هدگیر ارتودنسی یکی از ابزار‌های درمانی برای بهبود وضعیت به هم ریختگی دندان‌ها است که در قسمت بالایی فک و به دندان‌های پشتی متصل شده و باعث همتراز شدن استخوان‌های فک خواهد شد

هدگیر ارتودنسی یکی از ابزار‌های درمانی برای بهبود وضعیت به هم ریختگی دندان‌ها است که در قسمت بالایی فک و به دندان‌های پشتی متصل شده و باعث همتراز شدن استخوان‌های فک خواهد شد. اغلب ارتودنتیست برای درمان مال اکلوژن یا بایت بد از هدگیر برای قرارگیری دندان‌ها و فک در جای درست استفاده می‌کند. دلایل مختلفی برای استفاده از فیس ماسک ارتودنسی وجود دارد. در ادامه به معرفی بیشتر این ابزار از تجهیزات ارتودنسی خواهیم پرداخت.

دلایل استفاده از هدگیر ارتودنسی

اصلاح ناهنجاری‌های فکی: این ابزار می‌تواند به راحتی و در مدت زمان اندک مشکلات ناهنجاری فکی از قبیل جلو زدگی فک را درمان کند.

ایجاد فضا برای دندان‌ها: استفاده از هدگیر باعث عقب بردن دندان‌های آسیای فک بالا خواهد شد. به همین دلیل می‌تواند برای دیگر دندان‌ها فضای مناسب برای درمان ارتودنسی مهیا شود.

کنترل رشد فک: استفاده از هدگیر باعث می‌شود تا رشد فک بالا کنترل شده و نوعی تعادل در رشد فک همراه با اصلاحات مورد نیاز برای قرارگیری در جهت صحیح و موقعیت درست صورت بگیرد.

هماهنگی با سایر درمان‌های ارتودنسی: زمانی که تجهیزات داخلی ارتودنسی و بریس‌ها به تنهایی نمی‌توانند دندان‌ها را حرکت داده و یا موقعیت آن‌ها را تغییر دهند، از هدگیر استفاده خواهد شد.

نحوه عملکرد هدگیر ارتودنسی

هدگیر با ریتینر متفاوت بوده، از یک سو به سر و سمت دیگر به بریس‌های ارتودنسی متحرک یا ثابت متصل شده و با اعمال فشار باعث ایجاد هماهنگی در دندان‌ها و اصلاح آن‌ها خواهد شد. افراد دارای ناهنجاری‌های دندانی و اسکلتی در سن رشد، بدون نیاز به درمان‌های دیگر مانند کشیدن دندان می‌توانند از این هدگیر برای اصلاح و ایجاد تعادل در رشد فک و قرارگیری صحیح در موقعیت درست استفاده کنند. هدگیر ارتودنسی دارای یک نوار گردنی یا کلاه همراه با یک قوس فلزی است که به بریس متصل شده و باعث همترازی استخوان‌های فک در زمان رشد می‌شود.

انواع هدگیر ارتودنسی و کاربرد آن‌ها

هدگیر کششی از نوع گردنی: این نوع هدگیر شامل یک سیم به شکل U است که به دندان‌های پشتی بالایی متصل شده و بند آن نیز به دور گردن قرار می‌گیرد. این نوع هدگیر می‌تواند فشار ملایمی را برای نگهداری فک بالایی ایجاد کند.

هدگیر همراه با کشش به سمت بالا: این نوع هدگیر با قطعاتی مشابه هدگیر کششی دهانی، برای رفع اورجت و اوربایت استفاده می‌شود. این نوع هدگیر دارای دو بند است که یکی در پشت سر و دیگری در بالا قرار خواهد گرفت. هر دوی این بند‌ها برای تشویق فک به سمت عقب و بالا استفاده می‌شوند.

هدگیر از نوع کششی معکوس: این نوع هدگیر باعث کشیدن فک بالا به سمت جلو در رفع آندربایت مؤثر است. این هدگیر دارای یک قاب عمودی خواهد بود که همراه با یک پد پیشانی و یک فنجان در چانه در جلوی صورت قرار می‌گیرد. یک دهانی سیمی از فریم بیرون آمده و روی دندان‌های عقب بالایی قرار می‌گیرد و باعث به جلو کشیده شدن فک بالایی خواهد شد.

مزایای استفاده از هدگیر ارتودنسی

• استفاده از این ابزار، ضمن برطرف کردن مشکلات رایج فک و دندان، نیاز به جراحی را از بین خواهد برد.
• با استفاده از این نوع هدگیر نیاز به کشیدن دندان‌ها نیز تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.
• هدگیر درمان ارتودنسی کنترل رشد فک را انجام داده و باعث ایجاد تعادل بین فک‌ها می‌شود.
• درمان با استفاده از این ابزار بسیار راحت‌تر و سریع‌تر انجام می‌گیرد.
• امکان استفاده از هدگیر ارتودنسی برای تمامی بیماران به خصوص کودکان در حال رشد وجود دارد.
• استفاده از این نوع هدگیر هیچگونه درد و ناراحتی را برای بیمار ایجاد نمی‌کند.

معایب استفاده از هدگیر ارتودنسی

• هدگیر به مراقبت بسیار زیادی نیاز داشته و در صورت عدم مراقبت، باعث ایجاد آسیب به دندان و صورت خواهد شد.
• استفاده از هدگیر ممکن است ظاهر ناخوشایندی برای فرد ایجاد کرده و زیبایی صورت را تحت تأثیر خود قرار دهد.

مراقبت‌های لازم هنگام استفاده از هدگیر ارتودنسی

• با توجه به دشوار بودن استفاده از هدگیر دندان، باید در زمان شروع آن را در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری مورد استفاده قرار داد.
• در روز‌های اولیه امکان درد و ناراحتی در زمان استفاده از این تجهیزات وجود دارد. البته این درد موقتی بوده و پس از چند روز برطرف می‌شود.
• بهتر است نحوه صحیح استفاده از این هدگیر از ابتدا توسط خود فرد فراگرفته شود.
• در زمان استفاده از این نوع هدگیر امکان انجام ورزش‌های خاص وجود ندارد و یا در زمان انجام، باید هدگیر‌ها را خارج کرد.
• رعایت بهداشت دهان و دندان در زمان استفاده از این نوع هدگیر‌ها بسیار اهمیت داشته و علاوه بر مسواک، باید از نخ دندان نیز برای تمیز کردن دندان‌ها استفاده شود.
• هرگونه ضربه‌ یا فشار به هدگیر باعث شکستن این ابزار و یا آسیب به صورت و دندان‌ها خواهد شد. بنابراین در نگهداری از آن باید دقت کرد.
• هرگز نباید هدگیر به صورت یکجا از بالای سر یا صورت برداشته شود.
• در صورت جدا شدن قسمتی از هدگیر حتماً باید با ارتودنتیست تماس گرفت.
• برای جدا کردن هدگیر ابتدا نوار هدگیر و سپس قوس صورت برداشته شود.
• سازوکار‌های ایمنی هدگیر ارتودنسی و قوس صورت باید به طور ایمن آموزش دیده شود تا از در رفتن ناگهانی آن در زمان جداسازی جلوگیری گردد.

هزینه نصب هدگیر ارتودنسی

مزایای بسیار زیاد هدگیر باعث شده تا متخصصان بسیاری از این ابزار برای درمان استفاده کنند. هدگیر‌ها انواع مختلفی داشته و هر کدام از آن‌ها با توجه به ساختار خاص خود، ویژگی‌های متنوعی را ارائه می‌کنند. بنابراین این تجهیزات می‌توانند با قیمت‌های متفاوتی عرضه شوند. دندانپزشک متخصص نوع هدگیر را برای بیمار مشخص کرده و هر فرد با توجه به شرایط خاص خود می‌تواند یکی از آن‌ها را استفاده کند. علاوه بر قیمت خرید این دستگاه، دستمزد پزشک و آموزش نحوه استفاده از آن نیز باید به عنوان هزینه در نظر گرفته شود.