یکی از روش های ارتودنسی نامرئی، ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی است

یکی از روش های ارتودنسی نامرئی، ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی است. در این روش براکت ها دیده نمی‌شوند به همین دلیل نیازی نیست نگران ظاهر ارتودنسی باشید. البته هزینه این روش نسبت به تکنیک های دیگر ارتودنسی کمی بالاتر است. همچنین به خاطر سخت بودن تمیز کردن براکت ها، باید به تمیزی دهان و دندان توجه ویژه ای داشته باشید. در این روش متخصص ارتودنسی براکت ها را به طور سفارشی برای شما طراحی می‌کند.

موارد کاربرد ارتودنسی لینگوال

رفع ناهنجاری های بایت: این ناهنجاری ها شامل بایت باز یا اپن بایت، بایت عمیق، کراس بایت و اُوِربایت هستند که همگی به خاطر موقعیت نامناسب دندان هاست. ارتودنسی لینگوال کمک می‌کند که فک و موقعیت دندان ها تنظیم شده و به درستی روی هم قرار بگیرند.

اصلاح ازدحام دندان ها (کراودینگ): درصورتی که فضای کافی برای قرار گرفتن دندان ها کنار هم نباشد، کراودینگ رخ می‌دهد که می‌تواند باعث کاهش زیبایی لبخند و خرابی دندان ها شود. ارتودنسی لینگوال این مشکل را برطرف خواهد کرد.

رفع فاصله بین دندان ها (اسپیسینگ): در صورتی که دندان ها از هم فاصله داشته باشند، هم ظاهر نامناسبی دارند هم ممکن است غذا بینشان گیر کرده و باعث خرابی و پوسیدگی شود. ارتودنسی پشت دندان کمک می‌کند دندان ها به هم نزدیک تر شده و فاصله آنها برطرف شود.

بستن فضا ها خالی ایجاد شده پس از کشیدن دندان: بعد از اینکه دندان ها به هر علتی کشیده شد، فضای خالی به وجود می‌آید که امکان دارد دندان های دیگر به سمت آن حرکت کنند و ناهنجاری ایجاد شود. ارتودنسی پشت دندان کمک می‌کند این فضا ها بسته شوند.

کاندیدای انجام ارتودنسی لینگوال چه کسانی هستند؟

در صورتی که شما جزو افرادی هستید که بیرون از منزل فعالیت کرده و دائم با افراد مختلف ارتباط دارید، احتمالاً گزینه مناسبی برای انجام این تکنیک هستید. همچنین برخی از افرادی که صرفاً علاقه ای ندارند ارتودنسی شان به طور کامل مشخص باشند، گزینه مناسبی برای انجام این روش محسوب می‌شوند.

ارتودنسی لینگوال برای چه کسانی مناسب نیست؟

• افرادی که اُوِربایت شدید دارند. به این دلیل که وقتی غذا می‌خورند یا در حال جویدن هستند نیروی زیادی به براکت ها وارد می‌کنند.
• افرادی که ناهنجاری های شدید دارند یا دندان هایشان کوچک است.
• افرادی که دائماً زخم های داخل دهانی، عفونت لثه و دندان مکرر دارند.

آیا ارتودنسی پشت دندان در ایران انجام می‌شود؟

به دلیل اینکه این نوع ارتودنسی پیچیده است و نیاز به تجهیزات و آموزش خاصی دارد، در ایران افراد زیادی وجود ندارند که این روش را انجام دهند. به این دلیل که شاید مهارت و تخصص لازم را نداشته باشند و همچنین دردسر های آن هم بیمار و هم خود دندانپزشک را اذیت کند.

آیا ارتودنسی لینگوال نسبت به ارتودنسی معمولی آزاردهنده تر است؟

خیر فرقی نمی‌کند چه نوع ارتودنسی را انتخاب کنید، در هر صورت هنگام شروع حرکت دندان‌ها مقداری ناراحتی را تجربه خواهید کرد. البته اکثر افراد این درد را به صورت خفیف تجربه می‌کنند که معمولاً با داروهای مسکن بدون نسخه قابل تسکین است. تا زمانی که درد کاهش یابد، احتمالاً باید غذاهای نرم مانند ماست، برنج و تخم‌مرغ آب‌پز نرم بخورید. همچنین بریس‌ها ممکن است هنگام تماس براکت‌ها با بافت نرم داخل دهان نیز درد ایجاد کنند. در بریس‌های لینگوال، زبان معمولاً محل شایعی برای احساس درد است.

برای برخی از بیماران، ناراحتی ناشی از بریس‌های لینگوال زیاد است. البته برای بهبود راحتی بیماران، تولیدکنندگان براکت‌های لینگوال را کوچک‌تر و صاف‌تر طراحی می‌کنند. این براکت‌ها همچنین می‌توانند به صورت سفارشی ساخته شوند که نشان داده شده ناراحتی را کاهش می‌دهد. اگر سیمی شما را اذیت می‌کند یا پوست را می‌خراشد، با ارتودنتیست خود تماس بگیرید. چون سیم‌ها را می‌توان کوتاه کرد تا دیگر باعث آزار نشوند.

 
مراحل انجام ارتودنسی پشت دندانی

نحوه انجام ارتودنسی لینگوال طبق مراحل زیر اتفاق می‌افتد:

1- ابتدا دندان‌پزشک یا ارتودنتیست شما یک اسکن دیجیتال یا قالب‌گیری از دندان‌هایتان انجام می‌دهد. از این اسکن یا قالب برای ایجاد یک شبیه‌سازی سه‌بعدی از دهان شما استفاده می‌شود تا براکت‌ها و سیم‌ها به صورت سفارشی ساخته شوند.
2- دندان‌پزشک براکت‌ها را به پشت دندان‌های شما می‌چسباند و سیم قوی به نام "آرچ وایر" را از میان آن‌ها عبور می‌دهد. این سیم‌ها فشار ملایمی وارد می‌کنند که به تدریج دندان‌هایتان را مرتب کرده و لبخند شما را صاف می‌کنند.
3- هر شش تا هشت هفته، دندان‌پزشک بریس‌ها را تنظیم می‌کند تا به نتیجه نهایی دست یابید.

مزایای ارتودنسی لینگوال

نامرئی بودن: اجزای ارتودنسی پشت دندان شامل براکت‌ها، سیم‌ها و کش‌ها، در پشت دندان‌های شما نصب می‌شوند. به همین دلیل، دیگران نمی‌توانند آن‌ها را ببینند مگر اینکه دهانتان را کاملاً باز کنید.

تغییرات کمتر در سبک زندگی: داشتن هر نوع ارتودنسی در ابتدا نیازمند تغییراتی بوده مثلاً ممکن است لازم باشد ابتدا غذاهای نرم بخورید، نحوه تمیز کردن ارتودنسی را یاد بگیرید و غیره؛ اما به طور کلی، ارتودنسی لینگوال تغییرات سبک زندگی کمتری نسبت به ارتودنسی معمولی ایجاد می‌کند.

احتمال درد کمتر: مطالعات درباره این موضوع متفاوت است اما به نظر می‌رسد که ارتودنسی لینگوال درد کمتری ایجاد می‌کند. در مطالعه‌ای که روی 130 فرد بزرگسال با انواع دستگاه‌های ارتودنسی انجام شد، محققان دریافتند کسانی که از ارتودنسی پشت دندان استفاده کرده بودند، در ماه اول درمان کمترین سطح درد را تجربه کردند. مطالعات دیگر نشان داده‌اند که کاربران ارتودنسی زبانی بیشتر دچار درد زبان می‌شوند، در حالی که کاربران ارتودنسی سنتی یا لبیال (جلوی دندان) بیشتر با درد لب و گونه مواجه هستند.

بوسه راحت تر: در صورت استفاده از ارتودنسی زبانی، ممکن است بوسیدن راحت‌تر باشد؛ زیرا براکت‌ها در جلوی دندان‌ها قرار ندارند. اگر مشکلی پیش آمد، استفاده از موم ارتودنسی روی سطوح ناهموار براکت‌ها می‌تواند به شما کمک کند.

طراحی سفارشی: دندانپزشک می‌تواند ارتودنسی زبانی را با نرم‌افزارهای طراحی و ساخت به کمک کامپیوتر (CAD/CAM) سفارشی کنند. مطالعه‌ای روی 42 کاربر ارتودنسی زبانی نشان داد که کسانی که براکت‌های سفارشی داشتند، مشکلات کمتری در گفتار و جویدن نسبت به کسانی که از براکت‌های آماده استفاده کردند داشتند. کاربران براکت‌های آماده همچنین بیشتر با درد زبان و زخم‌های فشاری مواجه بودند.

معایب ارتودنسی لینگوال

تأثیر بر گفتار: داشتن هر نوع ارتودنسی (معمولی یا زبانی) در ابتدا بر گفتار شما تأثیر می‌گذارد؛ اما برخی تحقیقات نشان می‌دهد که ممکن است با ارتودنسی زبانی مشکلات بیشتری در گفتار داشته باشید. مطالعه‌ای روی 24 بزرگسال نشان داد که کاربران ارتودنسی لینگوال حتی پس از یک ماه همچنان در گفتار مشکل داشتند، در حالی که کاربران ارتودنسی معمولی طی یک هفته بهبود یافتند.

کمبود متخصص مجرب: ارتودنسی لینگوال به تکنیک‌هایی کاملاً متفاوت از ارتودنسی معمولی نیاز دارد، بنابراین، ممکن است پیدا کردن ارتودنتیست متخصص در این زمینه کمی دشوار باشد.

هزینه: ارتودنسی لینگوال معمولاً گران‌تر از ارتودنسی معمولی است، به ویژه اگر از نوع سفارشی استفاده کنید. البته هزینه‌ها بسته به ارتودنتیست، منطقه و میزان کار مورد نیاز برای شما نیز متفاوت هستند. به طور کلی ممکن است برای براکت‌های آماده لینگوال دو برابر براکت‌های معمولی هزینه کنید. می توانید برای کاهش هزینه‌ها، می‌توانید ترکیبی از ارتودنسی لینوگوال برای دندان‌های بالایی و ارتودنسی لبیال برای دندان‌های پایینی را در نظر بگیرید.

مشکلات تمیز کردن: با ارتودنسی پشت دندان، ممکن است تمیز نگه داشتن دهان کمی سخت‌تر باشد. ممکن است ذرات غذا بین براکت‌های ارتودنسی لینگوال گیر کنند. براکت‌های لینوگوال نسبت به لبیال نزدیک‌تر به هم قرار می‌گیرند.

مراقبت های بعد از ارتودنسی لینگوال

حفظ بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی لینگوال برای موفقیت بسیار مهم است. رژیم غذایی نامناسب می‌تواند منجر به تجمع پلاک و جرم شود و درمان شما را به خطر بیندازد و همچنین باعث پوسیدگی دندان و بیماری لثه شود. همچنین در صورت داشتن درد، یک مسکن خفیف مانند ایبوپروفن که دندانپزشکتان توصیه کرده استفاده کنید. خوردن غذاهای نرم‌تر نیز می‌تواند به کاهش درد کمک کند.

نظافت دندان ها چگونه باید انجام شود؟

• دندان‌های خود را پس از هر وعده غذایی و قبل از خواب تمیز کنید. این کار ممکن است بیشتر از زمان معمول (دو دقیقه) طول بکشد، زیرا دستگاه ارتودنسی باعث می‌شود دسترسی به سطح دندان‌ها و برخی گوشه‌های دهان دشوار شود.
• برای این کار به یک مسواک کوچک (بین‌دندانی یا مسواک ارتودنسی) نیاز خواهید داشت، زیرا این مسواک به شما اجازه می‌دهد تا فضای بین دندان‌ها و زیر سیم ارتودنسی را تمیز کنید و ذرات غذایی که گیر کرده‌اند را خارج کنید.
• به یاد داشته باشید که بالای بریس‌ها را نیز تمیز کنید تا لثه‌های شما سالم بمانند. از همان ابتدا عادت کنید که بریس‌های خود را تمیز نگه دارید و قبل از مراجعه به جلسات معاینه، دندان‌های خود را تمیز کنید. استفاده از دهان‌شویه حاوی فلوراید هر شب پس از مسواک زدن، به پاکسازی عمیق دهان کمک کرده و ذرات غذا را از بین می‌برد.

چه چیزهایی با بریس‌های لینگوال می‌توانید یا نمی‌توانید بخورید؟

• نباید چیزی سخت یا جویدنی را گاز بزنید، زیرا ممکن است براکت‌ها از جای خود جدا شوند. از خوردن غذاهای سخت مانند نان‌های خشک، چیپس، تافی و آب‌نبات‌های سفت خودداری کنید. همچنین در طول درمان از جویدن قلم، مداد یا ناخن خودداری کنید.
• از مصرف برخی غذاها مانند ذرت بو داده، آجیل و غذاهای چسبناک و سفت باید خودداری کرد زیرا می‌توانند به ارتودنسی لینگوال آسیب بزنند. همچنین از خوردن غذا هایی مثل مانند تافی، کارامل، شیرینی‌ها، نان خشک و بیسکویت نیز پرهیز کنید. این نوع غذاها تولید بزاق را کاهش می‌دهند، در حالی که بزاق به پاکسازی دهان کمک می‌کند. بدون بزاق، دهان شما در دفع باکتری‌های مضر دچار مشکل خواهد شد.
• از خوردن غذا های اسیدی که باعث لکه دار شدن ارتودنسی می‌شوند پرهیز کنید. (یا دندان هایتان را پس از مصرف این غذا ها مسواک بزنید)
• غذاهای نرم مانند سوپ و پاستا به ویژه در ابتدا راحت‌تر و لذت‌بخش‌تر هستند. بهتر است غذاهای سخت را قبل از خوردن به قطعات کوچک‌تر برش دهید.

آیا ارتودنسی لینگوال بر صحبت کردن تأثیر می‌گذارند؟

بله در ابتدا ممکن است گفتار شما تحت تأثیر قرار بگیرد؛ مثلاً تا زمانی که به بریس‌های جدید عادت کنید، صدای سوت هنگام صحبت در هفته‌های اول رایج است. این وضعیت باید به سرعت بهبود یابد و هرچه بیشتر صحبت کنید، سریع‌تر به حالت عادی باز خواهید گشت.

همچنین زبان شما بعد از نصب بریس‌ها ممکن است کمی حساس شود، به ویژه هنگام صحبت کردن یا غذا خوردن. این ناراحتی به تدریج کاهش می‌یابد و می‌توان آن را با استفاده از ژل تسکین درد دهان یا قرار دادن موم روی براکت‌ها تسکین داد.

هزینه ارتودنسی از پشت دندان

هزینه‌ها ممکن است نسبت به ارتودنسی معمولاً بیشتر باشد. به این دلیل که فرآیند نصب آن‌ها حساس‌تر و کمی وقت‌گیرتر از بریس‌های معمولی است. همچنین، بریس‌های لینگوال می‌توانند برای هر بیمار به‌صورت اختصاصی سفارشی ساخته شوند که این موضوع می‌تواند هزینه را افزایش دهد. سیم‌های بریس‌های معمولی به‌صورت یک شکل نعل‌اسبی خم می‌شوند.

قیمت ارتودنسی لینگوال بسته به عوامل زیر متفاوت خواهد بود:

• مدت زمان درمان
• محل زندگی
• پوشش بیمه (اگر بیمه داشته باشید)
• نوع ارتودنسی که انتخاب می‌کنید
• ارتودنتیست معمولاً قیمت ارتودنسی پشت دندان و شرایط پرداخت را به شما می‌گوید.