جوانسازی پوست
۱۸ آذر ۱۴۰۴
اسید هیالورونیک (Hyaluronic Acid) یا به اختصار HA، صرفاً یک نام تجاری در دنیای محصولات زیبایی نیست
اسید هیالورونیک (Hyaluronic Acid) یا به اختصار HA، صرفاً یک نام تجاری در دنیای محصولات زیبایی نیست.
این ماده یک گلیکوزآمینوگلیکان (Glycosaminoglycan) طبیعی و آنیونی است.
جایگاه اصلی آن در ماتریکس خارج سلولی (ECM) بافتهای همبند بدن است.
ویژگی منحصربهفرد HA، خاصیت هیدروفیلیک (آبدوست) فوقالعاده آن است.
تصور کنید هر مولکول اسید هیالورونیک میتواند تا ۱۰۰۰ برابر وزن خود، آب جذب کند.
این یعنی عملکردی شبیه به یک اسفنج بیولوژیک قدرتمند.
این ماده فضاهای بین رشتههای کلاژن و الاستین را پر میکند.
نتیجه این فرآیند، حفظ تورگور (Turgor) یا همان شادابی و استحکام پوست است.
با افزایش سن، سنتز طبیعی این مولکول توسط فیبروبلاستها کاهش مییابد.
تخریب آن توسط آنزیم هیالورونیداز نیز سرعت میگیرد.
کاهش سطح HA، عامل اصلی خشکی، افتادگی و ایجاد چینوجروکهای استاتیک است.
خوشبختانه، ساختار شیمیایی این مولکول در تمام گونهها یکسان است.
همین امر باعث شده تا محصولات حاوی HA سازگاری زیستی (Biocompatibility) بسیار بالایی داشته باشند.
احتمال واکنشهای آلرژیک به این ماده، بسیار پایین گزارش شده است.
اگرچه شهرت HA به خاطر پوست است، اما این ماده نقشهای فیزیولوژیکی حیاتی دیگری نیز دارد.
پراکندگی آن در بدن به شرح زیر است:

یکی از بحثبرانگیزترین مباحث در درماتولوژی، اندازه مولکول HA است.
وزن مولکولی که با واحد دالتون (Da) سنجیده میشود، تعیین میکند که محصول روی پوست میماند یا نفوذ میکند.
تفاوتهای کلیدی این دو فرم در جدول زیر خلاصه شده است:
|
ویژگی |
وزن مولکولی بالا (HMW) |
وزن مولکولی پایین (LMW) |
|
اندازه |
بزرگتر از ۱۰۰۰ کیلودالتون |
کمتر از ۵۰۰ کیلودالتون (گاهی نانو) |
|
نفوذپذیری |
غیرقابل نفوذ (روی سطح میماند) |
نفوذ به لایههای عمقی اپیدرم و درم |
|
مکانیسم اثر |
ایجاد سد دفاعی، جلوگیری از تبخیر آب (TEWL) |
تحریک تولید کلاژن، بازسازی سلولی |
|
نتیجه ظاهری |
آبرسانی فوری، نرمی سطح پوست |
پر کردن چروکها از درون، خاصیت ضدالتهابی |
نکته بالینی: بهترین محصولات مراقبتی و فیلرهای پوستی معتبر (دارای تاییدیه FDA)، معمولاً از ترکیبی از هر دو وزن مولکولی استفاده میکنند.
این تکنیک باعث میشود هم سطح پوست آبرسانی شود و هم بازسازی عمقی صورت گیرد.
درک خواص اسید هیالورونیک فراتر از یک مرطوبکننده ساده است.
این مولکول، موتور محرک فرآیندهای بیولوژیکی پوست برای بازسازی و جوانسازی محسوب میشود.
وقتی HA به درستی در روتین پوستی جای گیرد، تغییرات در سطح سلولی آغاز میشود.
تاثیرات این ماده تنها محدود به سطح اپیدرم نیست.
بلکه با نفوذ به لایههای درم (در صورت استفاده از وزن مولکولی پایین)، سیگنالهای ترمیم را فعال میکند.
این خواص چندگانه باعث شده تا متخصصان پوست، آن را به عنوان "استاندارد طلایی" آبرسانی بشناسند.
در ادامه به تفکیک، مکانیسم دقیق هر یک از این اثرات شگفتانگیز را بررسی میکنیم.
خاصیت اصلی HA، عملکرد آن به عنوان یک هومکتانت (Humectant) یا جاذب رطوبت است.
این مولکولها مانند آهنربا عمل میکنند.
آنها رطوبت را از محیط اطراف یا لایههای زیرین پوست جذب کرده و در سطح اپیدرم نگه میدارند.
این فرآیند مانع از تبخیر آب سطحی (TEWL) میشود.
پوستهای دهیدراته که ظاهری خسته دارند، با این مکانیسم بلافاصله شاداب میشوند.
این ذخیره رطوبت، محیطی ایدهآل برای فعالیت آنزیمهای حیاتی پوست فراهم میکند.
بدون آب کافی، هیچ فرآیند ترمیمی در پوست به درستی انجام نمیشود.
یکی از ملموسترین اثرات اسید هیالورونیک، خاصیت Plumping یا حجمدهندگی آنی است.
وقتی سلولهای پوست پر از آب میشوند، متورم شده و پوست کشیده میشود.
این تورم میکروسکوپی باعث میشود خطوط ریز سطحی (Fine Lines) کمتر دیده شوند.
تجربه بیماران نشان میدهد:
بسیاری از کاربران گزارش دادهاند که بلافاصله پس از استفاده از سرمهای حاوی HA، خطوط پنجهکلاغی دور چشم و خط خنده، محوتر به نظر میرسند.
البته این اثر موقتی است و برای ماندگاری نیاز به تداوم مصرف دارد. (منبع: مشاهدات بالینی و نظرات کاربران در WebMD).
سد دفاعی پوست (Stratum Corneum)، خط مقدم مبارزه با باکتریها و آلودگیهاست.
اسید هیالورونیک با تقویت پیوندهای بین سلولی، یک لایه محافظتی روی پوست ایجاد میکند.
این لایه به ویژه برای پوستهای حساس یا آسیبدیده از لایهبرداریهای شیمیایی حیاتی است.
تحقیقات نشان میدهد HA به تنظیم التهاب کمک میکند.
همچنین با تسریع مهاجرت کراتینوسیتها، روند بسته شدن زخمها و بهبود جای جوش را سرعت میبخشد.
پوست سالم، پوستی است که سد دفاعی آن نفوذناپذیر باشد.
افتادگی پوست اغلب ناشی از تخریب شبکه کلاژن و الاستین است.
اگرچه HA خودِ کلاژن نیست، اما محیط لازم برای عملکرد فیبرهای کلاژن را فراهم میکند.
این ماده با حفظ فشار تورگور در ماتریکس خارج سلولی، از شل شدن بافت جلوگیری میکند.
مصرف مداوم محصولات حاوی HA (بهویژه فرمهای نانو)، فیبروبلاستها را تحریک میکند.
این تحریک منجر به تولید کلاژن جدید میشود.
نتیجه نهایی، پوستی سفتتر با قوام بهتر است که در برابر جاذبه زمین مقاومت بیشتری نشان میدهد.
کمتر کسی میداند که اسید هیالورونیک یک آنتیاکسیدان نیز هست.
پوست ما دائماً در معرض استرس اکسیداتیو ناشی از اشعه UV خورشید و آلودگی هوا قرار دارد.
این عوامل باعث تولید رادیکالهای آزاد و پیری زودرس میشوند.
HA میتواند بخشی از این رادیکالهای آزاد را خنثی کند.
این ویژگی باعث میشود پوست در برابر آسیبهای محیطی مقاومتر شود.
استفاده از آن در کنار ضدآفتاب، یک سپر دفاعی دوگانه ایجاد میکند.
زبری پوست اغلب ناشی از تجمع سلولهای مرده و خشکی بیشازحد است.
هیدراتاسیون پایدار توسط اسید هیالورونیک، چرخه نوسازی سلولی را بهبود میبخشد.
وقتی سلولها آب کافی داشته باشند، پوسته ریزی طبیعی منظمتر انجام میشود.
نتیجه این امر، پوستی با بافت مخملی و لطیف است.
تیرگی و کدری که ناشی از خشکی پوست است، جای خود را به شفافیت و درخشندگی میدهد.
این لطافت، زیرساخت مناسبی برای نشستن بهتر کرمپودر و آرایش روی صورت فراهم میکند.
انتخاب روش استفاده از اسید هیالورونیک (HA) کاملاً به هدف درمانی و نیاز پوست شما بستگی دارد.
این مولکول همهکاره در دنیای درماتولوژی به سه شکل اصلی عرضه میشود: موضعی، تزریقی و خوراکی.
هر کدام از این روشها مکانیسم اثر و عمق نفوذ متفاوتی دارند.
روشهای موضعی (Topical) مانند سرمها و کرمها، بیشتر بر روی اپیدرم تمرکز دارند.
آنها وظیفه آبرسانی سطحی و رفع خطوط ریز ناشی از دهیدراتاسیون را بر عهده دارند.
در مقابل، روشهای تزریقی (Injectables) یا همان فیلرها، به لایههای عمقی درم نفوذ میکنند.
این روش برای اصلاح ساختار، جبران حجم از دست رفته و پر کردن چروکهای عمیق کاربرد دارد.
دسته سوم، مکملهای خوراکی (Oral Supplements) هستند که رویکردی سیستمیک دارند.
آنها تلاش میکنند سطح کلی رطوبت بدن و مفاصل را ارتقا دهند.
برای انتخاب بهترین روش، درک تفاوتهای عملکردی این فرمها ضروری است.
گاهی اوقات، متخصصان پوست ترکیبی از این روشها را برای رسیدن به "جوانسازی چندبعدی" تجویز میکنند.
محصولات موضعی خط اول دفاعی در برابر پیری پوست هستند.
این محصولات با ایجاد یک لایه هیدراته، از تبخیر آب جلوگیری میکنند.
نکته کلیدی در اثربخشی آنها، وزن مولکولی است.
فرمولاسیونهای پیشرفته معمولاً ترکیبی از اسید هیالورونیک با وزنهای مختلف را دارند.
تجربه کاربران:
بسیاری از مصرفکنندگان گزارش میدهند که اگر سرم HA را روی پوست کاملاً خشک بزنند، احساس کشیدگی میکنند.
تجربه بالینی نشان میدهد که این محصولات باید حتماً روی پوست نمدار استفاده شوند تا رطوبت را به دام بیندازند، نه اینکه آب پوست را جذب کنند.
سرمها بافتی مایع و ریزمولکول برای نفوذ سریع دارند؛ کرمها غلیظتر بوده و لایهای محافظ برای حفظ رطوبت ایجاد میکنند.
بهترین زمان، صبح و شب بلافاصله پس از شستشو، روی پوست مرطوب و قبل از مرطوبکننده نهایی است.
فیلرهای پوستی (Dermal Fillers) از فرم ژلی و کراسلینک شده (Cross-linked) اسید هیالورونیک ساخته میشوند.
این ساختار پایدارتر است و به سرعت جذب بدن نمیشود.
تزریق فیلر یک روش تهاجمی کمخطر برای لیفتینگ و کانتورینگ صورت است.
برخلاف کرمها که ماهها طول میکشد تا اثر کنند، فیلرها نتایج آنی دارند.
البته مهارت پزشک در تزریق بسیار حیاتی است.
تزریق نادرست میتواند منجر به عدم تقارن یا انسداد عروقی شود.
برای پیدا کردن متخصصان باتجربه و دارای بورد تخصصی، میتوانید از پلتفرم جستجوی پزشک ما، "هیلیفا"، استفاده کنید تا انتخابی ایمن داشته باشید.
ایجاد تقارن فوری، برجستهسازی گونهها، اصلاح خط فک و پر کردن عمیق خطوط نازولبیال (خط خنده) بدون جراحی.
بسته به برند و غلظت، بین ۶ تا ۱۸ ماه ماندگار است و سپس جذب و دفع طبیعی میشود.
استفاده از HA خوراکی موضوعی نسبتاً جدید در علم زیبایی است.
مطالعات بالینی اخیر (منتشر شده در ژورنالهای درماتولوژی) نتایج امیدوارکنندهای را نشان میدهند.
مصرف خوراکی با دوز ۱۲۰ تا ۲۴۰ میلیگرم در روز، میتواند رطوبت پوست را افزایش دهد.
این مکملها با تحریک فیبروبلاستها از درون بدن عمل میکنند.
آنها جایگزین تزریق یا کرم نیستند، بلکه نقش حمایتی دارند.
تحقیقات نشان داده که مصرف مداوم حداقل ۸ هفتهای، زبری پوست را کاهش داده و انعطافپذیری را بهبود میبخشد.
(منبع: مطالعه منتشر شده در Nutrition Journal).

خرید گرانترین سرمهای بازار بدون دانستن تکنیک صحیح مصرف، هدر دادن سرمایه است.
اسید هیالورونیک اگر اشتباه مصرف شود، میتواند نتیجه عکس دهد و پوست را خشکتر کند.
این اتفاق زمانی میافتد که رطوبت کافی در محیط یا روی پوست نباشد.
در این حالت، مولکول HA برای سیراب شدن، آب را از لایههای عمقی پوست بیرون میکشد.
برای جلوگیری از این پدیده، باید اصول لایهبندی (Layering) را در روتین رعایت کنید.
ترتیب صحیح عبارت است از: شوینده، تونر، سرم هیالورونیک اسید، و در نهایت کرم مرطوبکننده.
رعایت این توالی، حداکثر جذب و اثربخشی را تضمین میکند.

هرگز، تاکید میکنیم هرگز اسید هیالورونیک را روی پوست کاملاً خشک نزنید.
این ماده مثل یک اسفنج تشنه عمل میکند.
اگر سطح پوست خشک باشد، رطوبت را از درون سلولها میمکد.
تجربه بیماران نشان میدهد:
بسیاری از افرادی که از "خشکی بعد از سرم" شکایت داشتند، این قانون ساده را نادیده گرفته بودند.
بهترین زمان، ۳۰ ثانیه بعد از شستشو است.
زمانی که صورت هنوز کمی نمدار است، سرم را اعمال کنید تا مولکولها آب سطحی را به دام بیندازند.
سرم HA به تنهایی کافی نیست؛ زیرا ذاتا تمایل به تبخیر شدن دارد.
برای نگه داشتن رطوبتی که جذب شده، نیاز به یک لایه محافظ یا اکلوسیو (Occlusive) دارید.
این لایه همان کرم مرطوبکننده یا روغن صورت شماست.
تصور کنید درب یک ظرف آب جوش را میبندید تا بخار خارج نشود.
استفاده از کرم مرطوبکننده بلافاصله بعد از سرم، همین کار را میکند.
این مرحله از تبخیر آب ترنساپیدرمال (TEWL) جلوگیری کرده و نرمی پوست را تضمین میکند.
خبر خوب این است که اسید هیالورونیک "دوستداشتنیترین" مولکول در روتین پوستی است.
تقریباً با هیچ مادهای تداخل منفی ندارد و حتی عوارض لایهبردارها را کاهش میدهد.
جدول زیر راهنمای ترکیب این ماده با سایر اکتیوهای پوستی است:
|
ترکیب با HA |
نتیجه تعامل |
نحوه مصرف پیشنهادی |
|
ویتامین C |
عالی (سینرژیک) |
ابتدا ویتامین C (جذب در pH پایین)، سپس HA برای آبرسانی. |
|
رتینول (Retinol) |
کاهش التهاب |
استفاده از HA قبل یا بعد از رتینول برای کاهش خشکی و قرمزی. |
|
AHA/BHA |
تسکیندهنده |
بعد از لایهبرداری اسیدی، HA پوست را آرام و هیدراته میکند. |
|
نیاسینامید |
مکمل قوی |
قابل استفاده همزمان برای کنترل چربی و آبرسانی. |
پاسخ کوتاه به این سوال، "همه" است.
اسید هیالورونیک یکی از معدود ترکیبات آرایشی است که محدودیت تایپ پوستی ندارد.
این ماده به دلیل ساختار طبیعیاش در بدن، "بیومیمتیک" (Biomimetic) محسوب میشود.
یعنی پوست آن را به عنوان یک عامل خارجی یا محرک شناسایی نمیکند.
برخلاف رتینوئیدها یا اسیدهای لایهبردار که ممکن است برای برخی افراد خشن باشند، HA سازگارترین دوست پوست است.
نکته مهم، انتخاب فرمولاسیون مناسب برای هر نوع پوست است.
مثلاً یک سرم سبک برای پوست چرب و یک کرم غنی برای پوست خشک.
در واقع، این ماده هوشمند عمل کرده و تعادل آب را در هر شرایطی بازمیگرداند.
ترس بزرگ افراد با پوست چرب، جوش زدن در اثر مصرف مرطوبکننده است.
اما اسید هیالورونیک کاملاً غیرکمدوژنیک (Non-comedogenic) است؛ یعنی منافذ را نمیبندد.
بسیاری از پوستهای چرب در واقع "دهیدراته" هستند.
وقتی پوست کمآب باشد، غدد سباسه برای جبران، چربی بیشتری ترشح میکنند.
HA با آبرسانی عمقی، سیگنال تولید چربی اضافی را خاموش میکند.
تجربه بیماران نشان میدهد:
کاربران دارای آکنه گزارش دادهاند که با افزودن سرمهای بر پایه آب HA، نه تنها جوشهایشان بیشتر نشده، بلکه ترشح چربی صورتشان در طول روز متعادلتر شده است.
برای پوستهای خشک، HA حکم آب برای کویر را دارد.
در شرایطی مثل اگزما (Atopic Dermatitis) یا خشکی مزمن (Xerosis)، سد دفاعی پوست آسیب دیده است.
این آسیب باعث نشت رطوبت و ورود میکروبها میشود.
اسید هیالورونیک با جذب آب، فضای بین سلولی را پر کرده و سوزش و خارش ناشی از خشکی را تسکین میدهد.
توصیه میشود این افراد حتماً بعد از سرم HA، از کرمهای حاوی سرامید استفاده کنند تا رطوبت کاملاً در پوست حبس شود.
پوستهای حساس و مبتلا به روزاسه معمولاً به هر محصول جدیدی واکنش منفی نشان میدهند.
اما HA به دلیل خاصیت ضدالتهابی ملایم، گزینهای امن است.
این ماده قرمزی و التهاب را تشدید نمیکند.
با این حال، افراد دارای پوست فوق حساس باید به لیست مواد جانبی محصول دقت کنند.
سرمهای حاوی عطر (Fragrance) یا الکل میتوانند محرک باشند، نه خودِ اسید هیالورونیک.
همیشه قبل از مصرف کامل، تست حساسیت (Patch Test) را روی بازو انجام دهید.
اگرچه اسید هیالورونیک به عنوان یکی از ایمنترین ترکیبات در دنیای زیبایی شناخته میشود، اما "ایمن" به معنای "بدون ریسک" نیست.
از آنجا که HA به طور طبیعی در بدن وجود دارد، واکنش آلرژیک به خودِ مولکول بسیار نادر است.
اکثر مشکلات گزارش شده، ناشی از روش اشتباه مصرف یا تکنیک نادرست تزریق است، نه خود ماده.
درک این ظرافتها برای جلوگیری از نتایج معکوس حیاتی است.
در دنیای تزریقات (Invasives)، خطرات به مراتب بیشتر از مصرف موضعی است.
عواملی مانند کیفیت محصول، بهداشت محیط و مهارت متخصص نقش تعیینکنندهای دارند.
در ادامه هشدارهای حیاتی که هر مصرفکنندهای باید بداند را بررسی میکنیم.
بله، این یک پارادوکس رایج است که در آبوهوای خشک (رطوبت زیر ۴۰٪) رخ میدهد.
در محیط کمرطوبت، HA نمیتواند آب را از هوا جذب کند.
بنابراین عملکردش معکوس شده و رطوبت را از لایههای عمقی درم به سطح میکشد.
این پدیده باعث افزایش تبخیر آب (TEWL) و احساس کشیدگی میشود.
تجربه بیماران:
کاربرانی که در مناطق کویری زندگی میکنند، اغلب گزارش دادهاند که بدون استفاده از مرطوبکننده، پوستشان خشکتر شده است.
راه حل، استفاده از دستگاه بخور یا "مُهر و موم کردن" سریع با کرم است. (منبع: بررسیهای درماتولوژی WebMD).
فیلرهای تزریقی ریسکهایی متمایز از سرمها دارند.
عوارض شایع و موقت شامل اریتم (قرمزی)، ادم (تورم) و کبودی در محل تزریق است.
این موارد معمولاً طی یک هفته فروکش میکنند.
عوارض نادر اما جدی شامل انسداد عروقی (Vascular Occlusion) یا اثر تیندال (آبی شدن زیر پوست) است.
برای به حداقل رساندن این خطرات، انتخاب پزشک ماهر غیرقابل مذاکره است.
میتوانید از پلتفرم "هیلیفا" برای شناسایی پزشکان معتبر و کلینیکهای استاندارد استفاده کنید تا ایمنی تزریق خود را تضمین نمایید.
در حالی که HA موضعی تقریباً برای همه امن است، تزریقات محدودیتهایی دارد.
افراد دارای عفونت فعال پوستی (مثل تبخال) در محل تزریق باید صبر کنند.
کسانی که سابقه آلرژیهای شدید (آنافیلاکسی) یا اختلالات خونریزی دارند، نیازمند مشورت پزشک هستند.
همچنین با اینکه ضرری ثابت نشده، اکثر متخصصان توصیه میکنند در دوران بارداری و شیردهی از تزریق فیلر خودداری شود.
همیشه قبل از هر پروسه زیبایی، سوابق پزشکی خود را شفاف بیان کنید.
در نهایت، اسید هیالورونیک (Hyaluronic Acid) بیش از آنکه یک ترند زودگذر باشد، یک ضرورت بیولوژیک برای حفظ جوانی است.
این مولکول شگفتانگیز که به طور طبیعی در ماتریکس خارج سلولی پوست وجود دارد، مانند یک "اسفنج هوشمند" عمل میکند.
(توضیح: توانایی جذب و نگهداری آب تا ۱۰۰۰ برابر وزن خود که باعث حجمدهی و طراوت بافت پوست میشود.)
استفاده از آن، چه به صورت موضعی و چه تزریقی، سد دفاعی پوست را در برابر پیری و خشکی تقویت میکند.
تجربه بیماران نشان میدهد که استفاده مداوم از سرمهای حاوی این ماده، خطوط ریز ناشی از کمآبی (Dehydration Lines) را محو میکند.
طبق گزارش کاربران، تزریق فیلرهای بر پایه هیالورونیک، سریعترین راه برای بازگرداندن حجم از دست رفته صورت بدون دوره نقاهت است.
برای انتخاب روش مناسب بر اساس نیاز پوستتان، جدول زیر تفاوتهای کلیدی را روشن میکند:
|
روش استفاده |
هدف اصلی |
عمق نفوذ |
|
سرمها و کرمها |
آبرسانی سطحی و شفافیت اپیدرم |
لایه شاخی و سطحی پوست |
|
مزوژلها (مانند پروفایلو) |
جوانسازی، تحریک کلاژن و لیفت ملایم |
لایههای میانی درم |
|
فیلرها (پرکنندهها) |
حجمدهی، فرمدهی و رفع چینهای عمیق |
لایههای عمیق و روی استخوان |
معرفی استاندارد طلایی:
در دنیای تزریقات، برندهایی مانند Juvederm (ژوویدرم) و Restylane (رستیلن) به دلیل داشتن تاییدیه FDA و ایمنی بالا، انتخاب اول پزشکان هستند.
این محصولات به دلیل ساختار غیرحیوانی، کمترین ریسک آلرژی را دارند و نتایج بسیار طبیعی ارائه میدهند.
اما فراموش نکنید که تکنیک تزریق، به اندازه کیفیت ماده مهم است.
تزریق نادرست میتواند منجر به گلوله شدن یا عدم تقارن شود.
اگر به دنبال پزشکان متخصص پوست و زیبایی هستید که از تکنیکهای نوین و مواد اورجینال استفاده میکنند، هیلیفا مرجع مطمئنی برای شماست.
ما در هیلیفا شما را به متخصصینی متصل میکنیم که سلامت پوستتان را با هیچ چیز معامله نمیکنند.
دسته بندی نشده
۱۲ آبان ۱۴۰۴
کلوملا، بخش میانی بینی، به شکلها و ویژگیهای مختلفی تقسیم میشود و تغییرات ...
نفر این مقاله را مطالعه کردند.
دسته بندی نشده
۲۸ فروردین ۱۴۰۴
هماتوم سپتوم بینی: تجمع خون بین تیغه و مخاط بینی در اثر ضربه، جراحی یا بیما ...
نفر این مقاله را مطالعه کردند.
خیر، این یک باور غلط است. پوست مکانیسم "بازخورد منفی" نسبت به آبرسانها ندارد و استفاده مداوم از آن، تنها باعث حمایت از سد دفاعی و حفظ سلامت سلولها میشود.
نظـــرات مخاطبـــان
امتیـــاز دهیـــد!
0