حکم نهایی علم تغذیه: آیا خرما فرایند کتوز (Ketosis) را متوقف می‌کند؟

پاسخ کوتاه و صریح، «بله، به احتمال زیاد» است

حکم نهایی علم تغذیه: آیا خرما فرایند کتوز (Ketosis) را متوقف می‌کند؟

پاسخ کوتاه و صریح، «بله، به احتمال زیاد» است. خرما به دلیل داشتن کربوهیدرات و قند بالا، یکی از میوه‌هایی است که عموماً در رژیم کتوژنیک ممنوع تلقی می‌شود. مصرف حتی یک یا دو عدد خرما می‌تواند بخش قابل توجهی از حد مجاز کربوهیدرات روزانه شما (که معمولاً بین ۲۰ تا ۵۰ گرم است) را به خود اختصاص دهد و بدن را از حالت چربی‌سوزی یا کتوز خارج کند.

با این حال، این حکم مطلق نیست و به جزئیاتی بستگی دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم. عواملی مانند میزان کربوهیدرات خالص، شاخص گلایسمی و نوع رژیم کتویی که دنبال می‌کنید، تعیین‌کننده نهایی هستند. درک این موارد به شما کمک می‌کند تا تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید.

آنالیز دقیق ماکروها: محاسبه کربوهیدرات خالص (Net Carbs) در یک عدد خرما

برای ورود به فاز کتوز، محاسبه «کربوهیدرات خالص» اهمیت کلیدی دارد. کربوهیدرات خالص از تفریق میزان فیبر از کل کربوهیدرات به دست می‌آید.

• توضیح: فیبر بخشی از کربوهیدرات است که بدن آن را هضم نمی‌کند و تأثیری بر قند خون و انسولین ندارد، بنابراین در محاسبات کتو در نظر گرفته نمی‌شود.

یک عدد خرمای مجول (که یک نوع رایج و بزرگ است) به طور متوسط حاوی مقادیر زیر است:

 

 

با توجه به اینکه سقف مصرف کربوهیدرات خالص روزانه در رژیم کتو استاندارد حدود ۲۰ گرم است، تنها یک عدد خرما بیش از ۲۵٪ این سهمیه را مصرف می‌کند.

 

 

تاثیر شاخص گلایسمی (GI) خرما بر نوسانات انسولین و توقف چربی‌سوزی

شاخص گلایسمی (GI) معیاری است که نشان می‌دهد یک غذا با چه سرعتی سطح قند خون را بالا می‌برد. غذاهای با GI بالا، باعث جهش سریع قند خون و ترشح شدید هورمون انسولین می‌شوند.

• توضیح: وظیفه اصلی انسولین، ذخیره‌سازی انرژی است. وقتی انسولین در خون بالا باشد، بدن از حالت چربی‌سوزی (کتوز) به حالت ذخیره‌سازی چربی تغییر فاز می‌دهد.

خرما با وجود داشتن فیبر، همچنان شاخص گلیسمی متوسطی (حدود ۴۲ تا ۵۵) دارد. این یعنی مصرف آن، هرچند نه به شدت قند خالص، اما به اندازه‌ای قند خون را تحریک می‌کند که می‌تواند فرایند کتوز را مختل یا کاملاً متوقف سازد.

تفاوت مهم "کتوژنیک استاندارد" (SKD) با "کتوژنیک هدفمند" (TKD) در مجاز بودن خرما

همه رژیم‌های کتو یکسان نیستند و این تفاوت، دریچه کوچکی برای مصرف خرما باز می‌کند.

• رژیم کتوژنیک استاندارد (SKD): این رایج‌ترین نوع رژیم کتو است که در آن مصرف کربوهیدرات به طور مداوم در تمام طول روز پایین نگه داشته می‌شود (کمتر از ۵۰ گرم). در این رژیم، خرما تقریباً همیشه یک انتخاب نامناسب است.
• رژیم کتوژنیک هدفمند (TKD): این یک روش پیشرفته‌تر است که عمدتاً توسط ورزشکاران استفاده می‌شود. در این روش، فرد مقدار کمی کربوهیدرات زودجذب (حدود ۱۵-۳۰ گرم) را درست ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از تمرینات ورزشی شدید مصرف می‌کند تا انرژی سریع برای عضلات فراهم شود. از آنجایی که این کربوهیدرات به سرعت سوزانده می‌شود، احتمال خروج طولانی‌مدت از کتوز کمتر است. در این سناریوی خاص، یک یا دو عدد خرما می‌تواند به صورت استراتژیک استفاده شود.

نکته مهم: استفاده از خرما در رژیم TKD نیازمند تجربه و شناخت دقیق بدن است و برای افراد مبتدی توصیه نمی‌شود.

 

 

چرا متخصصان، خرما را در "لیست سیاه" کتو قرار می‌دهند؟ (بررسی خطرات)

فراتر از محاسبه ساده کربوهیدرات، دلایل بیوشیمیایی و روان‌شناختی عمیق‌تری وجود دارد که خرما را به یک گزینه پرریسک در رژیم کتوژنیک تبدیل می‌کند. این خطرات فقط به توقف موقت کتوز محدود نمی‌شوند، بلکه می‌توانند سلامت متابولیک شما را، به خصوص در بلندمدت، تحت تأثیر قرار دهند. تمرکز اصلی این نگرانی‌ها بر روی نوع قند موجود در خرما (فروکتوز)، تأثیر آن بر هوس‌های غذایی و خطرات ویژه برای افراد با شرایط پزشکی خاص است.

مشکل فروکتوز: چرا قند میوه برای کبدِ در حال تولید کتون، سم است؟

قند اصلی خرما، فروکتوز است که متابولیسم آن کاملاً با گلوکز تفاوت دارد. برخلاف گلوکز که توسط تمام سلول‌های بدن قابل استفاده است، فروکتوز تقریباً به طور انحصاری در کبد پردازش می‌شود.

• توضیح: در حالت کتوز، کبد مشغول سوزاندن چربی و تولید کتون است. ورود ناگهانی حجم بالایی از فروکتوز، این فرایند را مختل می‌کند. کبد مجبور می‌شود تولید کتون را متوقف کرده و به سرعت فروکتوز را متابولیزه کند. این کار ذخایر گلیکوژن کبد را پر می‌کند و مازاد آن مستقیماً به چربی (تری‌گلیسیرید) تبدیل می‌شود—فرایندی به نام لیپوژنز de novo که دقیقاً مخالف اهداف رژیم کتو است.

 

 

پدیده "تریگر شدن" (Craving Trigger)؛ خطر بازگشت اشتهای کاذب با خوردن اولین خرما

یکی از بزرگترین مزایای کتوز، کاهش و کنترل شدید هوس‌های غذایی، به ویژه میل به شیرینی‌جات است. خرما با شیرینی بسیار غلیظ خود، می‌تواند این تعادل شکننده را به هم بزند.

• توضیح: "تریگر شدن" به این معناست که مصرف مقدار کمی از یک ماده (در اینجا، قند) باعث ایجاد یک میل شدید و غیرقابل کنترل برای مصرف بیشتر آن می‌شود.

تجربه بسیاری از کاربران در انجمن‌های آنلاین مرتبط با رژیم کتو نشان می‌دهد که خوردن حتی یک عدد خرما، می‌تواند جرقه‌ای برای بازگشت به چرخه معیوب هوس‌های قندی باشد و پایبندی به رژیم را بسیار دشوار کند.

هشدارهای پزشکی: خطرات مصرف خرما برای افراد دیابتی و دارای مقاومت به انسولین

برای افرادی که با هدف کنترل دیابت نوع ۲ یا بهبود مقاومت به انسولین از رژیم کتوژنیک پیروی می‌کنند، مصرف خرما می‌تواند به طور خاص خطرناک باشد.

• توضیح: مقاومت به انسولین وضعیتی است که در آن سلول‌های بدن به هورمون انسولین به درستی پاسخ نمی‌دهند و قند در خون انباشته می‌شود.

گرچه خرما شاخص گلایسمی پایینی دارد، اما بار گلایسمی (GL) آن به دلیل تراکم بالای کربوهیدرات، متوسط است. این یعنی مصرف آن همچنان می‌تواند باعث افزایش قابل توجه قند خون شود. برای فردی که سیستم تنظیم قند خون او از قبل دچار مشکل است، این نوسان می‌تواند مضر باشد و اهداف درمانی رژیم را تضعیف کند.

توصیه مهم: افراد مبتلا به دیابت یا مقاومت به انسولین باید پیش از افزودن هر نوع میوه شیرین به رژیم خود، حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند. 

 

حکم نهایی علم تغذیه: آیا خرما فرایند کتوز (Ketosis) را متوقف می‌کند؟

پاسخ کوتاه و صریح، «بله، به احتمال زیاد» است. خرما به دلیل داشتن کربوهیدرات و قند بالا، یکی از میوه‌هایی است که عموماً در رژیم کتوژنیک ممنوع تلقی می‌شود. مصرف حتی یک یا دو عدد خرما می‌تواند بخش قابل توجهی از حد مجاز کربوهیدرات روزانه شما (که معمولاً بین ۲۰ تا ۵۰ گرم است) را به خود اختصاص دهد و بدن را از حالت چربی‌سوزی یا کتوز خارج کند.

با این حال، این حکم مطلق نیست و به جزئیاتی بستگی دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم. عواملی مانند میزان کربوهیدرات خالص، شاخص گلایسمی و نوع رژیم کتویی که دنبال می‌کنید، تعیین‌کننده نهایی هستند. درک این موارد به شما کمک می‌کند تا تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید.

آنالیز دقیق ماکروها: محاسبه کربوهیدرات خالص (Net Carbs) در یک عدد خرما

برای ورود به فاز کتوز، محاسبه «کربوهیدرات خالص» اهمیت کلیدی دارد. کربوهیدرات خالص از تفریق میزان فیبر از کل کربوهیدرات به دست می‌آید.

• توضیح: فیبر بخشی از کربوهیدرات است که بدن آن را هضم نمی‌کند و تأثیری بر قند خون و انسولین ندارد، بنابراین در محاسبات کتو در نظر گرفته نمی‌شود.

یک عدد خرمای مجول (که یک نوع رایج و بزرگ است) به طور متوسط حاوی مقادیر زیر است:

 

 

با توجه به اینکه سقف مصرف کربوهیدرات خالص روزانه در رژیم کتو استاندارد حدود ۲۰ گرم است، تنها یک عدد خرما بیش از ۲۵٪ این سهمیه را مصرف می‌کند.

تاثیر شاخص گلایسمی (GI) خرما بر نوسانات انسولین و توقف چربی‌سوزی

شاخص گلایسمی (GI) معیاری است که نشان می‌دهد یک غذا با چه سرعتی سطح قند خون را بالا می‌برد. غذاهای با GI بالا، باعث جهش سریع قند خون و ترشح شدید هورمون انسولین می‌شوند.

• توضیح: وظیفه اصلی انسولین، ذخیره‌سازی انرژی است. وقتی انسولین در خون بالا باشد، بدن از حالت چربی‌سوزی (کتوز) به حالت ذخیره‌سازی چربی تغییر فاز می‌دهد.

خرما با وجود داشتن فیبر، همچنان شاخص گلیسمی متوسطی (حدود ۴۲ تا ۵۵) دارد. این یعنی مصرف آن، هرچند نه به شدت قند خالص، اما به اندازه‌ای قند خون را تحریک می‌کند که می‌تواند فرایند کتوز را مختل یا کاملاً متوقف سازد.

 

استراتژی‌های مصرف محدود (ویژه ورزشکاران و شرایط خاص)

با وجود تمام هشدارها، آیا راهی برای گنجاندن خرما در رژیم کتو وجود دارد؟ پاسخ مثبت است، اما با شروط بسیار سخت‌گیرانه. این استراتژی‌ها برای افراد مبتدی مناسب نیستند و عمدتاً توسط ورزشکاران یا افرادی که به شناخت دقیقی از متابولیسم بدن خود رسیده‌اند، به کار گرفته می‌شوند. این روش‌ها بر پایه مصرف بسیار محدود و زمان‌بندی شده خرما استوار هستند تا اثرات منفی آن بر کتوز را به حداقل برسانند. در ادامه سه تکنیک اصلی را بررسی می‌کنیم.

تکنیک "بمب چربی" (Fat Bomb): خنثی‌سازی قند خرما با ترکیب گردو و روغن نارگیل

"بمب چربی" یک میان‌وعده محبوب در رژیم کتو است که از چربی‌های سالم تشکیل شده. ایده این است که با افزودن مقادیر زیادی چربی به خرما، سرعت جذب قند آن را کاهش دهیم.

• توضیح: چربی هضم را کند کرده و از جهش ناگهانی قند خون و انسولین جلوگیری می‌کند.

برای این کار، می‌توانید یک عدد خرما را با یک مغز گردو (منبع چربی و فیبر) پر کرده و روی آن کمی روغن نارگیل (حاوی MCTs که به تولید کتون کمک می‌کند) بریزید. این ترکیب، اگرچه کربوهیدرات خرما را حذف نمی‌کند، اما اثرات منفی آن را تا حدی خنثی می‌سازد.

تغذیه قبل از تمرین: استفاده از خرما به عنوان سوخت انفجاری در بدنسازی

این استراتژی، نسخه‌ای از "رژیم کتوژنیک هدفمند" (TKD) است. ورزشکاران استقامتی یا قدرتی می‌توانند حدود ۳۰-۶۰ دقیقه قبل از یک جلسه تمرینی شدید (مانند وزنه‌برداری سنگین یا HIIT)، یک یا دو عدد خرما مصرف کنند.

• توضیح: در این حالت، قند حاصل از خرما به جای ذخیره شدن، به سرعت توسط عضلات به عنوان سوخت فوری مصرف می‌شود.

به این ترتیب، انرژی لازم برای عملکرد ورزشی بهینه تأمین شده و بدن فرصت پیدا می‌کند تا پس از تمرین، به سرعت به حالت کتوز بازگردد. تجربه بسیاری از ورزشکاران نشان می‌دهد این روش به افزایش قدرت و کاهش خستگی حین تمرین کمک می‌کند.

قانون ۲۰ گرم: ریاضیاتِ جای دادنِ یک عدد خرما در سقف کربوهیدرات روزانه

اگر اصرار به مصرف خرما دارید، باید با دقت ریاضی عمل کنید. فرض کنید سقف مجاز شما ۲۰ گرم کربوهیدرات خالص در روز است. یک خرمای متوسط حدود ۶ گرم کربوهیدرات خالص دارد.

این یعنی شما تنها ۱۴ گرم کربوهیدرات برای تمام وعده‌های دیگر روزتان باقی گذاشته‌اید.

برای موفقیت، باید بقیه رژیم شما تقریباً بدون کربوهیدرات باشد:

• صبحانه: تخم‌مرغ و بیکن (۰ گرم کربوهیدرات)
• ناهار: سینه مرغ با سالاد کاهو و روغن زیتون (۲ گرم کربوهیدرات)
• شام: استیک با کره و مارچوبه (۵ گرم کربوهیدرات)

همانطور که می‌بینید، این کار عملاً شما را از مصرف بسیاری از سبزیجات مغذی دیگر محروم می‌کند.

 

مدیریت خطا: اگر در رژیم کتو خرما خوردیم، چه کنیم؟

اشتباهات در هر رژیمی، به خصوص رژیم‌های محدودکننده مانند کتوژنیک، کاملاً طبیعی هستند. ممکن است در یک مهمانی، در شرایط استرس‌زا یا صرفاً از روی هوس، یک عدد خرما خورده باشید. مهم‌ترین چیز این است که خود را سرزنش نکنید و اجازه ندهید یک لغزش کوچک به یک خروج کامل از رژیم تبدیل شود. خبر خوب این است که با چند راهکار ساده، می‌توانید به سرعت بدن خود را به مسیر چربی‌سوزی بازگردانید.

راهکارهای سریع برای سوزاندن قند اضافی و بازگشت به فاز کتوز

اگر خرما خوردید و می‌خواهید اثر آن را به حداقل برسانید، هدف اصلی شما باید سوزاندن سریع قند ورودی و تخلیه ذخایر گلیکوژن کبد باشد. این کار بدن را مجبور می‌کند دوباره به سمت تولید کتون برود.

• توضیح: گلیکوژن، فرم ذخیره‌شده گلوکز (قند) در کبد و عضلات است. تا زمانی که این ذخایر پر باشند، بدن نیازی به سوزاندن چربی برای تولید انرژی نمی‌بیند.

برای بازگشت سریع به کتوز، این اقدامات را انجام دهید:

1. ورزش کنید: یک جلسه تمرین ورزشی، به خصوص تمرینات اینتروال با شدت بالا (HIIT) یا کاردیوی طولانی‌مدت، بهترین راه برای سوزاندن قند اضافی در خون و عضلات است.
2. روزه متناوب (Intermittent Fasting) را امتحان کنید: پس از خوردن خرما، وعده غذایی بعدی خود را حذف کنید و یک دوره روزه‌داری ۱۶ تا ۱۸ ساعته را در پیش بگیرید. این کار به بدن فرصت می‌دهد تا گلیکوژن اضافی را مصرف کند.
3. مایعات فراوان بنوشید: نوشیدن آب به دفع متابولیت‌ها کمک می‌کند.
4. وعده بعدی را کتوژنیک کامل بخورید: وعده غذایی بعدی شما باید شامل پروتئین متوسط، چربی‌های سالم و تقریباً صفر کربوهیدرات باشد تا بدن سیگنال بازگشت به کتوز را دریافت کند.

آیا یک عدد خرما تمام زحمات هفته را به باد می‌دهد؟ (بررسی علمی)

خیر، به هیچ وجه. بزرگترین نگرانی پس از یک لغزش، جنبه روانی آن است، نه فیزیولوژیکی. خوردن یک خرما شما را به طور موقت (برای چند ساعت تا یک یا دو روز) از کتوز خارج می‌کند، اما تمام پیشرفت شما در زمینه "سازگاری با چربی" را از بین نمی‌برد.

• توضیح: سازگاری با چربی (Fat-Adaptation) فرایندی است که طی چند هفته در رژیم کتو اتفاق می‌افتد و طی آن، بدن یاد می‌گیرد به طور موثر از چربی به عنوان منبع اصلی سوخت استفاده کند.

یک اشتباه کوچک این سازگاری را پاک نمی‌کند. بدن شما همچنان می‌داند چگونه از چربی استفاده کند. بازگشت به کتوز برای یک فرد "فت-ادپت" بسیار سریع‌تر از فردی است که برای اولین بار رژیم را شروع می‌کند. معمولاً ظرف ۲۴ تا ۷۲ ساعت، با رعایت نکات بالا، سطح کتون‌ها دوباره افزایش می‌یابد.

 

 

بهترین جایگزین‌های "شیرین و مجاز" به جای خرما

خوشبختانه، حذف خرما از رژیم کتو به معنای خداحافظی با طعم شیرین نیست. گزینه‌های هوشمندانه و خوشمزه‌ای وجود دارند که می‌توانند هوس شما برای شیرینی را بدون خارج کردن بدن از فاز کتوز برطرف کنند. این جایگزین‌ها نه تنها کربوهیدرات بسیار پایینی دارند، بلکه برخی از آن‌ها فواید سلامتی نیز به همراه دارند. کلید اصلی، شناخت شیرین‌کننده‌های مجاز و میوه‌هایی است که با سبک زندگی کتوژنیک سازگار هستند.

شبیه‌سازی طعم و بافت خرما با شیرین‌کننده‌های استویا و اریتریتول

برای بازسازی طعم شیرین خرما در دسرها و میان‌وعده‌های کتو، می‌توان از شیرین‌کننده‌های طبیعی و بدون کالری استفاده کرد.

• توضیح: شیرین‌کننده‌هایی مانند استویا و اریتریتول شاخص گلایسمی صفر دارند؛ یعنی قند خون و انسولین را بالا نمی‌برند و فرایند کتوز را مختل نمی‌کنند.

استویا (Stevia): یک شیرین‌کننده طبیعی که از برگ گیاه استویا استخراج می‌شود و صدها برابر از شکر شیرین‌تر است.
اریتریتول (Erythritol): یک الکل قند که به طور طبیعی در برخی میوه‌ها وجود دارد و تنها بخش کوچکی از آن جذب بدن می‌شود.

برای ایجاد یک "خمیر خرمای کتو"، می‌توانید ترکیبی از پوره آووکادو، پودر کاکائو، کره مغزیجات (مثل کره بادام) و مقداری استویا یا اریتریتول را مخلوط کنید.

لیست میوه‌های خشک مجاز: بررسی وضعیت کشمش، توت خشک و آلو

یک باور غلط رایج این است که میوه‌های خشک، جایگزین‌های سالمی در هر رژیمی هستند. اما در رژیم کتو، این موضوع کاملاً برعکس است. فرایند خشک کردن، قند و کربوهیدرات را در میوه‌ها به شدت متراکم می‌کند.

• توضیح: حذف آب از میوه باعث می‌شود حجم کوچکی از آن، مقدار بسیار زیادی قند داشته باشد.

در جدول زیر، میزان کربوهیدرات خالص در ۱/۴ فنجان (حدود ۴۰ گرم) از میوه‌های خشک رایج را مشاهده می‌کنید:

 

 

همانطور که مشخص است، مصرف حتی مقدار کمی از این میوه‌های خشک، شما را فوراً از کتوز خارج می‌کند.

معرفی میوه‌های کم‌کربوهیدرات (Low Carb): انواع بری‌ها (Berries) و نارگیل

بهترین راه برای ارضای میل به میوه در رژیم کتو، روی آوردن به میوه‌های تازه و کم‌کربوهیدرات است. "بری‌ها" یا خانواده توت‌ها، قهرمانان این دسته هستند.

• توضیح: بری‌ها سرشار از فیبر هستند که باعث می‌شود کربوهیدرات خالص (قابل جذب) آن‌ها بسیار پایین باشد.

میوه‌های مجاز (در حد اعتدال):

• تمشک (Raspberry): حدود ۳.۵ گرم کربوهیدرات خالص در هر نصف فنجان.
• توت سیاه (Blackberry): حدود ۳ گرم کربوهیدرات خالص در هر نصف فنجان.
• توت فرنگی (Strawberry): حدود ۴.۵ گرم کربوهیدرات خالص در هر نصف فنجان.
• نارگیل (Coconut): گوشت نارگیل سرشار از چربی و فیبر است و کربوهیدرات بسیار پایینی دارد. پودر نارگیل و روغن نارگیل نیز از ترکیبات عالی در رژیم کتو هستند.

 

 

نتیجه گیری نهایی: خرما در رژیم کتوز، ممنوعیت قاطع یا استثنای هوشمندانه؟

پس از بررسی تمام جوانب بیوشیمیایی، متابولیک و عملی، پاسخ به این سوال کلیدی، سیاه و سفید نیست. جایگاه خرما در رژیم کتوژنیک به شدت به شخص شما، اهداف‌تان و سطح تجربه‌تان بستگی دارد. برای اکثر افراد، خرما یک "ممنوعیت قاطع" است، در حالی که برای یک گروه بسیار خاص، می‌تواند یک "استثنای هوشمندانه" باشد.

برای بیش از ۹۵٪ افراد، به ویژه کسانی که در ابتدای راه کتو هستند یا هدف اصلی‌شان کاهش وزن و بهبود مقاومت به انسولین است، پاسخ یک «نه» قاطع است. دلایل روشن است:

• کربوهیدرات خالص بالا: حتی یک عدد خرما بخش بزرگی از سقف مجاز روزانه شما را مصرف می‌کند.
• بار فروکتوزی بر کبد: متابولیسم فروکتوز، فرایند تولید کتون را مستقیماً مختل می‌کند.
• ریسک تریگر شدن هوس: شیرینی خرما می‌تواند شما را به چرخه معیوب میل به قند بازگرداند.

اما برای آن گروه کوچک از ورزشکاران حرفه‌ای که بدنشان کاملاً با چربی‌سوزی سازگار شده (Fat-Adapted) و از پروتکل‌های پیشرفته‌ای مانند کتوژنیک هدفمند (TKD) پیروی می‌کنند، خرما می‌تواند یک «ابزار استراتژیک» باشد. در این سناریوی خاص، یک عدد خرما به عنوان سوخت انفجاری قبل از تمرین شدید، به سرعت مصرف شده و فرصت بازگشت سریع به کتوز را فراهم می‌کند.

چک‌لیست نهایی: آیا "شما" مجاز به مصرف خرما هستید؟

برای تصمیم‌گیری نهایی، وضعیت خود را در جدول زیر پیدا کنید:

 

 

در نهایت، رژیم کتوژنیک، رژیم پایبندی و دقت است. در حالی که خرما یک میوه مغذی در یک رژیم عادی محسوب می‌شود، در دنیای کتو، بیشتر یک «ریسک پرهزینه» است تا یک «پاداش شیرین». با وجود جایگزین‌های خوشمزه و امن، انتخاب هوشمندانه، پرهیز از خرما و در آغوش گرفتن گزینه‌های سازگار با کتوز است.