طبق گزارش انجمن جراحان پلاستیک آمریکا تنها در سال 2020 بیش از 211000 عمل پیکرتراشی در این کشور انجام شده است

طبق گزارش انجمن جراحان پلاستیک آمریکا تنها در سال 2020 بیش از 211000 عمل پیکرتراشی در این کشور انجام شده است. نه‌تنها در آمریکا بلکه در سرتاسر دنیا، لیپوساکشن یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای برداشتن چربی‌های اضافه از نواحی مختلف بدن است. اما به تدریج برای افرادی که دنبال راهکارهای بدون جراحی هستند، روش‌های به‌روز و متنوعی ابداع می‌شود. در حال حاضر دست کم 6 نوع جراحی برای پیکرتراشی وجود دارد. در کنار آن 4 روش بی‌نیاز از جراحی دیگر هم برای پیکرتراشی روی کار آمده است.

صرف نظر از تکنیک به کار برده شده، مطالعات روانشناسی نشان می‌دهند پیکرتراشی تاثیرات روانی مثبت پرشماری بر افراد می‌گذارد. مهم‌ترین تاثیر آن در افزایش اعتمادبه‌نفس و بهبود تصویری است که شخص از بدن خود در ذهن دارد. پزشکان توصیه می‌کنند قبل از هر چیز رژیم غذایی و ورزش منظم را برای از بین بردن چربی‌ها در پیش بگیرید. اما اگر به وزن ایده‌آل رسیده‌اید و همچنان نمی‌توانید از شر چربی‌ها در نواحی خاصی مثل شکم، پهلو، ران و غبغب خلاص شوید، پیکرتراشی کمک می‌کند تا یک بار برای همیشه با آن‌ها خداحافظی کنید.

پیکرتراشی شکم می‌تواند سایز دور شکم شما را تا 14 سانتی‌متر کاهش دهد. اما این عمل تنها محدود به شکم و پهلو نیست. بلکه تقریباً برای هر یک از اندام‌های بدن کاربرد دارد. هنگامی که چربی اضافه زیر پوست دارای قطری بیش از 2 سانتی‌متر باشد، متخصصان پیکرتراشی را پیشنهاد می‌نمایند. اما طریقه پیکر تراشی بدن برای بسیاری از افراد مهم است. به همین دلیل خیلی‌ها می‌پرسند: «عمل پیکر تراشی چجوریه؟» اگر شما هم کنجاوید بدانید عمل پیکر تراشی به چه صورت است، مطالعه ادامه این مطلب را از دست ندهید.

عمل پیکر تراشی چگونه است؟

پاسخ این سوال به فرم فعلی بدن شما، نحوه تجمع چربی‌ها و فرم دلخواهی که برای بدن خود تصور می‌کنید، بستگی دارد. هر کسی در نقاط خاصی از بدن خود چربی‌های اضافه را مشاهده می‌کند. مثلاً بعضی از افراد شکایت دارند که مچ پایشان به اندازه کافی ظریف و لاغر نیست. یا برخی آقایان با سینه‌هایی غیر عضلانی و تاحدودی آویزان مواجه‌اند. اما شاید در هر خانواده‌ای حداقل یک نفر باشد که دوست دارد شکمی تخت و پهلوهایی تراشیده داشته باشد. خیلی از بانوان به دنبال اندامی به شکل ساعت شنی هستند و می‌گویند کاش می‌شد از چربی‌های شکم کم شده و به باسن، سینه یا مناطقی از صورت اضافه شود.

پیکرتراشی این اتفاق را ممکن کرده است. سازوکار تمامی تکنیک‌ها و متدهای پیکرتراشی به صورتی است که سلول‌های چربی به نحوی کشته و از بدن خارج گردند. یا اینکه همان‌طور زنده و سالم بیرون آورده شوند تا به جاهای دیگری از بدن انتقال یابند. بسته به اینکه با مشورت پزشک چه روشی را برای پیکرتراشی انتخاب می‌کنید، احتمال دارد نیازی به جراحی نداشته باشید. فقط چند جلسه نهایتاً یک ساعته، لغزش دستگاهی شبیه لیزر موهای زائد را روی پوست ناحیه مورد نظر تجربه نمایید. یا اینکه به یک جراحی با چند سوراخ کوچک زیر 1 سانتی‌متر نیاز داشته باشید. از طرفی امکان دارد ترجیح شما انتخاب یک جراحی با پیچیدگی گسترده‌ای حتی چندین برابر عمل سزارین باشد.

مراحل جراحی پیکر تراشی

مشاوره اولیه

قبل از هر چیز لازم است به طور کامل راجع‌به تمامی جوانب پیکرتراشی خود با متخصص زیبایی صحبت کنید. پزشک در اولین جلسه مشاوره کاملی به شما ارائه خواهد داد. ضمن این مشاوره هدف و انتظار شما را از انجام پیکرتراشی می‌پرسد. به علاوه سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند. مثلاً اینکه قبلاً چه جراحی‌هایی داشته‌اید یا سابقه آلرژی و بیماری‌های زمینه‌ای دارید یا خیر. اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، درباره امکان ادامه یا منع مصرف آن توصیه‌های لازم را ارائه می‌دهد.

در جلسه مشاوره، پزشک ناحیه‌ای را که می‌خواهید پیکرتراشی کنید، معاینه می‌نماید. آنگاه جاهایی را که باید تغییر داده شوند، با کشیدن خطوطی مشخص می‌کند. ضمن اینکه از آن عکس می‌گیرد، انواع روش‌های پیکرتراشی ممکن را برایتان شرح خواهد داد. همچنین شما را از خطرات و عوارض احتمالی آگاه می‌کند. احتمال دارد پزشک بسته به نوع پیکرتراشی، تشخیص دهد که انجام برخی آزمایش‌ها قبل از آن ضرورت دارد. در مرحله بعدی لازم است فرم رضایت‌نامه برای عمل را مطالعه و امضا نمایید. در آخر جراح از شما می‌خواهد حداقل از دو هفته قبل از عمل مصرف برخی داروها، الکل، سیگار و سایر دخانیات را قطع کنید.

انتخاب روش جراحی پیکرتراشی

آشنایی اولیه با روش‌های مختلف پیکرتراشی به شما کمک می‌کند تا با آمادگی بیشتری برای انجام آن اقدام نمایید. از این رو در ادامه شرح مختصری درباره هر یک از انواع پیکرتراشی ارائه می‌گردد. به این ترتیب می‌توانید با توجه به اهداف، انتظارات و فرم اندام‌های خود موردی را که بیش از همه برایتان مناسب است، انتخاب کنید.

ابدومینوپلاستی

ابدومینوپلاستی یا تامی تاک، عنوان تهاجمی‌ترین نوع عمل پیکرتراشی است. این متد تنها روی ناحیه شکم، پهلو و کمر قابل اجراست. ابدومینوپلاستی نسبت به سایر روش‌های پیکرتراشی یک ویژگی متمایز دارد. و آن اینکه می‌توان به کمک آن علاوه بر برداشتن چربی‌های اضافه، افتادگی پوست و مشکل شلی و آویزان بودن پوست را به طور کامل درمان کرد. دیگر آنکه می‌توان در جریان ابدومینوپلاستی، بافت‌های عضلانی شکم را نیز ترمیم، تقویت و کاملاً سفت کرد. این متد پیکرتراشی خود به چند شکل قابل اجرا است:

ابدومینوپلاستی مینی: برای کسانی مناسب است که در نیمه پایینی شکم خود افتادگی خفیف پوستی دارند. با یک برش جراحی طولی بالاتر از ناحیه شرمگاهی همراه است. هم چربی‌های اضافه از آن طریق خارج می‌گردند و هم پوست‌های آویزان جدا می‌شوند.

ابدومینوپلاستی معکوس: مناسب کسانی است که در ناحیه بالای ناف پوست و چربی اضافه دارند. برش جراحی این بار در زیر سینه‌ها انجام می‌شود.

ابدومینوپلاستی کامل: مخصوص افرادی است که پوست و چربی شکمی زیادی دارند. برش جراحی در این عمل تمامی قسمت تحتانی شکم را دربرمی‌گیرد. علاوه بر برداشتن چربی‌ها، سفت کردن عضلات شکمی و جابه‌جایی ناف متناسب با ابعاد جدید شکم هم صورت می‌گیرد.

ابدومینوپلاستی فلر-دی-لیس: مناسب بیمارانی است که به دلیل کاهش وزن ناگهانی شدید، دچار حجم زیادی از پوست‌های اضافه در ناحیه شکم شده‌اند. برش در این جراحی ابتدا به صورت افقی در زیر شکم و سپس به صورت عمودی تا راستای ناف ادامه یابد. به این ترتیب، الگوی برش‌ها به شکل یک T معکوس درمی‌آید.

ابدومینوپلاستی 360 درجه: ویژه افرادی با پوست‌های اضافه شدید است. برش جراحی به صورت افقی از زیر شکم شروع شده و تا پهلوها و حتی پشت امتداد می‌یابد.

لیپوساکشن

لیپوساکشن سنتی‌ترین شکل پیکرتراشی است. در لیپوساکشن خبری از برش‌ها و زخم‌های طویل جراحی نیست. تنها بسته به مساحت اندام تحت درمان، یک تا چند سوراخ برای وارد کردن یک لوله مکنده به نام کانولا، ایجاد می‌گردد. همزمان با حرکت دادن کانولا به جلو و عقب توسط جراح، چربی‌ها جدا شده و با مکش از بدن خارج می‌شوند.

لیپوماتیک

عمل لیپوماتیک نوعی لیپوساکشن پیشرفته است. در این جراحی لوله کانولا قطر کمتری دارد. بنابراین برش‌های جراحی کوچکتر هستند. کانولای مورد استفاده در لیپوماتیک به فناوری جدیدی مجهز است که به طور خودکار آن را می‌چرخاند و حرکات ارتعاشی ایجاد می‌کند. در نتیجه چربی شکم بدون نیاز به حرکت دادن کانولا توسط جراح، با الگویی منظم و یکنواخت جدا شده و با مکش بیرون آورده می‌شود. این دستگاه به قابلیت ویژه‌ای مجهز است که در صورت تماس با بافت غیر چربی خودبه‌خود غیر فعال می‌شود. بنابراین آسیبی به بافت‌های اطراف چربی وارد نمی‌کند. خود سلول‌های چربی هم سالم و زنده از بدن خارج می‌گردند و از کیفیت لازم برای استفاده مجدد برخوردارند.

اولترازد

پیکرتراشی با روش اولترازد نیز شباهت زیادی به لیپوماتیک دارد. با این تفاوت که این بار چربی‌ها قبل از خروج با کمک امواج فراصوت، به صورت مایع درمی‌آیند. این کار کمک می‌کند تا کیفیت سلول‌های چربی برای پیوند با اندام‌های دیگر حتی از لیپوماتیک هم بالاتر باشد. بنابراین به راحتی می‌توان چربی استخراجی را به عنوان پرکننده و حجم‌دهنده به اندام‌های دیگر تزریق کرد.

بادی جت یا واترجت

در این روش هم همچنان به ایجاد سوراخ‌هایی برای وارد کردن کانولا نیاز است. اما به جای ایجاد ارتعاش یا امواج فراصوت، از فشار آب برای جدا کردن چربی‌ها و مکش آن‌ها به بیرون استفاده می‌گردد. این کار باعث می‌شود هم کیفیت سلول‌های چربی برای تزریق حفظ شود و هم بیمار درد و آسیب کمتری را تجربه نماید.

لیپولیز و کرایولیپولیز

اگر نمی‌خواهید تحت جراحی قرار بگیرید، می‌توانید از انواع تکنیک‌های لیپولیز برای پیکرتراشی بهره ببرید. در این روش‌ها دیگر هیچ‌گونه برش و زخم و بخیه‌ای ایجاد نمی‌شود. چراکه چربی‌ها به طور مستقیم از بدن بیرون کشیده نمی‌شوند. بلکه با کمک تکنولوژی‌های بسیار پیشرفته، از روی پوست فعل‌وانفعالاتی روی سلول‌های چربی داخل بدن صورت می‌گیرد تا کشته شوند. آنگاه بدن به طور طبیعی سلول‌های مرده چربی را از طریق سیستم لنفاوی ظرف 2 الی 3 ماه آینده دفع می‌نماید. برای از بین بردن سلول‌های چربی در لیپولیز از تکنیک‌های زیر بهره گرفته می‌شود:

کرایولیپولیز: این روش به پیکرتراشی سرد معروف است. زیرا در آن برای از بین چربی‌ها از اعمال سرما و انجماد چربی‌ها استفاده می‌گردد. این سلول‌ها مقاومت کمی در برابر سرما و یخ زدن نشان می‌دهند. به همین علت با قرار گرفتن در معرض دمای -5 تا -10 درجه می‌میرند.

لیپولیز لیزری: این متد درست عکس کرایولیپولیز عمل می‌کند. یعنی برای کشتن چربی‌ها از ایجاد گرما یا سوزاندن چربی‌ها با کمک اشعه‌های لیزر کمک می‌گیرد.

لیپولیز رادیوفرکانسی: این روش نیز با گرما دادن باعث ذوب شدن و مرگ سلول‌های چربی می‌شود. اما این گرما را به جای تابش لیزری، از طریق اعمال امواج رادیویی فراصوت ایجاد می‌کند.

لیپولیز تزریقی: در این تکنیک موادی همچون دئوکسی کولیک اسید به زیر پوست در جای‌جای ناحیه مورد نظر تزریق می‌گردند و باعث از بین رفتن چربی‌ها می‌شوند.

آمادگی قبل از عمل

برای آنکه ریسک بروز عوارض جانبی را بعد از پیکرتراشی کاهش دهید و بهترین نتیجه را از این عمل بگیرید، پیروی از اقدامات زیر توصیه می‌گردد. اغلب این اقدامات ویژه جراحی‌های پیکرتراشی هستند و برای انواع لیپولیز ضرورت ندارند. تکنیک‌های لیپولیز عمدتاً آمادگی ویژه‌ای قبل از جلسه پیکرتراشی نمی‌خواهند.

• اگر اضافه وزن دارید، قبل از جراحی وزن کم کنید. در صورت داشتن وزن کمتر و رسیدن به ثبات وزنی، نتیجه عمل رضایت‌بخش‌تر خواهد بود.

• برای انجام آزمایش‌های خون، تست سلامت قلبی، بررسی عملکرد کلیه و کبد، تست قند خون، آزمایش انعقاد خون یا هر چکاپ دیگری که پزشک توصیه کرده، همکاری لازم را انجام دهید.

• در هفته‌های منتهی به عمل پیکرتراشی، تغذیه متعادل و سرشار از پروتئین، انواع ویتامین و مواد مغذی داشته باشید.

• مصرف الکل و غذاهای پرچرب و فرآوری‌شده را کاهش دهید.

• مصرف آسپرین، وارفارین، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن و همین‌طور مکمل امگا 3 و ویتامین E را قطع کنید. زیرا احتمال خونریزی را بالا می‌برند.

• نیکوتین روند ترمیم زخم را کند می‌کند. لازم است از چند هفته قبل از عمل، مصرف سیگار و سایر دخانیات را قطع نمایید.

• برای بهبود جریان خون و آمادگی بدن جهت ترمیم زخم‌ها، ورزش‌های سبک مثل یوگا و پیاده‌روی را در برنامه خود بگنجانید و آب فراوان بنوشید.

• لباس‌های راحت و گشاد، بالش مخصوص برای کاهش فشار روی شکم یا سایر نواحی تحت جراحی و گن مخصوصی را که پزشک برای بعد از عمل توصیه می‌نماید، تهیه کنید.

• بعد از جراحی، به 1 تا 6 هفته (بسته به نوع جراحی) استراحت نیاز دارید. بنابراین برنامه‌ریزی‌های لازم را جهت اخذ مرخصی کاری و دریافت کمک از دوستان یا اعضای خانواده انجام دهید.

انجام عمل پیکرتراشی

لیپوساکشن، لیپوماتیک، اولترازد و واترجت با طی کردن مراحل زیر طی 0.5 تا 4.5 ساعت انجام می‌شوند:

آماده‌سازی بیمار: جراحی با علامت‌گذاری بخش‌هایی که نیاز به برش و حذف چربی دارند، آغاز می‌گردد. به منظور پیشگیری از بروز عفونت، پوست بیمار ضد عفونی می‌شود. سپس تزریق داروی بی‌حسی یا بی‌هوشی صورت می‌گیرد. لیپوماتیک، اولترازد و واترجت معمولاً تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شوند. اما در بیشتر مواقع برای اجرای لیپوساکشن بی‌هوشی عمومی بیمار ضرورت دارد.

وارد کردن کانولا به بدن: بسته به قطر کانولای تکنیک پیکرتراشی انتخابی، جراح برش‌های کوچکی را به اندازه 2 تا 6 میلی‌متر در پوست ایجاد می‌نماید. جهت کاهش خونریزی و درد، مایع مخصوصی به اسم تامیسنت به بیمار تزریق می‌گردد. این محلول حاوی سرم، لیدوکائین و اپی‌نفرین است. سپس کانولا از طریق مجرای ایجاد شده وارد بدن بیمار می‌شود.

استخراج چربی: بسته به نوع پیکرتراشی ابتدا با کمک حرکت دادن کانولا، ارتعاش خودکار دستگاه، امواج اولتراسوند یا فشار آب، سلول‌های چربی تخریب یا جداسازی می‌شوند. همزمان مکش لوله کانولا چربی‌ها را به بیرون از بدن هدایت می‌کند. چربی‌ها با الگویی از هر نقطه خارج می‌شوند که در نهایت فرمی که دلخواه بیمار بوده، در بدن او ایجاد گردد.

بخیه و پانسمان: معمولاً روش‌هایی مثل واترجت و اولترازد به دلیل تهاجم کم، نیازی به بخیه ندارند. در لیپوساکشن و لیپوماتیک وقتی کار به این مرحله می‌رسد، برش‌های کوچک با بخیه‌های ظریفی بسته می‌شوند. آنگاه از بانداژ یا گن مخصوص جهت کاهش تورم بیمار استفاده می‌گردد.

ابدومینوپلاستی جزئیات و مراحل پیچیده‌تری دارد. این عمل جراحی نیز بین 1.5 تا 6 ساعت طول می‌کشد:

آماده‌سازی بیمار: پس از بررسی وضعیت بدن بیمار، نواحی برش علامت‌گذاری می‌شوند. آنگاه فرآیند بی‌هوشی بیمار آغاز می‌گردد. چراکه این جراحی حتماً مستلزم بی‌هوشی است.

ایجاد برش: با توجه به اینکه قرار است کدام نوع ابدومینوپلاستی روی شکم یا پهلوهای بیمار اجرا شود، جراح برش‌های لازم را در پوست ایجاد می‌کند.

دسترسی به چربی‌ها و حذف آن‌ها: جراحان پوست شکم بیمار را از روی بافت‌های چربی بلند می‌کنند و کنار می‌زنند. آنگاه با ساکشن یا برش دادن چربی‌ها آن‌ها را برمی‌دارند.

سفت کردن عضلات شکم: اگر عضلات دیواره شکم بیمار ضعیف و شل باشد، پزشک با زدن بخیه آن‌ها را به هم نزدیک‌تر می‌کند. این کار باعث تقویت، محکم و تخت شدن شکم بیمار می‌شود.

برداشتن پوست اضافه و جابه‌جایی ناف: معمولاً لازم است قسمت‌هایی از پوست شکم بریده و جدا شوند. به این ترتیب سطح پوست شکم بیمار کاهش می‌یابد. همراه با پوست، چربی‌های چسبیده به آن نیز از شکم جدا می‌شوند. جای ناف در موقعیتی مناسب در وسط شکم تثبیت شده و با بخیه فیکس می‌گردد.

بخیه و پانسمان: جراح پوست را از بالای شکم به ناحیه برش داده شده در پایین شکم می‌رساند. آنگاه بخیه زدن را شروع می‌کند. بعد از اتمام، محل زخم‌ها پانسمان می‌شود.

 روش‌های مختلف لیپولیز برخلاف جراحی‌های پیکر تراشی، نیازی به اتاق عمل و بیمارستان ندارند. بلکه در کلینیک‌های زیبایی یا مطب قابل اجرا هستند. برعکس جراحی، انواع لیپولیز باید طی چند جلسه 30 تا 60 دقیقه‌ای انجام گیرند. تعداد جلسات معمولاً بسته به حجم چربی‌های بیمار و تکنیک انتخابی، بین 3 تا 6 جلسه تعیین می‌گردد. طی این جلسات به فرد لباسی استریل داده می‌شود تا آن را بپوشد. سپس در این روش هم پوست ناحیه مورد نظر علامت‌گذاری و ضد عفونی می‌شود. بسته به نوع روش لیپولیز، تخریب چربی‌ها با انجماد، لیزر، امواج رادیوفرکانسی یا تزریق به زیر پوست صورت می‌گیرد. سپس فرد می‌تواند بلافاصله به خانه برگردد و روال عادی زندگی خود را از سر گیرد. ممکن است تا چند روز روی سطح پوست کمی قرمزی یا تورم خفیف داشته باشد. بعد از آن باید زمان بدهد تا طی 2 تا 3 ماه، چربی‌های تخریب شده طی فرآیندهای طبیعی دفع، به مرور از بدنش خارج گردند.

دوره نقاهت

دوران نقاهت روش‌های جراحی همچون لیپوساکشن و لیپوماتیک بین 1 تا 2 هفته است. اما بعد از ابدومینوپلاستی نیاز به استراحت بیشتری دارید و باید تا 6 هفته از انجام فعالیت‌های سنگین دوری کنید. انجام اقدامات زیر در طول این دوره توصیه می‌گردد تا هرچه سریع‌تر بهبودی حاصل گردد:

استفاده از گن طبی: احتمالاً طبق توصیه پزشک باید تا حدود 6 هفته گن مخصوص پیکرتراشی بپوشید تا فرم بدنتان بهتر شکل گیرد.

کنترل درد و تورم: با کمک مسکن‌های تجویزی پزشک یا استفاده غیر مستقیم از کمپرس سرد می‌توان از تورم و درد بعد از جراحی کاست.

استراحت: بعد از ابدومینوپلاستی لازم است تا چند روز استراحت مطلق داشته باشید. در صورت اقدام به راه رفتن، باید خمیده راه بروید تا به بخیه‌هایتان فشاری وارد نشود. اما استراحت بعد از لیپوساکشن و لیپوماتیک متفاوت است. به گونه‌ای که از روز بعد از جراحی باید جهت جلوگیری از لخته شدن خون، پیاده‌روی سبک داشته باشید.

مراقبت از زخم‌ها: تا زمان بهبودی کامل، زخم‌ها و بخیه‌ها را خشک و تمیز نگه دارید.

تغذیه مناسب: ‎با مصرف پروتئین، ویتامین C و نوشیدن آب کافی شرایط را برای بهبودی سریع‌تر فراهم کنید. همچنین، به منظور کاهش تورم و التهابات، از مصرف نمک پرهیز نمایید.

دوره نقاهت لیپولیز بسیار کوتاه است. روش‌هایی همچون کرایولیپولیز نیاز به هیچ استراحتی بعد از جلسه درمانی ندارند. در روش‌هایی مثل لیپولیز لیزری یا رادیوفرکانسی ممکن است تا نهایتاً 3 روز ورم و کبودی داشته باشید. این عوارض تاثیری بر فعالیت‌های روزانه شما نخواهند داشت. به منظور کسب بهترین نتیجه مصرف مواد مغذی، نوشیدن آب فراوان، کاهش مصرف چربی‌های ناسالم، الکل و سیگار را مد نظر داشته باشید. همچنین از چند روز بعد از جلسه لیپولیز، ماساژ ناحیه تحت درمان و پیاده‌روی سبک، به بهبود متابولیسم بدن و حذف موثرتر چربی‌ها کمک می‌کند.