یکی از اختلالات رایج دندان، اپن بایت است که زمانی اتفاق می‌افتد که دندان های بالایی و پایینی زمانی که دهان بسته باشد، روی هم قرار نگیرند

یکی از اختلالات رایج دندان، اپن بایت است که زمانی اتفاق می‌افتد که دندان های بالایی و پایینی زمانی که دهان بسته باشد، روی هم قرار نگیرند. در این زمان شکافی بین دندان های بالایی و پایینی مشاهده می‌شود. با اینکه اپن بایت در دندان های جلویی بسیار رایج است، ولی می‌تواند در دندان های پشتی نیز وجود داشته باشد.

این مشکل علاوه بر اینکه زیبا نیست، مشکلات زیادی مثل گاز گرفتن، درد، پوسیدگی دهان و دندان و همچنین مشکلات مختلفی برای لثه را رقم می‌زند؛ اما این عارضه چرا به وجود می‌آید؟ انواع آن کدامند و چطور باید آن را درمان کرد؟ در این قسمت همراه ما باشید تا صفر تا صد اپن بایت را بررسی کنیم.
 

علل ایجاد اپن بایت

وراثت: ژنتیک یا مشکلات رشد، دلایل بروز اپن بایت اسکلتی هستند که قابل پیشگیری نیست. در مواردی که علت آن ژنتیکی باشد، والدین و سایر اعضای خانواده باید آزمایش‌هایی انجام دهند تا منبع مشکل شناسایی شود. از سوی دیگر، اگر ناشی از مشکلات رشدی باشد، تغییر عادات نمی‌تواند از آن جلوگیری کند، زیرا اپن بایت نتیجه کمبود رشد در دندان‌ها یا ساختارهای استخوانی است.

همچنین برخی کودکان به طور ژنتیکی در دوره ترکیبی دندان‌های شیری و دائمی دچار اپن بایت می‌شوند که معمولاً با رویش کامل دندان‌های دائمی برطرف می‌شود. مشکلات پیچیده‌تر ممکن است ناشی از رشد غیرطبیعی فک یا اسکلتی باشد یا زمانی که دندان‌ها به‌طور کامل از لثه خارج نشوند.

اختلالات رشد فک: در صورتی که رشد فک ها به درستی انجام نشود، اپن بایت اسکلتی به وجود می آید. در اصل در این حالت رشد نامتعادل یا نامتقارن فک ها اتفاق افتاده است. بیشتر این اختلالات به صورت ژنتیکی رخ می دهند.

مکیدن انگشت شست یا پستانک:  یکی از دلایل اصلی اپن بایت استفاده طولانی‌مدت از پستانک یا شیشه شیر است. وقتی فردی انگشت، پستانک یا اشیایی مانند مداد را می‌مکد، فشار به چینش دندان‌ها وارد می‌شود که می‌تواند منجر به اپن بایت شود. همچنین مکیدن منظم انگشت نیز می‌تواند در سال‌های اولیه زندگی باعث ایجاد اپن بایت و سایر مشکلات دندانی و بایت در دوران رشد شود.

تنفس دهانی: یکی دیگر از عوامل ایجاد اپن بایت، تنفس از طریق دهان به جای بینی است. تنفس دهانی می‌تواند موقعیت طبیعی دندان‌ها و عضلات را تغییر دهد و بر نحوه رشد آن‌ها تأثیر بگذارد که می‌تواند به مشکلات مال اکلوژن (عدم تراز دندان ها) مانند اپن بایت منجر شود.

اختلالات مفصل گیجگاهی فکی: این اختلال باعث درد مزمن فک می‌شود. در برخی موارد، افراد زبان خود را برای جدا کردن دندان‌ها و تنظیم راحت‌تر فک به کار می‌گیرند که می‌تواند اپن بایت ایجاد کند.

بزرگ بودن زبان: اپن بایت ممکن است زمانی رخ دهد که زبان فرد بزرگ بوده و فرد هنگام صحبت کردن یا بلعیدن، زبان خود را بین دندان‌های جلویی بالا و پایین فشار دهد. این وضعیت می‌تواند باعث ایجاد فاصله بین دندان‌ها شود. قرارگیری نادرست زبان می‌تواند باعث جدا شدن قوس‌های دندانی و ایجاد اپن بایت شود.

بیماری های پریودنتال: در صورتی که بیماری های پریودنتال مانند عفونت یا التهاب هایی بر روی استخوان فک، لثه و یا بافت های پیرامون تاثیر بگذارند، امکان بروز اپن بایت وجود خواهد داشت.

مشکلات اسکلتی: این حالت زمانی رخ می‌دهد که فک‌ها به جای رشد موازی، از یکدیگر دور شوند. این مسئله معمولاً تحت تأثیر عوامل ژنتیکی است.

آسیب ها: آسیب‌هایی که منجر به ناهنجاری فکی می‌شوند نیز می‌توانند باعث اپن بایت شوند.

نکته: انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) بیان می‌کند که اگر عادت هایی مثل استفاده طولانی‌مدت از پستانک، مکیدن انگشت و فشار زبان (فشار دادن زبان به دندان‌های جلو هنگام بلع) قبل از رویش دندان‌های دائمی متوقف شوند، امکان اصلاح خودبه‌خود بایت وجود دارد.

 
بهترین سن برای درمان اپن بایت

اپن بایت در هر سنی قابل درمان است، اما زمانی که دندان‌های دائمی به طور کامل رشد نکرده‌اند، درمان آن آسان‌تر و کم‌دردتر است.
برای کودکانی که به اپن بایت مبتلا هستند توصیه می‌شود که حدود ۷ سالگی، زمانی که هنوز برخی از دندان‌های شیری باقی مانده‌اند، ارزیابی دندانپزشکی انجام شود. این سن مناسبی برای شروع برخی روش‌های درمانی، از جمله اصلاح برخی رفتار ها است تا از بروز اپن بایت در آینده جلوگیری شود.

در بزرگسالان، درمان اپن بایت پیچیده‌تر است. ممکن است به ترکیبی از درمان‌های رفتاری و مکانیکی (مانند بریس) نیاز باشد و در برخی موارد، حتی جراحی فک ضروری است.
 

انواع اپن بایت

انواع مختلفی از اپن بایت وجود دارد. رایج‌ترین انواع عبارت‌اند از:

اپن بایت قدامی

در این وضعیت، دندان‌های جلویی فک بالا و پایین به درستی روی هم قرار نمی‌گیرند. این مشکل معمولاً همه دندان‌های جلویی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما گاهی فقط چند دندان درگیر هستند. معمولاً برای بازگرداندن عملکرد صحیح گاز گرفتن و جویدن، نیاز به درمان پزشکی است.

اپن بایت خلفی

این نوع زمانی رخ می‌دهد که دندان‌های عقبی با هم تماس نداشته باشند، برعکس اپن بایت قدامی. هنگام بستن دهان، دندان‌های عقبی به یکدیگر نمی‌رسند. برای بازگرداندن عملکرد جویدن در دندان‌های آسیای کوچک و بزرگ، معمولاً درمان لازم است.

اپن بایت دندانی

این نوع زمانی اتفاق می‌افتد که یک دندان نتواند به‌طور کامل از استخوان فک و لثه خارج شود.

اپن بایت اسکلتی

این نوع معمولاً ناشی از یک مشکل ژنتیکی است که با نوعی رشد غیرمعمول صورت مشخص می‌شود. در این حالت، دندان‌های آسیای بالا و پایین به‌طور ناهماهنگ رشد می‌کنند.
 

روش های تشخیص اپن بایت

ارتودنتیست می‌تواند با معاینه دندان و عکس‌برداری با اشعه ایکس مشکل را تشخیص دهد. با استفاده از عکس‌برداری، ارتودنتیست می‌تواند وضعیت زیر خط لثه را مشاهده کرده و علت اپن بایت را شناسایی کند. پس از تشخیص، ارتودنتیست گزینه‌های درمانی را با شما در میان می‌گذارد و می‌توانید روش درمانی مناسب خود را انتخاب کنید.
 

عوارض و تأثیرات اپن بایت

عوارض اپن بایت شامل مسائل زیبایی گرفته تا شکستگی دندان‌ها هستند که اگر درمان شوند کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشند. از جمله مواردی که بهبود پیدا می‌کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

زیبایی: فردی که اپن بایت دارد ممکن است از ظاهر دندان‌های خود ناراضی باشد، زیرا دندان‌ها ممکن است بیرون‌زده به نظر برسند.

تکلم: اپن بایت می‌تواند در صحبت کردن و تلفظ صحیح اختلال ایجاد کند. به‌عنوان مثال، بسیاری از افراد با اپن بایت دچار نوک‌زبانی یا لکنت زبان می‌شوند.

خوردن: اپن بایت ممکن است توانایی شما در گاز زدن و جویدن صحیح غذا را مختل کند.

سایش دندان: به دلیل تماس مکرر دندان‌های عقبی، احتمال سایش و ایجاد مشکلات دندانی مانند شکستگی دندان افزایش می‌یابد.

همچنین این مشکل می‌تواند موارد زیر را ایجاد کند:

    اختلال در بلع
   تأثیر بر جریان بزاق در دهان
   تغییر موقعیت استراحت زبان
    ساییدگی نامنظم سایر دندان‌ها به دلیل فشار غیرطبیعی

اگر هر یک از این عوارض را تجربه می‌کنید، توصیه می‌شود با یک دندانپزشک یا ارتودنتیست مشورت کنید تا گزینه‌های درمانی مناسب بررسی شوند.

درمان اپن بایت

درمان اپن بایت در کودکان

اگر اپن بایت در کودکانی رخ دهد که هنوز بیشتر دندان‌های شیری خود را دارند، ممکن است به خودی خود و با توقف عادات دوران کودکی، مانند مکیدن انگشت یا پستانک، برطرف شود.

همچنین اگر اپن بایت در زمانی که دندان‌های دائمی جایگزین دندان‌های شیری می‌شوند اما هنوز به طور کامل رشد نکرده‌اند ایجاد شود، اصلاح رفتار می‌تواند بهترین گزینه باشد. این اصلاح ممکن است شامل درمان برای رفع مشکل فشار زبان باشد. علاوه بر این اگر دندان‌های دائمی نیز همان الگوی اپن بایت دندان‌های شیری را دنبال کنند، ارتودنتیست ممکن است استفاده از بریس‌های سفارشی برای جابجایی دندان‌ها را توصیه کند.

عوامل مؤثر در انتخاب روش درمانی

یکی از مهم ترین مواردی که در انتخاب روش درمانی باید به آن توجه کنید سن است. هرچه سن پایین تر باشد و در دوران کودکی و نوجوانی باشد، می‌توان روش های ساده تری مثل ارتودنسی یا ترک عادات بد مثل مکیدن انگشت را در پیش گرفت. موارد خفیف با دستگاه‌های ارتودنسی ثابت قابل درمان هستند و معمولاً برای بیماران جوان توصیه می‌شوند.

همچنین شدت مشکل نیز از دیگر عوامل مهم در انتخاب روش درمانی است. هرچه شدت مشکل بیشتر باشد، باید سمت روش هایی مثل جراحی بروید. برای افرادی که دندان‌های دائمی به طور کامل رشد کرده‌اند، معمولاً ترکیبی از بریس و اصلاح رفتار پیشنهاد می‌شود.  بهترین گزینه برای رفع اپن بایت، مشاوره با دندانپزشک است تا علت و روش درمانی مناسب به طور خاص برای شما تعیین شود.

اصلاح اپن بایت با ارتودنسی

ارتودنسی یک گزینه کارآمد و مقرون‌به‌صرفه برای اصلاح اپن بایت است. انواع مختلفی از براکت‌ها وجود دارد، از جمله براکت‌های فلزی، سرامیکی و زبانی (لینگوال). روش ایده‌آل برای درمان اپن بایت به تشخیص پزشک بستگی دارد. ارتودنسی علاوه بر اینکه مؤثر و آسان برای نگهداری است، لبخندی جذاب نیز به همراه دارد.

همچنین می‌توانید از ارتودنسی نامرئی یا اینویزیلاین استفاده کنید. اینویزیلاین در صورتی که توسط یک پزشک مجرب انجام شود، به‌طور مؤثری اپن بایت را اصلاح می‌کند. این روش برای رفع مشکلات ارتودنسی، از جمله اپن بایت در نوجوانان و بزرگسالان، مؤثر است.

درمان اپن بایت با هدگیر

هدگیر معمولاً همراه با بریس ها استفاده می شوند و نوعی ابزار بوده که روی صورت قرار داده شده تا موقعیت فک اصلاح شود. هدگیر برای اعمال فشار و تنظیم فک‌ها جهت رشد صحیح از دیگر روش‌های درمانی هستند. از هدگیر مخصوص برای کمک به موقعیت فک و اصلاح بایت استفاده می‌شود.

 
درمان اپن بایت با مینی اسکرو (ایمپلنت موقت)

مینی اسکرو جهت اصلاح کردن موقعیت دندان های عقبی، روی فک بالا قرار داده خواهد شد. به همین دلیل موجب چرخش فک پایین در امتداد مفصل می‌شود. در نتیجه دندان های جلویی بیشتر به همدیگر نزدیک می شوند. این تکنیک را می‌توان یکی از با ثبات ترین روش ها برای درمان اپن بایت دانست.

عمل اپن بایت

در موارد شدید، جراحی فک برای جابجایی فک بالا با استفاده از صفحات و پیچ ممکن است ضروری باشد. بزرگسالان یا کسانی که مشکل مال اکلوژن آن‌ها به دلیل مشکل اسکلتی است، ممکن است نیاز به جراحی اصلاحی فک (ارتوگناتیک) داشته باشند. در این جراحی، جراح بخشی از فک بالا را برداشته و استخوان‌های فک را برای هماهنگی بهتر دندان‌ها تنظیم می‌کند. همچنین ترکیب جراحی فک و ارتودنسی می‌تواند اپن بایت‌های شدید را به‌طور مؤثر اصلاح کند.

درمان اپن بایت با لمینت و کامپوزیت

کامپوزیت ماده ای مثل خمیر است که به صورت لایه لایه بر روی دندان های شما قرار داده شده و فرم خواهد گرفت. در صورتی که اپن بایت شما بسیار جزئی باشد، می‌توانید توسط کامپوزیت یا لمینت، آن را درمان کنید. این یک روش درمانی بدون درد و سریع است که نتایج مناسبی را برای شما در پی خواهد داشت.