کورتون‌ها که با نام کورتیکواستروئید نیز شناخته می‌شوند، یکی از انواع‌ داروهای مصنوعی هستند که میزان التهاب‌های ناشی از عمل جراحی را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهند

کورتون‌ها که با نام کورتیکواستروئید نیز شناخته می‌شوند، یکی از انواع‌ داروهای مصنوعی هستند که میزان التهاب‌های ناشی از عمل جراحی را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهند. از تریامسینولون (نوعی کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب) و متیل‌پردنیزولون به‌طور ویژه در عمل‌های جراحی بینی و رینوپلاستی استفاده می‌شود، زیرا ضدالتهاب قوی هستند.

تزریق کورتون بینی در دوزهای بالا خطرناک است و منجر به کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن می‌شود. اما اگر به‌صورت اصولی و توسط پزشک متخصص و به‌اندازه تزریق شود، ورم‌های ناشی از عمل بینی را از بین می‌برد. اگر به عکس‌های قبل و بعد از تزریق کورتون به بینی بیماران نگاهی بیندازید، به نقش تاثیرگذار این دارو در کاهش التهاب و ورم بینی پی خواهید ‌برد. در ادامه این مقاله مراقبت‌ها و عوارض این تزریق را توضیح می‌دهیم، پس همراهمان بمانید.

دلایل تزریق کورتون به بینی

معمولا پس از عمل‌های جراحی بینی و رینوپلاستی به‌منظور کاهش یافتن ورم و بافت اسکار ایجاد شده، کورتون به‌صورت مستقیم به کمک سرنگ در بینی تزریق می‌شود. به‌طور کلی افرادی که بینی گوشتی دارند، کاندیدای مناسبی برای آن هستند. به‌طور کلی دلایل چنین تصمیمی عبارت‌اند از:

کاهش تورم بعد از جراحی بینی: کورتون خاصیت ضدالتهابی قوی دارد، بنابراین به کاهش ورم و احساس ناراحتی بعد از عمل بینی کمک می‌کند. همچنین روند بهبودی را سرعت می‌بخشد.

اصلاح نواقص جزئی بینی: تزریق کورتون بینی زخم‌های بسته یا زخم‌های ضخیم را کاهش می‌دهد و به بهبود زیبایی نهایی بینی کمک می‌کند.

کاهش درد و ناراحتی: کورتون مستقیما درد را تسکین نمی‌دهد، بلکه با کم‌کردن حساسیت سیستم ایمنی باعث کاهش التهاب می‌شود که نتیجه آن کاهش درد اندام و سفتی است.

درمان برخی بیماری‌های بینی: خود کورتون مستقیما در این قضیه نقشی ندارد، اما شما با جراحی بینی می‌توانید بعضی مشکلات مانند گرفتگی بینی را رفع کنید و عوارض سینوزیت را کاهش دهید.

معایب و عوارض تزریق کورتون به بینی

با آنکه تزریق کورتون بینی مزایای بسیار زیادی دارد، اما مانند هر نوع خدمات پزشکی دیگری بدون ضرر نیست. با تزریق انواع کورتیکواستروئید، برخی افراد ممکن است بعضی از عوارض‌های احتمالی زیر را تجربه کنند:

تضعیف سیستم ایمنی: ممکن است سیستم ایمنی بدن ضعیف شود و مقاومت آن در برابر انواع بیماری‌ها و عفونت‌ها کاهش پیدا کند.

آتروفی (کوچک شدن) بافت بینی: کورتون قابلیت کاهش دادن بافت اسکار و جای بخیه را دارد. همچنین می‌تواند در شرایط دور از انتظار بافت‌های طبیعی بینی را نیز کوچک‌تر کند. این عارضه به‌دلیل تزریق در محل نادرست به‌وجود می‌آید که ممکن است پس از گذشت چند هفته برطرف شود.

گسترش رگ‌های خونی: تزریق غلظت بالایی از کورتون نازک شدن پوست ناحیه تزریق است و باعث گسترش رگ‌های خونی می‌شود و ظاهر بینی بد خواهد شد.

تغییر رنگ پوست: این عارضه ممکن است برای برخی بیماران در ناحیه تزریق کورتون رخ بدهد. تغییر رنگ پوست معمولا پس از چند هفته از بین می‌رود، اما در عده‌ای ممکن است به‌صورت دائمی باقی بماند.

نازک شدن پوست: پس از تزریق ممکن است در همان ناحیه، پوست نازک شود که پس از چند ماه این مشکل برطرف می‌شود.

تورم موقتی در محل تزریق: وجود این عارضه به‌دلیل فرو رفتن سرنگ در بافت بینی است که پس از چند ساعت از بین می‌رود.

مراقبت‌های بعد از تزریق کورتون به بینی

تزریق کورتون بینی بخش پایانی عمل جراحی محسوب می‌شود و نیاز است مراقبت‌های لازم پس از آن مانند هر عمل دیگری رعایت شود. اقدامات لازم بعد از تزریق این دارو به شرح زیر است:

استفاده از کمپرس سرد: در روزهای ابتدایی پس از عمل مدام کمپرس سرد را روی گونه‌های خود قرار دهید و از تماس مستقیم آن با بینی و فشار زیاد پرهیز کنید.

اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین: حداقل تا یک ماه هر نوع فعالیت سنگینی مانند ورزش، بلند کردن اجسام سنگین و به‌طور کلی کارهای دشوار را کنار بگذارید.

پایین نیاوردن سر: اگر پس از عمل سر خود را پایین بگیرید، فشار زیادی به عروق خونی وارد می‌شود و جریان خون به سمت بینی افزایش می‌یابد که باعث خون‌ریزی می‌شود.

اجتناب از ماساژ دادن بینی: به هیچ‌وجه بینی خود را دستکاری نکنید. حتی یک فین کردن آرام و ماساژ ملایم هم به بافت‌های آسیب‌دیده بینی فشار وارد می‌کند.

پرهیز از مصرف آسپرین و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی: این داروها همگی در دسته داروهای رقیق‌کننده خون قرار می‌گیرند که مصرف آن‌ها ممنوع است.

استفاده از چسب بینی: به‌منظور کاهش یافتن هرچه سریع‌تر التهاب‌ها و تورم بینی، طبق آموزش پزشک از چسب مخصوص استفاده کنید.

چه افرادی نباید کورتون تزریق کنند؟

افرادی که به کورتون حساسیت دارند: تزریق کورتون بینی به افرادی که به این ماده حساسیت دارند، ممکن است باعث بروز علائمی مانند سرفه، راش پوستی، تنگی نفس، ادم، اسپاسم نایژه (برونش) و حتی مرگ شود.

افرادی که عفونت فعال در ناحیه بینی دارند: کورتون توانایی بدن برای مبارزه با عفونت را سرکوب می‌کند. بنابراین اگر در ناحیه بینی عفونت فعال دارید، این تزریق شدت آن را بیشتر خواهد کرد.
افرادی که[U1]  دارای بیماری‌های خود ایمنی هستند.

زنان باردار و شیرده: تزریق کورتون برای مادر و جنین آن خطرناک بوده و ممکن است باعث بروز عوارضی از جمله افزایش فشار خون و دیابت بارداری شود و بر رشد جنین نیز اثر منفی بگذارد. تزریق کورتون در دوران شیردهی باید با مشورت پزشک باشد، چون این دارو ممکن است از طریق شیر به نوزاد منتقل ‌شود و اثرات جانبی دارد.

محل تزریق کورتون در بینی

کورتون بینی معمولا در قسمتی که بیشترین میزان تورم و التهاب را دارد تزریق می‌شود. از آن‌جایی که تورم بینی به نوع جراحی و جنس پوست بیمار بستگی دارد، معمولا تزریق کورتون در نوک بینی یا سوپراتیپ شایع‌تر است.

تعداد دفعات مورد نیاز برای تزریق کورتون

تعداد دفعات و میزان تزریق کورتون به بینی پس از عمل جراحی، به نوع عمل و شرایط بیمار بستگی دارد و برای هر شخصی متفاوت است. برخی افراد با یک ‌بار تزریق و برخی دیگر با چند بار تزریق این دارو به بهبودی کامل و نتیجه مطلوب می‌رسند. معمولا تورم و التهاب‌های بینی با تزریق چند واحد کورتون در فواصل زمانی 4 تا 6 هفته کاهش می‌یابد.

بهترین زمان تزریق کورتون به بینی

زمان مناسب برای این کار به شرایط هر فرد و پروسه نقاهت پس از عمل بستگی دارد. اما زمان طلایی آن معمولا 4 تا 6 هفته پس از عمل جراحی است، زیرا داروی کورتون به قسمت‌های عمیق زیر پوست نفوذ می‌کند و تورم‌های باقی مانده را برطرف می‌سازد.

به‌طور کلی جراحان درباره زمان‌بندی این تزریق اختلاف نظر زیاد دارند. برخی شروع آن را از هفته دوم و تکرار در فواصل 4 هفته‌ای در نظر می‌گیرند. عده‌ای دیگر آن را 4 تا 6 هفته بعد از عمل و با فواصل 4 هفته‌ای شروع می‌کنند. تزریق به بینی‌های گوشتی هم معمولا یک هفته بعد از عمل شروع می‌شود و به فواصل 4 هفته‌ای تا 2 الی 3 نوبت تکرار خواهد شد.

ضرورت استفاده از چسب بینی بعد از تزریق کورتون

با توجه به اینکه چسب‌های مخصوص بینی تا حد زیادی ورم‌ها و التهاب‌ها را کاهش می‌دهند، در نتیجه بهتر است پس از تزریق نیز تا حداقل 2 هفته از چسب استفاده شود.