یکی از صدمات ناشی از سوختگی، از بین رفتن فولیکول‌های مو است

یکی از صدمات ناشی از سوختگی، از بین رفتن فولیکول‌های مو است. سوختگی علاوه بر زخم‌های فیزیکی ممکن است با آسیب‌های جدی روی اعتماد به نفس افراد نیز تاثیر بگذارد. در صورتی که این آسیب در محل رویش مو ایجاد شود، باعث از دست دادن مو‌ها شده و ترمیم مو‌ها را با مشکل مواجه می‌کند. البته امروزه با استفاده از روش‌های تخصصی می‌توان کاشت مو را در نواحی آسیب دیده از سوختگی نیز انجام داد. در این بین عوامل مختلفی روی کیفیت و نتیجه نهایی کاشت مو در محل سوختگی دخیل هستند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

تاثیر سوختگی بر پوست و فولیکول‌های مو

تاثیر سوختگی روی پوست و فولیکول‌های مو به درجه‌بندی و شدت سوختگی بستگی دارد. سوختگی به سه نوع درجه ۱، ۲ و ۳ تقسیم‌بندی شده و در هر کدام از آن‌ها مقداری از بافت‌های عمیق پوست دچار آسیب می‌شوند.

سوختگی از نوع یک: در این نوع سوختگی اغلب شاهد تغییر رنگ و قرمز شدن پوست بدون تاول خواهید بود. آسیب سوختگی نوع یک خفیف بوده و تنها محدود به لایه‌های خارجی پوست است. بنابراین آسیبی به مو و فولیکول‌های آن وارد نخواهد شد.

سوختگی نوع دو: در این نوع سوختگی پوست قرمز شده و تاول به همراه سوزش و درد شدید ایجاد می‌شود. در صورتی که در این نوع سوختگی مراقبت‌های لازم انجام نشود، علاوه بر آسیب به فولیکول‌های مو، عفونت نیز شیوع پیدا خواهد کرد.

سوختگی نوع سه: این نوع از سوختگی نسبت به دو نوع قبلی شدیدتر بوده و کلیه بافت‌های زیر پوست تخریب می‌شوند. همچنین فولیکول‌های مو در این نوع سوختگی به طور کامل از بین رفته و عصب پوست نیز دچار آسیب خواهد شد.

روش‌های کاشت مو مناسب برای پوست‌های سوخته

کاشت مو به روش FUT: در صورتی که آسیب به پوست در سانحه سوختگی اندک و از نوع سوختگی یک یا دو باشد، می‌توان از روش FUT برای پیوند مو استفاده کرد. در این روش نوار‌هایی از بخش‌های اهدا‌کننده جدا شده و به واحد‌های کوچکتر مو برش داده می‌شود. سپس این واحد‌ها به ناحیه بدون مو منتقل شده و در آنجا کاشته می‌شوند. با توجه به ضخامت پوست آسیب دیده، اغلب از گرافت‌های فولیکولی مناسب برای کاشت مو در محل سوختگی استفاده می‌شود.

کاشت مو به روش FUE: در این روش گرافت‌ها به صورت جداگانه از ناحیه اهدا‌کننده استخراج شده، سپس در ناحیه آسیب دیده پیوند ‌زده می‌شود. مهم‌ترین ویژگی این نوع پیوند، انجام آن در دوره‌های کوتاه‌تر است. همچنین نسبت به روش‌های دیگر کمتر تهاجمی بوده و اسکار‌های ایجاد شده نیز کاملاً غیرقابل تشخیص هستند. این روش پیوند مو نیز برای آسیب‌های جزئی پوست با ضخامت نسبی مورد استفاده خواهد بود.

کاشت مو به روش DHI: در این روش بدون نیاز به ایجاد کانال برای قرارگیری فولیکول‌های استخراج شده، می‌توان آن‌ها را بلافاصله پس از استخراج در محل پیوند قرارداد. در این روش خونریزی کمتر بوده و دوره نقاهت نیز کوتاه‌تر است.

کاشت مو به روش SUT: در این روش نحوه انجام پیوند مانند روش‌های قبلی است. با این تفاوت که امکان موفقیت رشد فولیکول‌های کاشته شده و از دست نرفتن نتایج کاشت مو در محل اسکار سوختگی در این روش با توجه به میزان تار موی قابل پیوند بیشتر است.

در سوختگی‌های شدید به علت ضخیم، سفت و غیر طبیعی شدن محل آسیب، اغلب از شرایط خاص برای کاشت مو استفاده می‌شود. به عنوان مثال کاشت مو در چند جلسه و با تراکم کم انجام شده و سپس در صورت دریافت نتیجه مناسب و بررسی شانس موفقیت، ادامه مراحل کاشت در کل ناحیه آسیب دیده انجام می‌شود.

همچنین پزشک متخصص، کاشت مو در محل دچار سوختگی شدید را با دقت ب‌یشتری انجام می‌دهد. با توجه به کم یا نبودن عروق خونی در لایه‌های میانی پوست آسیب دیده، عمق کاشت‌ها باید عمیق‌تر باشد تا ریشه آن‌ها بتواند به عروق خونی پوست دسترسی پیدا کند. همچنین ممکن است در محل سوختگی جهت رویش مو‌ها بر خلاف مو‌های طبیعی صورت بگیرد. بنابراین بهتر است گرافت‌ها از بانک موی قوی برداشته شده و پس از کاشت مو در محل سوختگی نیز مراقبت‌های دقیق‌تری از آن‌ها انجام گیرد.

مراحل کاشت مو در محل سوختگی

   ابتدا پزشک ناحیه‌ای از پوست سر در نزدیکی محل سوختگی را می‌تراشد.
   در مرحله بعد ماده بی‌حسی برای کاهش درد همزمان با استخراج گرافت‌های سالم از بانک مو تزریق می‌شود.
    سپس فولیکول‌های مو از ناحیه تعیین شده به صورت تکی یا برش نواری استخراج می‌شود.
    فولیکول‌ها به گونه‌ای از ناحیه اهدا‌کننده استخراج می‌شوند که هیچ گونه آثار زخم در این ناحیه باقی نمی‌ماند.
    بسته به نوع روش کاشت مو، سوراخ‌هایی در ناحیه دریافت‌کننده ایجاد شده و فولیکول‌های جدید مو در بافت دچار سوختگی قرار داده می‌شوند.
    در برخی روش‌ها به ایجاد کانال برای فولیکول‌های مو نیاز نبوده و می‌توان با ابزار‌های خاص فولیکول‌ها را بلافاصله پس از استخراج در محل دچار آسیب پیوند زد.
    پس از پایان کاشت مو، ناحیه دریافت‌کننده و اهدا‌کننده با یک باند یا گاز برای چند روز پانسمان می‌شود.

اقدامات لازم قبل از کاشت مو در محل سوختگی

    زخم سوختگی باید پیش از کاشت به طور کامل التیام یافته و التهاب و قرمزی آن به طور کامل از بین رفته باشد.
    یک هفته پیش از جراحی کاشت، مصرف دارو‌های رقیق‌کننده خون قطع شود.
    چند هفته قبل از جراحی پیوند مو باید از مصرف سیگار و مشروبات الکلی خودداری کرد.
    پیش از جراحی مو‌ها باید شسته و تمیز باشند. اما سشوار کردن آن‌ها ضرورتی ندارد.
    مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین E پیش از جراحی باید متوقف شود.

مراقبت‌های ویژه بعد از کاشت مو در پوست‌های سوخته

    به علت احتمال بروز خطر جدا شدن مو‌های پیوند شده در بافت سوخته تا ۷ روز پس از جراحی نباید به مو‌ها دست زد.
    پس از کاشت مو در محل سوختگی می‌توان با استفاده از اسپری مخصوص مو‌های تازه کاشته شده را مرطوب نگه داشت تا رشد آن‌ها به بهترین نحو صورت بگیرد.
    تا چند روز پس از کاشت مو، از انجام فعالیت‌های روزمره پرهیز شود.
    ناحیه جراحی شده به مدت یک هفته نباید شسته شود. همچنین نحوه شستشوی این ناحیه نیز باید طبق مشورت با پزشک انجام گیرد.
    تا دو هفته پس از کاشت مو روی ناحیه سوختگی باید استراحت طولانی مدت داشته و از انجام فعالیت‌های سنگین پرهیز کرد.
    استفاده از انواع پماد، لوسیون و یا دیگر دارو‌ها تا دو هفته پس از کاشت ممنوع است.
    پرداختن به فعالیت‌های بدنی شدید، عرق کردن یا قرارگیری در معرض نور خورشید تا زمان بهبودی کامل ممنوع است.
    خارش پس از پیوند مو طبیعی بوده و ممکن است تا دو هفته پس از پیوند ادامه پیدا کند.
    وضعیت صحیح خوابیدن به کاهش تورم بعد از کاشت مو کمک می‌کند.
    در صورت تجویز آنتی بیوتیک توسط پزشک، بهتر است مصرف آن به مدت ۳ تا ۶ روز برای جلوگیری از عفونت و بهبود سریع ادامه پیدا کند.

محدودیت‌های کاشت مو در پوست‌های سوخته

رشد فولیکول روی بافت سوخته نسبت به بافت سالم و بدون آسیب دشوارتر است. به طور کلی در پیوند مو به بافت دچار سوختگی در مقایسه با روش‌های معمول، زمان بیشتری برای رویش مو‌های جدید نیاز است. در برخی موارد جراح باید برای پوشش کامل بافت دچار سوختگی بیش از یک عمل جراحی انجام دهد.
در صورت سوختگی شدید و ضخامت بالای پوست آسیب دیده، خونرسانی فولیکول‌ها پس از کاشت مو در محل سوختگی به دلیل از بین رفتن عروق خونی بسیار ضعیف خواهد بود. در این شرایط فولیکول‌ها امکان تغذیه مناسب مو را نداشته و مو‌های کاشته شده می‌ریزند.

در برخی موارد میزان سوختگی بسیار شدید بوده و ممکن است هیچ بانک موی سالمی برای پیوند باقی نمانده باشد. در این صورت پزشک از موی سینه یا مناطق دیگر به عنوان بانک مو و برداشت گرافت استفاده می‌کند. با توجه به پیچیدگی کاشت مو و استفاده از روش‌های ویژه، هزینه این نوع درمان بیشتر است.

عوارض کاشت مو در محل سوختگی

   در صورتی که بانک موی مناسب وجود نداشته باشد، ممکن است فولیکول‌ها از سینه یا ریش استخراج شوند که در نهایت ممکن است با عدم موفقیت کاشت مو همراه شود.
  کاشت مو در محل زخم سوختگی باید با استفاده از تکنیک‌های لازم و توسط جراح متخصص انجام شود. در غیر این صورت باعث بروز عفونت، خونریزی و عدم موفقیت کاشت خواهد شد.
  زمان بهبودی و دوران نقاهت با توجه به میزان سوختگی از حالت طبیعی بیشتر است.
   احتمال کمبود فولیکول در بانک مو در موارد سوختگی شدید بیشتر بوده و زیباجو باید روش‌های دیگری را جایگزین کاشت مو کند.
  در صورتی که اسکار ایجاد شده ناشی از سوختگی ضخیم و سخت باشد، امکان تامین خون و مواد مغذی برای فولیکول‌های کاشته شده مشکل بوده و به همین دلیل موفقیت کاشت کمتر خواهد بود.

هزینه کاشت مو در محل سوختگی

هزینه پیوند مو در پوست آسیب دیده ناشی از سوختگی به عوامل مختلفی بستگی دارد. این موارد شامل میزان ناحیه آسیب دیده، تعداد گرافت‌های استخراج شده، میزان تخصص و مهارت جراح، موقعیت مکانی کلینیک، دستمزد جراح و کلینیک و روش به کار گرفته شده برای کاشت مو است. با توجه به زمان‌بر بودن کاشت مو در محل سوختگی و نیاز به جلسات بیشتر نسبت به حالت طبیعی، هزینه کاشت مو در این شرایط نسبت به حالت عادی بیشتر است. همچنین در برخی موارد جراح باید با هدف کوچک کردن وسعت ناحیه سوختگی، اقدامات دیگری نظیر جراحی پلاستیک انجام دهد. این اقدامات پیش از کاشت مو روی هزینه آن موثر هستند.