریع روند بهبودی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مقابل دارو‌های غیر تجویزی و بدون نسخه خطرناک بوده و تا چندین هفته پس از جراحی بینی امکان مصرف دارو‌های بدون نسخه به دلیل احتمال بروز خونریزی بینی وجود ندارد.

نکات مهم در مصرف دارو‌ها

اهمیت پیروی از دستورات پزشک: کلیه دارو‌های تجویز شده توسط پزشک باید در موعد مقرر و مدت زمان مشخص شده مصرف شوند. در غیر این صورت ممکن است علاوه بر عدم کارایی، خطرات و عوارضی را به دنبال داشته باشند.

آشنایی با عوارض جانبی دارو‌ها: پیش از مصرف دارو‌های تجویز شده باید با عوارض جانبی آن‌ها آشنایی کامل داشته و در صورت داشتن بیماری‌های زمینه‌ای و یا ایجاد مشکل در وضعیت عمومی بدن، در خصوص مصرف دارو‌ها با پزشک مشورت کرد.

تداخلات دارویی: مصرف هرگونه داروی بدون نسخه، دارو‌های رقیق‌کننده خون، ویتامین‌ها و عصاره‌های گیاهی که موجب افزایش خونریزی می‌شوند، به دلیل ایجاد تداخلات دارویی پس از جراحی بینی ممنوع هستند.

دارو‌های ممنوعه بعد از جراحی بینی

استفاده از برخی دارو‌ها پس از جراحی بینی ممکن است فرایند بهبودی را دچار مشکل کرده و با ایجاد تداخل در این فرایند، عوارض جانبی را نیز تشدید کنند.

• مصرف دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی و آسپرین به عنوان داروهای بعد از عمل بینی با افزایش احتمال خونریزی، ممنوع است.
• استفاده از کورتیکواستروئید‌ها به دلیل احتمال آسیب به بافت‌ها و ایجاد تاخیر در بهبودی توصیه نشده و تا مدت زمان مشخصی نباید از این نوع دارو‌ها استفاده کرد.
• دارو‌های ضد انعقاد خون مانند وارفارین یا هپارین باعث افزایش خونریزی و تداخل دارویی شده و در صورت نیاز به مصرف، حتماً باید دوز و زمان شروع مصرف آن پس از عمل جراحی توسط پزشک تعیین شود.
• مصرف راکوتان باید به مدت سه ماه پیش از جراحی بینی قطع شده باشد. همچنین تا دو ماه پس از عمل بینی امکان استفاده از این دارو وجود ندارد. علت منع مصرف این دارو احتمال ایجاد نکروز، سیاه شدن و نازک شدن پوست بینی است.

مصرف مکمل‌های دارویی بعد از عمل بینی

مکمل‌ها می‌توانند شامل اشکال مختلفی مانند کپسول، قرص، پودر یا انواع چای و دمنوش باشند. با توجه به اینکه تا به حال هیچ مدرک علمی ثابت شده‌ای مبنی بر ضرر استفاده از مکمل‌ها پس از عمل جراحی گزارش نشده، بنابراین می‌توان این مکمل‌ها را پس از عمل جراحی بینی مورد استفاده قرار داد. 

مکمل‌های حاوی ویتامین، مواد معدنی و محصولات گیاهی در واقع تکمیل‌کننده مواد غذایی مصرفی بوده و می‌توانند مصارف متفاوتی داشته باشند. با این حال، توصیه می‌شود تا دو هفته پس از جراحی از مصرف هرگونه مکمل خودداری کرده و یا در این مورد با پزشک مشورت شود. پزشک با توجه به وضعیت سلامتی بدن، توصیه‌های خاصی نسبت به مصرف مکمل‌ها و داروهای بعد از عمل بینی ارائه خواهد کرد.